اختلال خوردن در جوانان | انواع و روش درمانی آن| مرکز روانشناسی اکسیر

اختلال خوردن ،یک نوع اختلال روانی شایع در بین نوجوانان امروزی است که فرد مبتلا را دچار عدم ثبات در رژیم غذایی (بی‌اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی) می‌کند. شبکه‌های اجتماعی، مجلات و آگهی‌های بازرگانی این پیام را ارسال می‌کنند که شکل ایده‌ آل بدن، لاغری است.

بسیاری از نوجوانانی که اختلال خوردن دارند برای لاغر شدن اقدام به رفتارهای خطرناکی مانند رژیم غذایی سخت یا ورزش بیش‌ از حد می‌کنند. فشار برای لاغر شدن بیش‌ازحد تأثیر جدی و منفی بر سلامت نوجوانان دارد. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود ۱ تا ۲ درصد از نوجوانان، مبتلا به اختلال خوردن می‌شوند. اختلال خوردن معمولاً در سن ۱۲ سالگی آغاز می‌شود.

مرکز روانشناسی اکسیر خدمات روانشناختی خود را توسط متخصصین مجرب در زمینه های مختلف از جمله مشاوره کودک، مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را به صورت حضوری و غیرحضوری به شما عزیزان ارائه می دهد.

در این مقاله انواع اختلال خوردن که معمولاً در نوجوانان یافت می‌شود، مورد بررسی قرار گرفته است.

انواع اختلال خوردن

اختلال خوردن – بی‌اشتهایی عصبی

اختلال خوردن در نوجوانان مبتلا به بی اشتهایی عصبی باعث می‌شود که آنان تصور کنند اضافه وزن دارند. آن‌ها برای محدود کردن مصرف مواد غذایی خود، وسواس زیادی به خرج می‌دهند و در طول روز بارها و بارها خود را وزن می‌کنند و فقط میزان بسیار کمی غذا می‌خورند. برخی از نوجوانان مبتلابه بی‌اشتهایی -عصبی نیز به‌صورت وسواس گونه‌ای ورزش می‌کنند. آن‌ها ممکن است برای جلوگیری از افزایش وزنشان ساعت‌ها ورزش کنند. نوجوانان مبتلابه اختلال خوردن (بی‌اشتهایی عصبی) مشکلات جدی سلامت، مانند نازک شدن استخوان‌ها، فشارخون پایین و آسیب به قلب و مغز را تجربه می‌کنند که در موارد شدید، عواقب آن می‌تواند کشنده باشد.

وجه مشخص بی اشتهایی عصبی عبارت است از: رفتار ارادی و هدفمند جهت از دست دادن وزن، کاهش وزن، اشتغال ذهنی به وزن بدن و غذا، الگوهای خاص و عجیب غذایی، ترس شدید از افزایش وزن، اختلال تصویر بدن و قطع قاعدگی (آمنوره).

حدود نیمی از مبتلایان به علت کاهش شدید مصرف غذا دچار کاهش وزن می شوند و برخی از آنها برنامه های ورزشی سختی انجام می دهند. نیم دیگر بیماران رژیم غذایی سختگیرانه ای برای خود تنظیم می کنند ولی کنترل خود را از دست می دهند، پرخوری می کنند، سپس رفتارهای پاکسازی (Purgiig) از خود نشان می دهند. برخی بیماران حتی پس از خوردن مقادیر اندک غذا نیز پاکسازی می کنند.

بی اشتهایی عصبی اختلالی تعریف شده است که در آن فرد از حفظ حداقل وزن طبیعی امتناع می کند، شدیداً از افزایش وزن می ترسد، به میزان زیادی در مورد بدن خود و شکل آن برداشت های اشتباه دارد.

اصطلاح بی اشتهایی عصبی گمراه کننده است زیرا فقدان اشتها بندرت در مراحل اولیه این اختلال روی می دهد بلکه به دلیل اختلال عمیق در تصویر بدنی است که فرد بی وقفه در پی لاغری است و بدین منظور تا مرحله گرسنگی کشیدن نیز پیش می رود.

این اختلال دهها سال است که شناسایی شده است و در افراد مختلف با همسانی چشمگیری توصیف شده است. بی اشتهایی عصبی در زنان شایعتر از مردان است و معمولاً در نوجوانی آغاز می شود.

در همه مبتلایان ترس شدید از افزایش وزن و چاقی وجود دارد که بی تردید در عدم تمایل آنها به درمان یا مقاومت در مقابل آن نقش دارد. اکثر رفتارهای غیرعادی معطوف به کاهش وزن در خفا صورت می گیرد. بیمار غالباً از خوردن غذا با افراد خانواده یا در اماکن عمومی امتناع می کند. این افراد با کاهش شدید غذای مصرفی به خصوص کاهش غیرمتناسب در غذاهای چرب و با کربوهیدرات بالا، وزن خود را کاهش می دهند.

همان طور که قبلاً اشاره شد، اصطلاح بی اشتهایی نامگذاری غلطی است زیرا فقدان اشتها معمولاً تا اواخر اختلال پدیده نادری است. علاقه زیاد بیمار به جمع آوری دستورالعمل آشپزی و آماده سازی غذاهای مفصل برای دیگران نشانه اینست که فرد مدام به خوردن می اندیشد. برخی قادر به کنترل دائمی محدودیت داوطلبانه غذایی نبوده و دوره های پرخوری دارند. این پرخوری ها اغلب مخفیانه و در شب انجام می شوند. بیمار معمولاً پس از هر پرخوری استفراغ عمدی می کند، جهت کاهش وزن از مسهل و داروهای مدر استفاده می کند. تمرین های تشریفاتی، دوچرخه سواری وسیع، قدم زدن، دویدن از فعالیت های معمول این بیماران است.

مبتلایان درمورد غذا رفتارهای خاصی نشان می دهند. مثلاً در تمام قسمتهای خانه انواع غذاها را پنهان می کنند، همیشه در جیب و کیفشان مقدار زیادی شکلات و شیرینی دارند. هنگام غذا سعی دارند آن را در دستمال سفره بریزند یا در جیبشان پنهان کنند. گوشت را به قطعات بسیار کوچک تقسیم می کنند و زمان زیادی را صرف مرتب چیدن این قطعات در بشقاب می کنند. اگر به رفتار عجیب آنها در این موارد اشاره شود، منکر غیرعادی بودن آن شده یا خیلی سطحی از بحث درمورد آن طفره می روند.

مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

اختلال پرخوری

نوجوان مبتلا به اختلال پرخوری عصبی رفتار پرخوری را نشان می‌دهد. ممکن است نوجوانان با اختلال خوردن (پرخوری)، مقادیر زیادی از غذا را در یک زمان بخورند، اما بعد از آن پاک‌سازی نمی‌کنند. بیشتر نوجوانان مبتلابه اختلال پرخوری، اضافه‌ وزن دارند. نوجوانانی که پرخوری می‌کنند احتمال ابتلا به فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی در آنان بیشتر است. بسیاری از آن‌ها احساس گناه و شرم در مورد عادت‌های غذایی خود را تجربه می‌کنند. آن‌ها تمایل دارند عادات غذا خوردن خود را تا حد ممکن پنهان کنند. شما ممکن است مقادیر زیاد مواد غذایی را گم کنید یا غذاهای پنهانی در اتاق نوجوانتان پیدا کنید.

مقاله مرتبط: حقایقی درباره اختلالات خوردن

دکتر لیلی عباسی در ارتباط با اختلال شایعی که گریبانگیر نوجوانان هست توضیحاتی را ارائه داده اند. الگو برداری و توجه زیاد به ظاهر و اندام به اختلالات خوردن منجر خواهد شد.

پرخوری عصبی

نوجوان مبتلابه پرخوری عصبی، رفتارهای پرخوری را نشان می‌دهد؛ ممکن است نوجوان مبتلا به اختلال خوردن، در یک وعده، غذایی به‌اندازه چندین روز را بخورد. برای اینکه پرخوری بیش‌ازاندازه خود را جبران کند، رفتارهای مخربی انجام می‌دهد. ازجمله اینکه خود را وادار به استفراغ می‌کند یا از ملین‌ها استفاده بیش‌ازحد می‌کند؛ که به این‌گونه رفتارها پاک‌سازی می‌گویند. نوجوانان مبتلا به پرخوری عصبی احتمالاً وزن متوسط یا کمی بالاتر از حد متوسط را حفظ می‌کنند؛ مانند مبتلایان به بی‌اشتهایی عصبی، نگرانی‌هایی درباره سایز و اندازه خود دارند. آن‌ها ممکن است در مورد پرخوری و پاک‌سازی آن احساس خجالت کنند و احتمالاً رفتار خود را پنهان خواهند کرد. چرخه پرخوری- پاک‌سازی ممکن است چندین بار در روز و یا چند بار در هفته، بسته به‌شدت عمل، رخ دهد. علائم پرخوری عصبی ممکن است شامل کاهش شدید آب بدن، عدم تعادل الکترولیتی، دندان‌های پوسیده و مشکلات دستگاه گوارش باشد.

اختلالات خوردن نامشخص

اگر عادت غذا خوردن نوجوان یا رفتار مربوط به غذا موجب ناراحتی یا اختلال شدید شود، اما هنوز معیارهای اختلالات خوردن را در برنگیرد، ممکن است اختلال خوردن باشد. محدودیت‌های غذایی شدید، خوردن بیش‌ازحد در شب، پاک‌سازی بدون پرخوری، فقط نمونه‌هایی از دیگر اختلال خوردن هستند.

روش های درمان اختلال خوردن

باتوجه به نقش عوامل پیچیده روان شناختی و طبی در بی اشتهایی عصبی یک طرح درمانی جامع توصیه می شود که شامل بستری کردن در بیمارستان و درصورت لزوم درمان خانوادگی و فردی است. رویکردهای رفتاری، شناختی، بین فردی و در برخی موارد تجویز دارو باید مدنظر باشد.

کمک به نوجوان مبتلا به اختلال خوردن

اگر شما نوجوانی دارید که مشکوک به یکی از انواع اختلال خوردن است هرچه سریع‌تر به متخصص روانشناس مراجعه کنید و برای درمان آن اقدام نمایید. اختلالات خوردن، باعث ایجاد امراض جدی و حاد جسمانی در فرزندتان می‌شود و مرگبارترین اختلال سلامت روان به حساب می‌آیند. با متخصص روانشناس درباره نگرانی‌های خود صحبت کرده و گزینه‌های درمان را بررسی کنید. درمان اختلال خوردن ممکن است شامل درمان فردی یا خانواده‌ درمانی باشد.