ترس از تاریکی
ترس حالتی احساسی است. تجربه ای ذهنی از چیزی تهدید کننده. بچه ها دوره های ترس گوناگونی را می گذرانند. ترس از تاریکی ، غول زیر تخت، دندان پزشک، معلم، مدرسه و حیوانات. معمولا این دوره های ترس موقتی هستند و بچه ها به تدریج که بزرگ تر می شوند بر آن ها فائق می آیند. اغلب ترس ها در سنین ۴ یا ۵ سالگی و به طور گذرا اتفاق می افتد.
مرکز روانشناسی اکسیر خدمات روانشناختی خود را توسط متخصصین مجرب در زمینه های مختلف از جمله مشاوره کودک، مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را به صورت حضوری و غیرحضوری به شما عزیزان ارائه می دهد.
قصه درمانی
مهم ترین نقشی که قصه یا اسطوره در درمان ایفا می کند ، همگانی و جهانی جلوه دادن مشکلاتی است که مراجع با آن ها دست و پنجه نرم می کند، بنابراین مراجع احساس نمی کند تنها است و مشکلش خاص ، منحصر به فرد و غیرقابل حل است. این همان پدیده ای است که در فرایند گروه درمانی بخوبی شناخته شده و یکی از مزیت های گروه درمانی محسوب میشود. چرا که همگانی دیدن مشکل و شریک شدن تجارب فردی ، همواره یکی از عوامل درمانی بسیار موثر گزارش شده است.( یالوم ١٩٧۵)حکایت یا قصه در وهله اول به مراجع میگوید که او تنها نیست که این گونه مشکلات را تجربه کرده و چنین احساسی دارد ، بلکه دیگران هم قبل از او چنین مشکلاتی داشته اند . فهم این نکته اغلب درد و ناراحتی را به طور معناداری کاهش داده و به فرد کمک میکند تا همانند دیگران برای یافتن راه حلی برای مشکل خود تلاش نماید. به طور کلی قصه و تمثیل چهار قلمرو از وجود انسان را تحت تاثیر قرار میدهند:
- ١.قلمرو شناختی: توانایی قصه در انتقال دانش و کمک به فرایند حل مسئله.
- ٢. قلمرو عاطفی: قصه باعث پالایش عاطفی-هیجانی و امید آفرینی می شود.
- ٣.قلمرو بین فردی: قصه باعث ایجاد و خلق پیوستگی و رابطه انسانی -اجتماعی افراد با یکدیگر می شود.
- ۴. قلمرو شخصی: قصه باعث بصیرت و بینش میشود چرا که فرد خودش و مسائل مبتلا به زندگی اش را در روایت دیگران ملاحظه و مشاهده کرده و درک بهتری از خود و مشکل اش پیدا می کند.
با یک قصه خوب میتوان برای مراجع به روشنی توضیح داد که افکار ناسازگار(خطاهای فکری) اساسا چگونه ایجاد میشوند چگونه تعمیم یافته اند و به طور انتخابی انتزاع شده اند و مورد تحریف قرار میگیرند و چگونه در یک رویداد یا واقعه جدید الگوی واکنشی آشنا( عادتی) را بر می انگیزند.
قصه ها و داستان ها ابزار منحصر به فرد و ویژه ای برای استفاده از روان درمانی اند چرا که آن ها با همه مردم در هر سن و سالی ارتباط برقرار میکنند و دلیل دیگر آن که ما انسان ها غالبا به شکل قصه و داستان می اندیشیم.
در قصه ها معنای هر رویداد را چارچوب فکری ما تعیین میکند.وقتی که ما چارچوب را تغیر میدیم معنای واقعه نیز به تبع آن تغییر میکند.بسیاری حکایات و قصه ها رفتارها و حوادثی را در متن خود روایت میکنند که وقتی چارچوب و قالب آن ها را تغییر میدهیم معنای آنها نیز تغییر می کند.
مثلا یک جوجه اردک که از دیگران متفاوت به نظر می رسد، تبدیل میشود به جوجه اردک زشت ، اما در قالب و چارچوب دیگری همین جوجه اردک زشت به یک قوی زیبا تبدیل می شود، بسیار زیباتر از اردک های دیگری که او همواره خودش را با آن ها مقایسه می کرده است.
برخورد با ترس از تاریکی کودکان
وقتی که بچه ها دچار ترس می شوند نیاز دارند که به آن ها اطمینان داده شود. گفتن ”دیوونه نشو، هیچ چیز زیر تخت تو نیست.” به کودکی که دنیای خیالی او وجود غولی را زیر تختش تایید می کند، کمکی نخواهد کرد. انکار وجود غولی زیر تخت، تنها بی اعتمادی و تضعیف پیوند بین والدین و کودک را موجب می شود، زیرا پافشاری کودک بر وجود غول، می تواند فقط وسیله ای برای جلب توجه باشد تا والدین را به اتاق خواب خود بکشاند. موافقت کردن با کودک در مورد غول نیز کمکی به حل مسئله نخواهد کرد. زیرا کودکان نیاز ندارند که والدین تخیلات شان را تایید کنند.
پدر و مادر می توانند جملاتی از این قبیل به کار ببرند: ” تو ترسیدی چون فکر میکنی یک غول زیر تخت پنهان شده است.” این جمله حسن تفاهم و رابطه ی بین کودک و والدین را تقویت می کند و به این ترتیب، کودک درمی یابد که در تصورات خودش تنها نیست. وقتی که به احساساتش اقرار کردید و با خیال او در مورد غول زیر تخت همراه شدید، آن گاه شانس بیشتری برای ارائه پیشنهادهایی جهت کاهش ترسش خواهید داشت. همچنین می توانید از کودک بپرسید که حالا می خواهد چه کار کند.
قصه ی جغد سفید را می توانید برای کودکانی که از تاریکی و صداهایی که در شب آن ها را می ترساند، به کار ببرید تا آن ها بتوانند بهتر بر احساس ترس از تاریکی غلبه کنند.
مقاله مرتبط: قصه درمانی در کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای
مقاله مرتبط: قصه درمانی برای کاهش ناخن جویدن
قصه ی جغد سفید برای درمان ترس از تاریکی
چاک جغد سفیدی بود که در جنگلی با خانواده اش زندگی می کرد. او هنوز کوچک بود و خیلی چیزها را از پدر و مادرش یاد می گرفت. همان طور که می دانید جغدها کار زیادی انجام نمی دهند. آن ها روزها استراحت و شب ها کار می کنند.
چاک درباره ی جنگل چیز زیادی نمی دانست شب ها تمام جنگل تاریک می شد اما در طول روز، وقتی که خورشید در آسمان بود، چاک می توانست همه چیز را ببیند و بشنود. وقتی که صدایی می شنید سرش را برمی گرداند و می فهمید صدا از کجا می آید. اما شب ها نمی توانست این کار را بکند. چون هیچ نوری نبود و او نمی توانست چیزی ببیند. فقط صداها را می شنید. خیلی از این صداها عجیب و غریب بودند و باعث می شدند که او بترسد.
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
یک شب صدای عجیبی شنید. صدایی که قبلا آن را نشنیده بود. صدا بلند بود. چاک خیلی سعی کرد که ببیند صدا از چیست و کجاست اما هوا خیلی تاریک بود. چاک کمی ترسیده بود. آن شب او راحت نخوابید و روز بعد خیلی زود بیدار شد. خورشید داشت آرام آرام اشعه های گرم خود را به همه ی درختان و حیوانات جنگل می تابانید. ناگهان، چاک همان صدایی را که شب قبل شنیده بود، دوباره شنید. خوب که نگاه کرد دید صدا از یک جیرجیرک کوچولو می آید. خیلی تعجب کرد و فهمید صدای شب قبل که او را ترسانده بود از آن جیرجیرک کوچولو بوده نه یک چیز عجیب و غریب. از آن به بعد احساس بهتری داشت و با شادی و خوشحالی زندگی کرد. قصه ی ما به سر رسید کلاغه به خونه ش نرسید!
ثبت ديدگاه