تیک های عصبی کودکان
تصور می‌شود که حرکت تکراری، سریع و غیر ارادی عضلات که تیک های عصبی کودکان نام دارد، در ۱۰% از کودکان وجود داشته باشد. کودکان ۷ تا ۱۲ سال بیشتر از دیگران مبتلا می‌شوند و این عادت در پسران بیشتر از دختران به نسبت ۳ به ۱ بروز می‌کند.
اسپاسم عادتی معمولاً در خانواده کودک مبتلا وجود دارد. بعضی از اسپاسم‌های عادتی تا دوران بلوغ نیز ادامه می‌یابد.در ادبیات انواع مختلف تیک‌های عجیب و غریب توصیف شده است. چارلز دیکنز از کسانی است که در این کار مهارت بسیار داشت.
علل تیک های عصبی کودکان
اغلب شرایط تنش‌زا در منزل یا مدرسه سبب بروز تیک های عصبی کودکان می‌شود. چنین فرض می‌شد که تیک اغلب اوقات به علت اعتقادات خرافی علیه فشارها به وجود می‌آید. تقلید نیز انگیزه‌ای قوی برای بروز تیک های عصبی کودکان است. یک همکلاسی که چشمانش تیک دارد یا پدر بزرگی که می‌لنگد احتمالاً ممکن است در محیط زندگی کودک وجود داشته باشد. یک تیک ساده با بیماری کره (chorea) یا با سندرم ژیل دولاتورت (Gilles de la Tourette) فرق دارد.
در بیماری کره (که در برخی از بیماری‌ها از جمله فلج مغزی دیده می‌شود، یا پس از ابتلا به انسفالیت بروز می‌کند) برخلاف اسپاسم عادتی حرکات خیلی کلیشه‌ای و قابل پیش‌بینی نیست.
سندرم ژیل دولاتورت بیماری آزار دهنده ویژه‌ای است که در آن بسیاری از تیک‌های عضلانی پیچیده و شدید با تکرار کلمات وقیح و سرفه‌های پارس مانند عجیب همراه است. درمان این سندرم بی‌نهایت مشکل است و ممکن است در ۵۰% موارد تا بزرگ‌سالی نیز ادامه یابد. همین نکته آن را از تیک معمولی متمایز می‌کند.
مقاله مرتبط:سیگار کشیدن در دوران بارداری و تیک های عصبی
مشخصات بیماری تیک های عصبی کودکان
تیک در تمام قسمت‌های بدن بروز می‌کند، اما در سر و گردن بیشتر دیده می‌شود. چشمک زدن، چرخاندن لب‌ها و یا بالا انداختن شانه‌ها از تیک‌های بسیار متداول است.
در یک سلسله حرکات تیک همواره یک دسته از عضلات دخالت دارد، به طوری که فرد دقیقاً از قبل می‌داند که حرکت بعدی چه خواهد بود. (این حالت کاملاً با حرکات غیرارادی که به خاطر عوامل جسمی رخ می‌دهد، فرق دارد).
سرفه مکرر، قورت دادن یا بو کشیدن مکرر از انواع دیگر تیک‌های آزار دهنده در کودکان است. این گونه تیک‌ها اغلب در شرایط بسیار مضطرب کننده در کودک به وجود می‌آید و حتی با برطرف شدن فشارها و ناراحتی‌ها نیز ادامه می‌یابد.
مقاله مرتبط: تیک چیست؟
تدابیر درمانی تیک های عصبی کودکان
بیشتر مواقع اسپاسم عادتی در اثر مرور زمان خود به خود از بین می‌رود؛ اما تصور می‌شود که در ۶% از کودکان مبتلا به تیک اسپاسم عادتی خاصی تا بزرگ‌سالی ادامه یابد.
به والدین توصیه می‌شود که فرزندان خود را به خاطر ابتلا به تیک سرزنش یا مسخره نکنند. این عمل آن‌ها اثر معکوس دارد و بدتر کودک را متوجه مشکل می‌کند.
خانواده‌درمانی در مواردی که تنش و نگرانی‌های خانوادگی وجود دارد، بسیار مفید است. هر پزشک عمومی می‌تواند درباره تماس و مذاکره با افراد متخصص که در درمان این نوع بیماران مهارت دارند، خانواده کودک را راهنمایی کند.
رفتاردرمانی نیز مفید است. درمانگر می‌تواند به والدین روش‌هایی را بیاموزد که با استفاده از آن‌ها در مواقعی که کودک دچار تیک می‌شود، توجه او را به چیز دیگری معطوف کنند.
تجویز داروهای آرام‌بخش آخرین تدبیر درمانی است که باید در مواقعی که کودک تیک بسیار شدید دارد، اتخاذ شود. مصرف این داروها باید به‌دقت کنترل شود و هرگز نباید به مدت طولانی ادامه پیدا کند.
پیامد بیماری تیک عصبی در کودکان
بیشتر تیک‌های ساده خودبه‌خود تا زمان نوجوانی از بین می‌رود و تعداد کمی تا بزرگ‌سالی ادامه پیدا می‌کند و در سراسر زندگی فرد همراه وی باقی می‌ماند و جزئی از شخصیت فرد می‌شود.
بهبودی تیک‌هایی که به علت بیماری کره یا سندرم ژیل دولا تورت به وجود می‌آید، چندان رضایت بخش نیست و به درمان تخصصی‌تری نیاز دارد.
ثبت ديدگاه