اوتیسم در کودکان
میزان اوتیسم در کودکان افزایش یافته است. طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، در سال ۱۹۷۵ از هر ۵ هزار نفر، یک نفر به اوتیسم مبتلا بوده اما در سال ۲۰۰۴ این میزان به یک در ۱۶۶ نفر رسیده و در سال ۲۰۱۴ از هر ۴۲ کودک یک نفر مبتلا به اوتیسم بوده است.
اکثرا تصور می‌کنند که اوتیسم در کودکان تا سن ۴ سالگی یا بیشتر تشخیص داده نمی‌شوند. مرکز کنترل بیماری‌های ایالات متحده (U.S. CDC) اظهار می‌کند که تشخیص معتبر اوتیسم در سن ۲ سالگی هم ممکن است. حتی بسیاری از والدین، پیش از ۱ سالگی فرزند خود، متوجه علائم اولیه اوتیسم می‌شوند و تا سن ۱۸ ماهگی کودک، به تفاوت‌های او با سایر کودکان پی می‌برند.
هر چقدر که درمان یک کودک مبتلا به اوتیسم زودتر آغاز شود، نتایج بهتری حاصل خواهد شد. در صورتی که متوجه هر یک از این علائم اولیه اوتیسم شدید یا در مورد روند رشد کودک خود نگران هستید، هر چه سریع‌تر با یک پزشک مشورت کنید.
چگونه والدین می توانند این اختلال را تشخیص دهند؟
به عنوان پدر و مادر، شما بهترین افراد برای شناسایی اولیه اوتیسم در کودکان هستید. شما فرزندتان را بهتر از هر کسی می‌شناسید و رفتار و دلایل آن را مشاهده می‌کنید که یک پزشک متخصص اطفال در یک دیدار سریع ۱۵ دقیقه‌ای ممکن است فرصتی برای دیدن آنها نداشته باشد. مهم این است خودتان آموزش ببینید و متوجه شوید چه چیزی نرمال است و چه چیزی نیست.
نظارت بر رشد کودکتان
اوتیسم شامل مجموعه‌ای از تأخیرهای رشدی است، هر نشانه اجتماعی، احساسی و عاطفی، می‌تواند راهی مؤثر برای شناسایی زودتر مشکل باشد. در صورتی که هر تأخیری نشان‌دهنده اوتیسم نیست، اما می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات دیگر باشد.
در صورت نگرانی اقدام کنید
هر کودک با سرعت متفاوت رشد می‌کند، بنابراین اگر فرزند دیر صحبت کرد یا به راه افتاد، وحشت نکنید. وقتی صحبت از رشد به میان می‌آید، طیف وسیعی از “نرمال” وجود دارد؛ اما اگر شما به فرزند خود مشکوک هستید، منتظر نمانید و به یک متخصص مراجعه کنید.
منتظر نمانید که ببینید چه می‌شود
بسیاری از والدین به این نکته اشاره می‌کنند: “نگران نباشید” یا “صبر کنید و ببینید چه می‌شود”؛ اما انتظار بدترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. شما در خطر از دست دادن ارزشمندترین زمان هستید، زمانی که فرزندتان بهترین فرصت را برای بهبودی دارد. البته که کودکانی که دچار اوتیسم یا مشکلات دیگر هستند بعید به نظر می‌رسد که رشد بدون مشکل داشته باشند. به منظور توسعه مهارت‌ها در حوزه‌های دارای تأخیر، کودک شما نیاز به کمک اضافی و درمان هدفمند دارد.
مقاله مرتبط: مرکز درمان اوتیسم در تهران
به غریزه خود اعتماد کنید
در حالت ایده‌آل، دکتر فرزندتان، نگرانی شما را جدی گرفته و ارزیابی کامل برای اوتیسم یا دیگر تأخیرهای رشد انجام خواهد داد. اما گاهی اوقات، حتی پزشکان به اصطلاح معروف، متوجه برخی نشانه‌ها نمی‌شوند و یا مشکلات را دست کم می‌گیرند. به حس درونی خود گوش دهید، به دنبال یک نظر دوم باشید و با یک متخصص دیگر مشورت کنید.
علائم و نشانه‌های اوتیسم در کودکان و نوزادان
کودک شما موارد زیر را انجام نمی‌دهد:
- تماس چشمی، مانند نگاه کردن به شما در هنگام تغذیه یا لبخند زدن در هنگام لبخند زدن.
- واکنش نشان دادن به اسمش و صدای آشنا.
- تکان دادن دست به عنوان خداحافظی و دیگر ژست‌های بدن برای برقراری ارتباط.
- ایجاد صدا برای جلب توجه شما.
- آغاز کردن یا پاسخ دادن به آغوش.
- تقلید حرکات و حالات چهره شما.
- بازی با افراد دیگر و یا به اشتراک گذاشتن علاقه و لذت.
- توجه و یا مراقبت اگر شما به خودتان آسیب برسانید یا احساس ناراحتی کنید.
مقاله مرتبط: بازیهایی مناسب برای کودکان اوتیسم
تست بویایی “ممکن است” به تشخیص اوتیسم کمک کند
نتیجه تحقیقی که در موسسه وایزمن انجام و در نشریه زیست‌شناسی امروز منتشر شده، استفاده از تست بویایی را در تشخیص اوتیسم مطرح کرده است.
به طور طبیعی افراد بوی یک دسته گل سرخ را مدت بیشتری استشمام می‌کنند تا بوی ماهی گندیده را، اما محققان موسسه علمی وایزمن پس از مطالعه روی ۳۶ کودک، احتمال می‌دهند این موضوع در کودکان اوتیستیک صدق نکند.
در حال حاضر هیچ تست تشخیصی قطعی برای اوتیسم وجود ندارد و معمولا زودتر از دو سالگی تشخیص داده نمی‌شود، اساس تشخیص هم ارزیابی‌های متعدد بالینی از کودک و والدین و آزمایش‌های پزشکی و ژنتیکی است.
برای این تحقیق، به بینی کودکان مورد مطالعه دو لوله متصل شد، از لوله قرمز بوی نامطبوع و لوله سبز بوی مطبوع تراوش می‌شد.
سپس تنفس کودکان پس از استشمام بوی مطبوع با بوی نامطبوع مقایسه شد.
لیرون روزن‌کانتز، یکی از پژوهشگران این تحقیق، به بی‌بی‌سی گفت کودکان معمولا بر اساس بویی که استشمام می‌کنند عمق بوییدن خود را تغییر می‌دهند اما “کودکان اوتیستیک به هیچ‌وجه چنین چیزی را نشان ندادند، آنها همانقدر شامپو را بوییدند که بوی ماهی گندیده را.”
“این نتیجه جالب و تا حدی شگفت‌انگیز بود.”
این محققان برنامه‌ای کامپیوتری تهیه کرده‌اند که با دقت ۸۱ درصد کودکان اوتیستیک را در بین کودکان دیگر شناسایی می‌کند.
علاوه بر این، آنها نشان داده‌اند که هر چه علائم اوتیسم شدیدتر باشد کودکان، مدت طولانی‌تری بوی نامطبوع را استشمام می‌کنند.
با اینکه اوتیسم درمان ندارد اما تشخیص زودهنگام آن برای شروع کردن آموزش‌های شناختی و رفتاری اهمیت زیادی دارد.
تست بویایی این مزیت را دارد که به ارتباط با کودک وابسته نیست بنابراین می‌توان آن را در سن بسیار پایین به کار گرفت.
اما به گفته خانم روزن‌کرانتز، پیش از استفاده از بویایی به عنوان تست تشخیصی، باید ابتدا روشن شود واکنش به بو از چه سنی در کودکان شکل می‌گیرد:
“فکر می کنم در نقطه جالبی برای شروع هستیم اما هنوز راهی دراز در پیش داریم.”
اوتیسم مهارت‌های ارتباطی، تعاملات اجتماعی و رفتار کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با توجه به اینکه بو در تعامل‌های اجتماعی نقش دارد، شاید بتوان توضیح داد که چرا بویایی کودکان اوتیستیک فرق دارد.
دکتر جودیت براون از انجمن ملی اوتیسم بریتانیا می‌گوید:
“تشخیص اوتیسم برای فراهم کردن درمان‌های حمایتی اهمیت اساسی دارد و تفاوت عظیمی در زندگی افراد اوتیستیک و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند.”
“اما به عقیده ما بعید است یک تست منفرد و جهانی برای تشخیص اوتیسم پیدا شود.”
“شاید در آینده اگر این یافته تایید و به درستی فهمیده شود، تفاوت در پردازش بو ممکن است به عنوان یک روش دیگر به روند الزاما چند وجهی تشخیص اوتیسم اضافه کند.”
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
نظریه «مغز بسیار مردانه» در اوتیسم
براساس “Extreme Male Brain Theory”، ویژگی های بیماری اوتیسم (درخودماندگی)، حالت تشدید یافته مغز مردانه است. این نظریه، بخشی از یک نظریه کلی‌تر بنام Empathizing_Systemizing Theory است که بیش از یک دهه پیش توسط روانشناس بریتانیایی سیمون بارون-کوهن ارائه شد.
بر پایه این نظریه، انسان ها در یک طیف دوگانه جای می گیرند، که یک سر آن توانایی‌های مربوط به درک احساسات دیگران و همدلی با آنها، و سر دیگر آن توانایی‌های تحلیلی و درک جزئیات ساختاری است، که اولی در زنان و دومی در مردان قوی‌تر است.
افراد مبتلا به اوتیسم کاملاً در یک انتهای این طیف قرار دارند، یعنی ناتوان از درک احساس دیگران، اما علاقمند به نظم و قاعده و جزئیات. براساس این نظریه، یکی از علل احتمالی اوتیسم، سطح بالای هورمون تستوسترون در دوران جنینی است.
مطالعه جدیدی در مجله Clinical Psychological Science با بررسی «ویژگیهای مردانه چهره» و ارتباط آن با ضریب طیف اوتیسم (Autism-Spectrum Quotient) شواهد تازه‌ای در تأیید این نظریه به دست آورده است.
نشانه‌ها و علائم اوتیسم در کودکان بزرگ‌تر
همان‌طور که کودکان بزرگ‌تر می‌شوند، پرچم‌های قرمز برای اوتیسم متنوع‌تر می‌شوند. علائم و نشانه‌های هشداردهنده‌ای وجود دارد، اما آنها معمولاً در حول اختلال در مهارت‌های اجتماعی، مشکلات گفتاری و زبان، مشکلات ارتباطی غیر کلامی و رفتار غیر انعطاف‌پذیر هستند.
علائم مشکلات اجتماعی
- نمی‌داند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند، بازی کند، یا دوست شود.
- ترجیح می‌دهد که لمس نشود، بغل نشود یا نوازش نشود.
- مشکل در درک احساسات و یا صحبت کردن در مورد آنها دارد.
- علائق و دستاوردهایش را با دیگران به اشتراک نمی‌گذارد (نقاشی، اسباب‌بازی‌ها).
- وقتی کسی با او صحبت می‌کند انگار که گوش نمی‌دهد.
- به نظر می‌رسد که انگار به دیگران علاقه‌مند نیست و یا متوجه نیست در اطرافش چه می‌گذرد.
تعامل اجتماعی پایه می‌تواند برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم دشوار باشد. بسیاری از بچه‌های طیف اوتیسم به نظر می‌رسد که ترجیح می‌دهند در دنیای خود زندگی کنند، بی‌نظیر و جدا از دیگران باشند.
علائم گفتاری و مشکلات زبان
- با تن صدای عجیب و ریتم غیرعادی صحبت می‌کند.
- تکرار کلمات مشابه یا عبارات بارها و بارها، اغلب بدون قصد ارتباطی دارد.
- پاسخ به سؤال با تکرار آن، به‌جای پاسخ دادن به آن دارد.
- سؤالات و راهنمایی‌های ساده را درک نمی‌کند.
- متوجه شوخی، طعنه و کنایه‌ها نمی‌شود و جملات را کلمه به کلمه معنا می‌کند.
- استفاده از دستور زبان نادرست و اشاره به خود او در شخص سوم است
کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با گفتار و زبان مشکل دارند و اغلب با تأخیر صحبت می‌کنند.
علائم مشکلات ارتباطی غیرکلامی
- اجتناب از تماس چشمی دارند.
- حالات صورتش با آنچه می‌گوید مطابقت ندارد.
- تظاهرات چهره، تن صدا و ژست‌های دیگران را متوجه نمی‌شود.
- معمولاً به مناظر، بوها و بافت‌ها و صداها واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به شدت به صدای بلند حساس باشد.
علائم عدم انعطاف
- دنبال یک روال سخت‌گیرانه (به‌عنوان‌مثال، اصرار دارد که از یک مسیر خاص به مدرسه برود)
- دشواری در تطبیق با هرگونه تغییر در برنامه و یا محیط اطراف دارند.
- دل‌بستگی غیرمعمول به اسباب‌بازی‌ها و یا اشیاء عجیب‌وغریب مانند کلیدها یا نوارهای لاستیکی از خود نشان می‌دهند.
- اشتغال ذهنی با یک موضوع که اغلب شامل اعداد یا علامت‌ها است.
- برای مدت طولانی مشغول تماشای اشیاء متحرک مانند پنکه می‌شود.
مقاله مرتبط: اتیسم در بزرگسالان
رفتارهای محدود و تکراری معمول در کودکان مبتلا به اوتیسم
- تکان خوردن به جلو و عقب
- چرخش در یک دایره
- کوبیدن سر
- حرکت انگشتان در مقابل چشم
- خراش دادن
- چرخاندن چرخ
- تکرار کلمات و صداها
- مشاهده اشیاء متحرک
مرکز مشاوره و روانشناسی اکسیر با روانشناسان و متخصصان مجرب آمادگی ارائه کمک به شما والدین گرامی جهت تشخیص و بهبود علائم اوتیسم در کودکان است.
دریافت وقت مشاوره کودک
ثبت ديدگاه