افسردگی و افکار خودکشی در کودکان
نشانه های افسردگی و افکار خودکشی در کودکان چیست؟ حدود ۲۵ درصد کودکان آمریکایی از افسردگی رنج می‌برند. افسردگی در پسران زیر ده سال بسیار شایع است؛ اما تا ۱۶ سالگی، دختران بیشتر دچار افسردگی می‌شوند. اختلال دوقطبی در نوجوانان شایع‌تر از کودکان است. باوجوداین، اختلال دوقطبی در کودکان نیز می‌تواند شایع باشد. همچنین در کودکان مبتلابه اختلال تمرکزی و بیش فعالی، اختلال وسواس فکری ـ عملی و نیز اختلال رفتاری، ابتلا به افسردگی افزایش می‌یابد.
درحالی‌که بسیاری از افراد فکر می‌کنند که افسردگی بیماری بزرگ‌سالان است، طبق گزارش‌ها، حدود دو درصد از کودکان افسردگی و افکار خودکشی را تجربه می‌کنند. افکار خودکشی و فکر کشتن خود می‌تواند همراه افسردگی حتی در کودکان باشد. چطور می‌توانید بفهمید که آیا کودک شما افکار خودکشی دارد و چه‌کاری می‌توانید انجام دهید؟
علائم و نشانه های افسردگی و افکار خودکشی در کودکان
در زیر نشانه های افسردگی و افکار خودکشی در کودکان به صورت تیتروار آورده شده است.
- زودرنجی و عصبانیت
- احساس مداوم ناراحتی و ناامیدی
- انزوای اجتماعی
- حساسیت بیش‌ازحد نسبت به نه شنیدن
- تغییر در اشتها – افزایش یا کاهش
- تغییر در خواب – بی‌خوابی و یا خواب بیش‌ازحد
- جیغ‌وداد و یا گریه کردن
- اختلال در تمرکز
- خستگی مفرط و کمبود انرژی
- ناراحتی‌های فیزیکی (مثل دل‌درد و سردرد) که به روش‌های درمانی معمول پاسخ نمی‌دهند
- کاهش توانایی‌های عملکردی در فعالیت‌های خانگی، مدرسه، خارج از برنامه، تفریحات و علایق.
- احساس بی‌ارزش بودن و گناه
- اختلال در تفکر و تمرکز
همه کودکان تمامی این علائم و نشانه های افسردگی و افکار خودکشی در کودکان را بروز نخواهند داد. درواقع، اکثر افراد علائم متفاوتی را در زمان‌ها و شرایط متفاوت بروز می‌دهند. البته برخی از کودکان زمانی که در محیط مناسب قرار می‌گیرند عملکرد خوبی خواهند داشت ولی اکثر کودکان مبتلابه افسردگی شدید در فعالیت‌های اجتماعی خود دچار تغییرات شدیدی شده و علاقه آن‌ها به مدرسه و عملکرد آن‌ها افت خواهد کرد، همچنین ممکن است تغییراتی در ظاهر آن‌ها مشاهده شود.
اگر هرکدام از نشانه های افسردگی و افکار خودکشی در کودکان بیش از دو هفته طول کشید، باید حتماً کودک توسط یک متخصص موردبررسی قرار بگیرد، پزشک باید ابتدا بعد از معاینات ساده و روتین پزشکی وجود بیماری‌های بالینی را در کودک رد کند سپس به بررسی بیشتر علائم افسردگی بپردازد.
در صورت دیده شدن علائم افسردگی، کودک باید به یک روانشناس متخصص کودکان ارجاع شود. بررسی سلامت روانی با تست‌ها و مصاحبه‌های مختلف و همچنین گفتگو با والدین و معلمان کودک انجام می‌شود. روانشناس متخصص کودکان ممکن است از معلمان یا افراد دیگری غیر از والدین کودک که با کودک در ارتباط هستند بخواهد در مورد هرگونه تغییر رفتار خاص در کودک به او اطلاعات بدهند.
چه چیزی باعث افسردگی و افکار خودکشی در کودکان می‌شود
مانند این بیماری در بزرگ‌سالی، افسردگی دوران کودکی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از تغییرات شدید در زندگی یا مشکلات خانوادگی و اجتماعی گرفته تا مشکلات مربوط سلامت بدنی، مستعد بودن ازنظر ژنتیک یا اختلالات بیوشیمیایی در بدن، همه می‌توانند در یک بیماری افسردگی نقش داشته باشند.
تغییر شرایط زندگی، مانند به دنیا آمدن فرزند دیگر، یا مشکلات با همسالان در مدرسه شایع‌ترین علل افسردگی کودکان هستند. کودکانی که والدین افسرده دارند یا روابط بین والدینشان دچار مشکل شده است، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستند. احساس گناه به خاطر اشتباهی ناخواسته، مصرف مواد یا رفتار پرخطر دیگر هم ممکن است باعث افسردگی کودک شود.
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را توسط متخصصین مجرب به صورت حضوری و غیرحضوری (تلفنی یا تصویری) به شما عزیزان ارائه می دهد.
توصیه‌هایی جهت پیشگیری از بروز افسردگی و افکار خودکشی در کودکان
برای کودکان در سال‌های بین نوزادی و نوجوانی، رابطه محکم و سالم بین آن‌ها و والدین می‌تواند از ایجاد افسردگی جلوگیری کند. ازجمله رفتارهایی از طرف والدین که می‌توانند رابطه سالم با فرزندان را تقویت کنند می‌توان به مهر و محبت و توجه به نیازهای کودک مثل برداشتن قدم‌هایی در جهت استقلال بیشتر کودک با توجه به سن او اشاره کرد.
۱) در برخورد و رفتار با کودک و نوجوان، والدین باید با توجه به جنسیت فرزندشان با آن‌ها ارتباط داشته باشند، زیرا نیازها و واکنش‌های فردی در دختران و پسران دارای تفاوت‌هایی است که در صورت عدم توجه به آن‌ها عوارضی همچون افسردگی را ممکن است در درازمدت به دنبال داشته باشد.
۲) ارتباط نسبی در مورد خصوصیات فیزیولوژیک و تغییرات مربوط به آن به‌ویژه در دوران بلوغ فرزندان و برخورد و واکنش‌های مناسب.
۳) توجه والدین به ارتباطات خود و سالم ساختن محیط خانواده جهت رشد طبیعی (جسمی، اجتماعی، عاطفی و اخلاقی) فرزندان و پیشگیری از مشاجرات خانوادگی جهت حفظ امنیت عاطفی اعضای خانواده‌ها از طریق ارتباط.
۴) تقویت نقاط مثبت رفتار و عملکرد فرزندان از طریق دادن پاداش مادی، کلامی و غیرکلامی و تشویق آنان.
۵) توجه به نیازها و علایق فرزندان و ارائه پاسخ مناسب با جنس و سن آن‌ها
۶) داشتن برنامه‌ریزی منظم برای فرزندان جهت استفاده مناسب از وقت و هدفمند بودن هر مرحله از زندگی.
۷) توجه به موفقیت تحصیلی فرزندان و تلاش برای شکوفایی توانایی‌های ذهنی، جسمی استعداد آن‌ها و برخورد منطقی در مواجهه با مشکلات تحصیلی.
۸) تشویق به شرکت در فعالیت‌های ورزشی، علمی، هنری و استفاده صحیح از اوقات فراغت.
چگونه می‌توان گفت که فرزند شما افکار خودکشی دارد؟
افکار خودکشی که به‌عنوان ایده و خیال‌پردازی درباره خودکشی نیز شناخته می‌شود، ممکن است همیشه به طور کامل برای دیگران حتی برای والدین کودک آشکار نباشد. یکی از دلایل این است که کودکان افسرده دارای افکار خودکشی ممکن است مستقیماً در مورد آن‌ها مانند یک فرد بالغ صحبت نکنند. در عوض، افکار خودکشی در کودکان می‌تواند از طریق علاقه و یا مشغولیت ذهنی با خودکشی یا مرگ آشکار شود.
شما ممکن است متوجه نشانه‌هایی از این اشتغال ذهنی شوید در: لباس کودکتان، برنامه‌هایی که در تلویزیون می‌بیند، وب‌سایت‌هایی که نگاه می‌کند، از طریق آنچه در دفتر خاطرات و یا حتی در تکالیف می‌نویسد و یا به‌نحوی‌که در دیگر افراد افسرده و دارای افکار خودکشی، مشخص می‌شود. از سوی دیگر، گاهی اوقات کودک افسرده به طور مستقیم در مورد تمایل به “مردن” یا آرزو برای “کشتن خود” صحبت خواهد کرد. او ممکن است حتی به طور غیر مستقیم در مورد نیاز به “رفتن” صحبت کند و یا فکر کند که “دنیا بدون من مکان بهتری خواهد بود.”
اغلب، نشانه‌هایی از افکار خودکشی در کودکان وجود دارد، به‌ویژه در کودکانی که خجالتی‌تر و گوشه‌گیر هستند. اگر کودکتان این‌گونه است چگونه می‌توانید به عنوان یک والد بدانید او دارای افکار خودکشی است؟ یک راهنما می‌تواند علائم افسردگی را تشخیص دهد و بدانید که افکار خودکشی و افسرده می‌تواند دست‌به‌دست هم بدهند.
برای آشنایی بیشتر درباره اختلال افسردگی و اختلالات رایج در دوران کودکی شما والدین گرامی می توانید اینجا کلیک کنید.
افسردگی در کودکان با خطر داشتن افکار خودکشی
اگر کودک شما آشکارا افکار خودکشی را بیان نکرده است، مهم است که علائم احتمالی افسردگی در دوران کودکی را تشخیص دهید، زیرا این علائم اغلب با افکار خودکشی مرتبط هستند. علائم افسردگی در کودکان ممکن است شامل احساساتی مانند بی‌ارزشی، ناامیدی و گوشه‌گیری اجتماعی باشد. درحالی‌که همه کودکانی که افسرده هستند، افکار خودکشی ندارند (در کودکان مبتلا به افسردگی اولیه دارای علائم طولانی‌مدت رایج است)، افسردگی به عنوان عامل خطر برای افکار خودکشی و اقدام به خودکشی در نظر گرفته می‌شود.
به‌علاوه افکار خودکشی همیشه منجر به اقدام به خودکشی نمی‌شود، اعتقاد بر این است که چنین افکاری این خطر را در کودکان افزایش می‌دهد. خودکشی یکی از عواقب خطرناک افسردگی درمان‌نشده در کودکان است، اما افسردگی در کودکان می‌تواند به روش‌های دیگری نیز مخرب باشد.
چه کاری باید انجام دهید؟
همان‌طور که قبلاً ذکر شد، افکار کودک همیشه نمی‌تواند آشکار باشد، به همین دلیل است که جستجوی درمان افسردگی برای کودک افسرده‌تان بسیار مهم است. یک روانشناس و درمانگر کودک ممکن است قادر باشد با صحبت کردن با کودک، انجام آزمون‌های روان‌شناختی و ارزیابی عوامل خطر مانند اقدامات قبلی خودکشی و شدت افسردگی کودکتان، نشانه‌هایی ظریف از افکار خودکشی را بیابد.
علاوه بر این اگر کودک شما افکار خودکشی داشته باشد روان‌درمانی می‌تواند به کاهش این افکار کمک کند. اگر پزشک شما دارو را توصیه می‌کند، شما وظیفه‌تان را انجام دهید. تحقیقات اخیر در واقع نشان می‌دهد که استفاده از مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs) می‌تواند منجر به افزایش افکار خودکشی در کودکان شود. یک رویکرد چندگانه برای مدیریت افسردگی کودکتان احتمالاً مؤثرتر خواهد بود.
اگر نگران هستید، مستقیماً از کودک خود سؤال کنید که آیا به خودکشی فکر می‌کند یا نه. برخلاف آنچه درگذشته باور داشتند، این موضوع به او ایده خودکشی نمی‌دهد. در عوض، او احساس خواهد کرد که اگر افسرده است، از او حمایت خواهد شد. در حقیقت، حمایت والدین (صرف وقت برای صحبت کردن با کودک درباره احساساتی مثل خودکشی) با شیوع کمتری از افکار خودکشی در دوران کودکی دوم مرتبط است. اگر نگران ایمنی او هستید، قوانین وضع نکنید و قضاوت نکنید، او را از خطر بیرون آورید، او را تنها نگذارید و کمک فوری دریافت کنید. هرگز افکار خودکشی در کودک را نادیده نگیرید و هرگز قول ندهید که آن‌ها را مخفی نگه می‌دارید. با مشاهده هرگونه افکار و یا رفتارهای خودکشی باید فورا به پزشک اطفال یا متخصص سلامت روان مراجعه شود.
درمان افسردگی و افکار خودکشی در کودکان
افسردگی در کودکان نیز مانند بزرگ‌سالان به دلیل ترکیبی از عوامل مرتبط با سلامت بدنی، اتفاقات زندگی، تاریخچه خانواده، محیط، عوامل ژنتیکی و نوسانات زیستی شیمیایی ایجاد می‌شود. افسردگی یک حالت گذرا نیست و معمولاً بدون درمان‌های مناسب درمان‌پذیر نیست.
در صورت تشخیص افسردگی در کودک، متخصصین احتمالاً روش‌های درمانی را پیشنهاد می‌کنند. در این روش‌های درمانی بر روی از بین بردن هرگونه عارضه پزشکی که ممکن است باعث افسردگی شده و یا آن را تشدید کرده باشد تمرکز می‌شود.
برای مثال فردی که با عارضه کمبود هورمون‌های تیروئیدی ممکن است تحت هورمون درمانی با لووتیروکسین قرار گیرد. دیگر بخش‌های یک برنامه درمانی ممکن است شامل تغییر در سبک زندگی و رفتارها، روان‌درمانی، روش‌های درمانی مکمل و احتمالاً داروهایی برای افسردگی متوسط تا شدید باشد. اگر علائم بیماری تا حدی شدید باشند که درمان با دارو مناسب به نظر برسد، استفاده از دارو به همراه جلسات روان‌درمانی باعث می‌شود تا علائم بیماری با سرعت بیشتر و برای مدت‌زمان طولانی‌تری بهبود یابند.
اکثر متخصصین، درمان افسردگی شدید را به مدت ۶ ماه تا یک سال ادامه می‌دهند تا از بروز دوباره علائم جلوگیری شود. درمان کودکان مبتلابه افسردگی می‌تواند اثر بسیار خوبی بر روی عملکرد او با همسالان خود، افراد خانواده و فعالیت‌های مدرسه داشته باشد. بدون درمان، علائم این بیماری برای مدت‌زمان بسیار طولانی‌تری باقی خواهند ماند. همچنین ممکن است این علائم بهبود پیدا نکرده و یا حتی بدتر شوند. با انجام درمان، شانس بهبودی تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند.
داروهای ضدافسردگی
یافته‌های متعدد نشان می‌دهد از ۱۴داروهای ضدافسردگی تنها فلوکستین در تسکین علائم افسردگی نسبت به دارونماها مؤثرتر است. به طور مثال مصرف ونلافاکستین با افزایش خطر اقدام به خودکشی همراه است.
پرفسور پنگ زی از دانشگاه علوم پزشکی چین می‌گوید:” در درمان افسردگی کودکان و نوجوانان، به استثنای فلوکستین تعادلی در خطرات و مزایای داروهای ضدافسردگی دیده نمی‌شود به همین دلیل توصیه می‌کنیم که مصرف داروهای ضدافسردگی در کودکان و نوجوانان باید با نظارت کامل صورت گیرد به ویژه در آغاز درمان.”
داروهای ضدافسردگی و افسردگی و افکار خودکشی در کودکان و نوجوانان
اختلال افسردگی حاد در کودکان و نوجوانان شایع است و نرخ آن در حدود ۳ درصد از کودکان ۶ تا ۱۲ سال و حدود ۶ درصد از نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال را شامل می‌شود. درمان‌های روان‌شناختی به عنوان خط اول درمان برای افسردگی در بسیاری از دستورالعمل‌های بالینی توصیه می‌شود.
در سال ۲۰۰۴ سازمان غذا و دارو آمریکا علیه استفاده از داروهای ضدافسردگی در افراد جوان تا ۲۴ سال به دلیل نگرانی در مورد افزایش خطر خودکشی، هشدار داد. با این حال استفاده از داروهای ضدافسردگی بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ به آرامی افزایش یافت. به طور مثال نسبت کودکان و نوجوانان آمریکا (سن ۰ تا ۱۹ سال) مصرف داروهای ضدافسردگی از %۳/۱ به %۶/۱ و کودکان و نوجوانان انگلستان از %۷/۰ به %۱/۱ افزایش یافته است. سرترالین داروی ضدافسردگی رایج در آمریکا و فلوکستین داروی رایج در انگلستان هستند.
مقاله مرتبط: داروهای ضد افسردگی
مقاله مرتبط: بهترین داروی ضد افسردگی
اثر داروهای ضدافسردگی بر افسردگی و افکار خودکشی در کودکان
کیپرییانی و همکارانش اثر ۱۴ داروی ضدافسردگی در افراد جوان مبتلا به افسردگی حاد تا پایان ۱۵ مه ۲۰۱۵ را مقایسه کردند. آن‌ها داروهای ضدافسردگی را از نظر رتبه (تغییر در نشانه‌های افسردگی و پاسخ به درمان)، تحمل (قطع دارو به علت عوارض جانبی) قطع دارو به هر علت و همراه مضرات جدی از قبیل افکار خودکشی و اقدام به آن مورد بررسی قرار دادند.
با تجزیه و تحلیل ۳۴ مورد مربوط به ۵۲۶۰ نفر با متوسط سنی ۹ تا ۱۸ سال نشان داده شد که اثربخشی و تحمل پذیری فلوکستین بر مضراتش می‌چربد و نوروتریپتیلین کمتر مؤثر است و از هفت داروهای ضدافسردگی است. ایمی پرامین، ونلافاکستین و دولوکستین بدترین مشخصات تحمل را دارند. ونلافاکستین با افزایش خطر درگیر شدن در افکار خودکشی در مقایسه با دارونماها و سایر داروهای ضدافسردگی در ارتباط بود. نویسندگان این تحقیق هشدار می‌دهند که به علت وجود اطلاعات قابل اعتماد کم نمی‌توان به صورت جامع خطر خودکشی را برای همه داروها ارزیابی کرد.
مرکز روانشناسی اکسیر خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
۲۲ آزمایش در حدود ۶۵% توسط شرکت‌های دارویی انجام شد. ۱۰ آزمایش حدود ۲۹% به عنوان ریسک بالا و ۲۰ آزمایش در حدود ۵۹% به عنوان ریسک متوسط و بالاخره ۴ آزمایش در حدود ۱۲% به عنوان ریسک پایین انجام شد.
در اظهارنظر مرتبطی از دکتر جان جوریدینی از دانشگاه آدلاید استرالیا مبنی بر اینکه نمی‌توان به طور قطع آمار مربوط به خودکشی را به افراد مبتلا به افسردگی حاد که دارو مصرف می‌کردند، نسبت داد. وی می‌گوید:” به طور مثال در ۴ آزمایش پاروکستین در مقابل دارونما فقط ۱۳ مورد از ۴۱۳ حادثه در حدود ۳% در گروه پاروکستین اعلام شده است پس گزارش بیش از این غیر محتمل است.”
او اضافه می‌کند:” گزارش اثر داروهای ضدافسردگی نادرست است و احتمالاً شامل فلوکستین هم می‌شود. اخیرا نشان داده شده که اثرات مفید کمتر و اثرات خطرناک به اندازه باقی داروها دارد. بنابراین هر ضدافسردگی بهتر از هیچ چیز برای جوانان است.”
کلام اکسیر
افسردگی و افکار خودکشی در کودکان را باید بسیار جدی گرفته شوند و نباید تصور شود که کودک شما فقط به دنبال جلب توجه است. همیشه به دنبال کمک باشید و این افکار را به عنوان نشانه‌های هشدار بالقوه خودکشی در نظر بگیرید. گاهی اوقات کودکان از بیان این افکار می‌ترسند و ممکن است آن‌ها را به شوخی مطرح کنند. خودکشی در کودکان بسیار رایج است و هر گونه فکری باید مورد توجه قرار گیرد. اگر با متخصص سلامت روانی ملاقات می‌کنید که فکر می‌کند افکار کودک شما جدی نیست اما شما نظر دیگری دارید، با یک متخصص دیگر مشورت کنید. به غریزه خود اعتماد کنید، شما کودکتان را بهتر از هر کس دیگری می‌شناسید.
منبع: سایت verywellmind و متخصصین اکسیر
ثبت ديدگاه