انواع تیپ های شخصیتی
شخصیت یعنی عنصر ثابت رفتار فرد که موجب تمایز او از دیگران می شود. عوامل تشکیل دهنده شخصیت عبارتند از وراثت و محیط. یکی از نظریه پردازان در حوزه شخصیت کرچمر است که انواع تیپ های شخصیتی را بیان کرده است.
طبقه بندی انواع تیپ های شخصیتی
◊ طبقه پیک نیک
یکی از انواع تیپ های شخصیتی، شخصیت خوش گذران است. افراد این طبقه چاق و قد کوتاه اند، صورت آن ها پهن است؛ گردن آن ها کلفت و پوست بدن شان سرخ است. از نظر خلق و خو، خوش برخورد، خوش گذران، شوخ طبع، خوش بین اند؛ ظاهر و باطن یکسانی دارند؛ زود به دیگران دل می بندند و زود هم از آن ها دل می کنند؛ این افراد در کل برون گرا هستند؛ عقلانی نیستند و از نظر منش ادواری هستند، یعنی خلق و خوی آن ها به طور مرتب تغییر می کند؛ از نظر بیماری، آمادگی ابتلا به مانیک – دپرسیو را دارند.
◊ طبقه لپتوزوم (آستنیک)
افراد این طبقه، اندامی دراز، لاغر و باریک دارند و رشد بدن شان عمودی است. استخوان های آن ها برجسته و شکم فرو رفته است. از نظر خلق، دیرجوش، گوشه گیر و خیالباف هستند. کنایه آمیز سخن می گویند؛ درون گرا هستند؛ خیلی دیر با دیگران دوست می شوند و خیلی دیر هم این رابطه را به هم می زنند؛ افرادی بدبین و کینه توز هستند؛ از نظر فعالیت های علمی، نیرویی قوی و ادراکی عمیق دارند؛ بیش از اندازه حساس اند و آمادگی ابتلا به اسکیزوفرنی را دارند.
مقاله مرتبط: ظاهر و ارتباط آن با شخصیت
◊ طبقه آتلتیک
افراد این طبقه استخوان بندی بسیار محکم و عضلات بسیار نیرومند، سینه پهن و قد بلند دارند؛ از نظر خلق، به فعالیت های بدنی، ورزشی علاقه دارند؛ از خطر نمی ترسند، پرخاشگر و ریاست طلب هستند، آن ها کم تر شوخی می کنند و بیش تر جدی هستند و آمادگی ابتلا به بیماری صرع را دارند.
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
دقیقا چند صفت شخصیتی وجود دارد؟
به تصویری که از خود در ذهن خود دارید رجوع کنید. شما چه ویژگی هایی دارید؟ مهربان، تنبل، درس خوان، برون گرا، بد خو. پژوهشگران روانشناسی شخصیت تلاش کرده اند تا صفات شخصیتی را که وجود دارد را معرفی کنند و ابعاد آن را معرفی کنند. مثلا گوردون آلپورت بیان می کند که ۴۰۰۰ صفت شخصیتی مختلف وجود دارد. و یا هانش ایزنک پیشنهاد می کند که ۳ صفت شخصیتی وجود دارد.
نظریه ی صفات در روانشناسی شخصیت بیان می کند که شخصیت افراد از صفات گسترده تشکیل شده است. برای مثال مهربان، پرخاشگر یا پر انرژی و … فقط چند صفت از بین هزاران صفت بیان شده هستند.
در زیر برخی از نظریات مهم این رویکرد را در روانشناسی شخصیت نام می بریم.
♦ گوردون الپورت : ۴۰۰۰ صفت
گوردون آلپورت، روانشناس معروف بیان می کند که بیشا از ۴۰۰۰ صفت را می توان برای شخصیت بیان نمود که انها را در ۳ گروه تقسیم بندی می کند. صفات اصلی ، صفات مرکزی و صفات ثانویه. صفات اصلی صفاتی هستند که در موقعیتهای مختلف زندگی فرد نمایش داده می شود و در اکثر رفتارهای فرد غالب است.
صفات مرکزی صفاتی هستند که تمایل دارند تا در طول زندگی ثابت بمانند . بسیاری از نظریات شخصیتی روی این بعد تمرکز دارند. این صفات به عنوان ستون بندی شخصیت معرفی شده اند.
صفات ثانوی، صفاتی هستند که در شرایط خاصی ظهور پیدا می کنند. و ممکن است در طول زمان تغییر کنند.
♦ کتل : ۱۶ صفت
پس از آلپورت ریموند کتل این لیست گسترده را به ۱۶ صفت کاهش داد. کتل این کار را با تحلیل های آماری و روش تحلیل عاملی انجام داد. به این صورت که صفاتی که همبستگی بالایی با هم دارند یکی در نظر گرفته می شوند. برخی از ۱۶ صفت کتل عبارتند از : دلهره، ثبات هیجانی، پذیرش تغییر، اعتماد بنفس و تغییر می باشد. همچنین او بیان می کند که افراد می توانند در هر یک از صفات در بالاترین حد آن یا پایین ترین حد ان و یا در میانه ی آن صفت باشند.
♦ هانس آیزنگ : ۳ صفت
آیزنگ با جمع آوری بسیاری از صفات در انتها بیان کرد که تنها ۳ بعد اصلی وجود دارد. او با انتقاد بر کتل بیان کرد که فهرست کتل شامل بسیاری از صفات مشابه می باشد و شخصیت افراد را می توان با توجه به دو عامل توضح داد. عامل درون گرایی/برون گرایی و عامل ثبات عاطفی / بی ثباتی عاطفی. او بعد ها یک بعد دیگر به نام روان را به دو عامل خود افزود که گرایش فرد به رفتارهای سایکوتیک را نشان می دهد.
♦ دیدگاه معاصر : ۵ عامل بزرگ
امروزه یکی از محبوب ترین نظریات صفات نظریه ی پنج عاملی کوستا و مک ری می باشد که از ان به عنوان پنج عامل بزرگ یاد می شود. این پنج عامل عبارتند از : برون گرایی، سازگاری، وظیفه شناسی، روان رنجوری و باز بودن به تجربیات.
مقاله مرتبط: تست آنلاین شخصیت شناسی MBTI
مقاله مرتبط: تست آنلاین شخصیت A و B
مقاله مرتبط: تست آنلاین شخصیت محبوب
۱۰ واقعیت جالب درباره انواع تیپ های شخصیتی
هر انسانی شخصیت خاص خودش را دارد. در واقع، این شخصیت ماست که ما را بدین گونه که هستیم در آورده است. شخصیت ما تقریباً بر تمام جنبه‌های زندگی ما اثر گذارست. از انتخاب هایی که برای زندگیمان می کنیم تا چگونگی تعامل با افراد خانواده و انتخاب دوست و همسر. امَا چه عواملی بر شخصیت ما تأثیرگذارند؟ آیا می‌توانیم شخصیت مان را تغییر دهیم یا آن که ویژگی‌های کلّی شخصیتی در طول زندگی ثابت باقی می‌مانند؟
در زیر، یافته‌های پژوهشگران را در قالب ۱۰ واقعیت جالب درباره شخصیت می‌خوانید.
ترتیب تولّد می‌تواند بر روی شخصیت اثرگذار باشد
شما احتمالاً شنیده‌اید که می‌گویند بچه اول معمولاً ریاست‌طلب یا مسئولیت‌پذیر می‌شود در حالی که بچه آخر فاقد حس مسئولیت و دمدمی‌مزاج است. آیا این تصاویر کلیشه‌ای و قالبی درست هستند؟
ده‌ها سال است که کتاب‌های عامیانه روانشناسی به موضوع تاثیرات ترتیب تولّد بر روی شخصیت فرد می‌پردازند امّا تا همین اواخر شواهد محکمی برای این گفته‌ها وجود نداشت. چند مطالعه تجربی که اخیراً صورت گرفته نشان داده‌اند که چیزهایی از قبیل ترتیب تولد و اندازه خانواده، در واقع می‌توانند بر روی شخصیت اثر گذار باشند. حتی در یک مطالعه نشان داده شده که ترتیب تولّد می‌تواند بر روی انتخاب دوست و شریک عاطفی نیز اثر بگذارد. کسانی که بچه اول خانواده هستند تمایل بیشتری برای ارتباط برقرار کردن با کسانی که آن‌ها نیز بچه اول هستند نشان داده‌اند و این وضعیت برای بچه‌های وسط و بچه‌های آخر نیز صادق بوده است.
شخصیت تقریباً در طول زندگی پایدار و ثابت است
براساس مطالعات طولانی و مفصّلی که بر روی شخصیت صورت گرفته است، اغلب بخش‌های اصلی و مرکزی شخصیت در طول زندگی پایدار و ثابت می‌ماند. سه جنبه‌ای که با افزایش سن ما تغییر می‌کنند عبارتند از سطح اضطراب، رفتار دوستانه و اشتیاق به کسب تجربه‌های جدید.
براساس یافته‌های پل کاستا جونیور، پژوهشگر حوزه شخصیت، شاهدی وجود ندارد که شخصیت کلّی ما با افزایش سن تغییر می‌کند. به گفته وی «چیزی که در طول زندگی تغییر می‌کند نقش و اولویت‌های ماست. مردم ممکن است فکر کنند که شخصیت‌شان با افزایش سن تغییر یافته است امّا این عادت‌ها، توان جسمی، وضعیت سلامتی، مسئولیت‌ها و شرایط آن‌هاست که تغییر کرده نه شخصیت پایه آن‌ها.»
ویژگی‌های شخصیتی با برخی بیماری‌ها ارتباط دارند
در گذشته، تعدادی از ویژگی‌های مختلف شخصیتی در برخی بیماری‌های خاص، دخیل در نظر گرفته می‌شد. برای نمونه، کینه‌ورزی و پرخاشگری غالبا با بیماری قلبی مرتبط در نظر گرفته می‌شدند. اشکال کار در اینجا بود که با وجودی که برخی مطالعات چنین ارتباطی را نشان می‌داد امّا برخی مطالعات دیگر گاهی اوقات نشانگر چنین ارتباطی نبود.
اخیراً پژوهشگران از یک روش آماری به نام فراتحلیل (meta-analysis) برای ارزیابی مجدّد پژوهش‌های قبلی در مورد ارتباط بین شخصیت و بیماری استفاده کرده‌اند. براین اساس، ارتباط بین ویژگی‌های شخصیت روان رنجور (نوروتیک) با پنج بیماری سردرد، آسم، التهاب مفاصل (آرتریت)، زخم دستگاه گوارش و بیماری قلبی کشف شد. این ارتباط پیش از این مشخص نشده بود.
براساس یک مطالعه دیگر، کمرویی ممکن است با طول عمر کوتاه‌تر ارتباط داشته باشد.
حیوانات دارای شخصیت‌های متفاوتی هستند
آیا هرگز به این فکر کرده‌اید که حیوان مورد علاقه شما دارای شخصیتی است که آن را به کلی یگانه و منحصر به فرد می‌سازد؟ پژوهشگرانی که بر روی حیوانات پژوهش می‌کنند دریافته‌اند که تمام حیوانات (از عنکبوت گرفته تا پرندگان تا فیل‌ها) دارای شخصیت خاص خود، به همراه ترجیحات، رفتارها و خصلت‌هایی هستند که در طول زندگیشان پایدار باقی می‌ماند.
با وجودی که انتقادات چندی بر این گونه پژوهش‌ها وجود دارد و آن‌ها را نوعی انسان‌انگاری یا نسبت دادن ویژگی‌های انسان به حیوانات می‌دانند امّا پژوهشگران شخصیت حیوانات توانسته‌اند الگوهای رفتاری سازگار و یکنواختی را شناسایی کنند که به طور تجربی قابل اندازه‌گیری و آزمایش می‌باشند.
پنج ویژگی اصلی و پایه‌ای شخصیتی وجود دارد
در گذشته، پژوهشگران بر سر این که چند ویژگی اصلی شخصیتی وجود دارد اختلاف نظر داشتند. پژوهشگران اولیه نظیر آلپورت ۴۰۰۰ ویژگی شخصیتی متفاوت را پیشنهاد می‌کردند، در حالی که پژوهشگران دیگری نظیر ریموند کاتل معتقد بودند که این تعداد برابر ۱۶ است. امروزه، بسیاری از پژوهشگران شخصیت از «نظریه پنج عاملی شخصیت» پشتیبانی می‌کنند.
مرکز روانشناسی اکسیر خدمات روانشناختی خود را توسط متخصصین مجرب در زمینه های مختلف از جمله مشاوره کودک، مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را به صورت حضوری و غیرحضوری به شما عزیزان ارائه می دهد.
این نظریه، پنج بعد شخصیتی مختلف که تشکیل دهنده شخصیت انسان هستند را چنین توصیف می‌کنند:
۱- برون‌گرایی
۲- خوشایندی (مقبولیت)
۳- وظیفه‌شناسی (وجدان)
۴- تهییج‌پذیری
۵- آزاد اندیشی
شخصیت بر اولویت‌های شخصی تأثیرگذار است
ممکن است از شنیدن این که شخصیت شما می‌تواند تأثیر کاملی بر اولویت‌های شخصی شما داشته باشد، زیاد تعجب نکنید امّا حتماً از فهمیدن این که میزان این تأثیر چقدر گسترده است، شگفت‌زده خواهید شد. شخصیت منحصر به فرد و یگانه شما، از انتخاب دوست گرفته تا علاقه‌مندی به یک نوع موسیقی خاص، تقریباً بر هر انتخابی که در زندگی روزمره‌تان می‌کنید تأثیرگذار است.
برای مثال، با وجودی که شما ممکن است به خود ببالید که قبل از پشتیبانی از هر نامزدی در انتخابات، تمام جنبه‌های مختلف را به دقت در نظر می‌گیرید، امّا پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شخصیت شما نقش مهمی در اولویت‌های سیاسی دارد. براساس مطالعه‌ای که توسط پژوهشگران دانشگاه تورنتو صورت گرفته است، افرادی که خود را محافظه‌کار می‌دانند از نظر یکی از ویژگی‌های شخصیتی به نام «نظم و ترتیب» از دیگران بالاترند، در حالی که کسانی که خود را لیبرال می‌دانند از نظر احساس یگانگی و همدلی بالاتر از دیگران قرار دارند.
پژوهشگران معتقدند که این نیازهای شخصیتی نهفته برای حفظ نظم و ترتیب یا بیان همدلی، می‌تواند تأثیری قوی بر اولویت‌های سیاسی فرد داشته باشد.
پروفایل شما در شبکه های اجتماعی، شخصیت‌تان را بازگو می کند
هنگامی که به هویت برخط (آنلاین) افراد فکر می‌کنید، ممکن است تصوّر کنید که اغلب مردم سعی می‌کنند که گونه ایده‌آلی از خودِ واقعیشان را نشان دهند. واقعیت این است که در دنیای برخط، افراد اطلاعاتی که می‌خواهند منتشر سازند را با دقت و وسواس بیشتری از حالت عادی انتخاب و گزینش می‌کنند. مثلاً شما بهترین و جذاب‌ترین عکس خودتان را برای ارسال انتخاب می‌کنید و یا می‌توانید هرگونه اظهارنظری را قبل از اعلام، ویرایش کنید و مورد تجدید نظر قرار دهید. با کمال تعجّب، یک مطالعه نشان می‌دهد که شرح‌حال‌های فیس‌بوک ابزار خیلی خوبی برای انتقال دادن شخصیت «واقعی» شما هستند.
در این مطالعه، پژوهشگران پرونده ۲۳۶ دانشجوی آمریکایی را مورد بررسی قرار دادند. شرکت‌کنندگان همچنین پرسشنامه‌ای را که برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی شامل برون‌گرایی، خوشایندی، وظیفه‌شناسی، تهییج‌پذیری و آزاداندیشی طراحی شده بود تکمیل کردند. سپس پژوهشگران، شخصیت شرکت‌کنندگان را براساس شرح‌حال برخط‌شان مورد ارزیابی قرار دادند و نتایج آن را با نتایجی که از پرسشنامه‌ها به دست آمده بود مقایسه کردند. پژوهشگران دریافتند که شخصیت افراد براساس شرح‌حال فیس‌بوک‌شان به طور دقیق قابل شناسایی بوده است.
عوامل متعددی می‌توانند در اختلالات شخصیت نقش داشته باشند
تخمین زده می‌شود که ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد بالغ در آمریکا، نشانه‌هایی از حداقل یکی از اختلالات شخصیت را تجربه کرده باشند. پژوهشگران تعدادی از عواملی را که می‌توانند در بروز اختلالات مختلف شخصیت، نظیر اختلال روان‌رنجوری وسواسی و اختلال شخصیت مرزی نقش داشته باشند، شناسایی کرده‌اند.
این عوامل عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی
- رابطه با همتایان
- حساسیت بالا
- خشونت کلامی
- آسیب‌های دوران کودکی
ویژگی‌های اصلی شخصیت نادرند
گوردون آلپورت، روانشناس، «ویژگی‌های اصلی شخصیت» را ویژگی‌هایی توصیف کرده است که بر زندگی فرد سلطه دارند به حدّی که آن فرد غالباً با آن ویژگی شناخته می‌شود. البته این ویژگی‌ها نادرند. در بسیاری موارد، افراد آنقدر به خاطر آن ویژگی معروف می‌شوند که اسم واقعیشان مترادف آن نوع شخصیت می‌شود. برای نمونه، منشاء این اصطلاحات را در نظر بگیرید: فرویدی، ماکیاولی، دون‌ژوان و ….
امّا در مورد اغلب قریب به اتفاق مردم، شخصیت تشکیل شده است از ترکیبی از ویژگی‌های اصلی و ویژگی‌های ثانویه. ویژگی‌های اصلی آن‌هایی هستند که پایه‌های اصلی شخصیت را می‌سازند، در حالی که ویژگی‌های ثانویه به اولویت‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای وضعیتی ارتباط دارند.
حیوان خانگی شما می‌تواند اطلاعاتی از شخصیت شما را آشکار سازد
آیا خودتان را بیشتر طرفدار سگ می‌دانید یا گربه؟ براساس یک مطالعه، پاسخ شما به این پرسش می‌تواند اطلاعات مهمی درباره شخصیت شما را آشکار سازد.
در مطالعه‌ای که بر روی ۴۵۰۰ نفر صورت گرفته است، پژوهشگران از شرکت‌کنندگان پرسیده‌اند که خود را بیشتر دوستدار سگ می‌دانند یا گربه. این افراد همچنین پرسشنامه‌ای را تکمیل کرده‌اند که به منظور ارزیابی و اندازه‌گیری ویژگی‌های اصلی شخصیت نظیر برون‌گرایی، خوشایندی، وظیفه‌شناسی، تهییج‌پذیری و آزاد اندیشی طراحی شده بود.
پژوهشگران دریافتند که کسانی که خود را دوستدار سگ معرفی کرده‌اند، بیشتر برون‌گرا و علاقه‌مند به خوشحال کردن دیگران هستند، در حالی که کسانی که خود را دوستدار گربه توصیف کرده‌اند، بیشتر درون‌گرا و محتاط می‌باشند. به گفته سام گوسلینگ، روانشناس دانشگاه تگزاس، این نتایج می‌تواند تأثیر مهمی در حوزه «حیوان درمانی» داشته باشد. درمانگر پس از مشخص ساختن ویژگی‌های شخصیتی بیمار می‌تواند نگهداری حیواناتی که بیشتر با شخصیت او تطبیق دارند را توصیه نماید.
رزرو وقت برای تشخیص انواع تیپ های شخصیتی
ثبت ديدگاه