تغییرات اساسی در دوران نوجوانی

تغییرات دوران نوجوانی را می‌ توان به صورت عمده در دو دسته تغییرات هیجانی و تغییرات جسمانی تقسیم بندی کرد. در این مطلب این تغییرات اساسی در دوران نوجوانی و نحوه برخورد با آن‌ ها را برای شما والدین توضیح داده‌ ایم.

نوجوان و تغییرات هیجانی

از جمله تغییرات دوران نوجوانی تغییرات در هیجانات است. وقتی نوجوان را با دوران کودکی مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که در تجربه هیجانات مختلف، کاملاً متفاوت عمل می‌ کند.

بسیاری از نوجوانان هیجانات را به صورت اغراق شده تجربه می‌ کنند. مثلاً موضوعی کوچک می‌تواند او را به وجد بیاورد یا موضوعی بی اهمیت می‌تواند او را ناراحت کند. این موضوع باعث نگرانی والدین است و باعث می‌ شود تا آن‌ ها فکر کنند که توانایی پیش‌ بینی هیجانات و رفتار نوجوانشان را ندارند.

از طرف دیگر در این سنین نوجوانان سعی می‌کنند که به پیش بینی هیجانات و رفتارهای والدین بپردازند، و متناسب با آن عمل کنند و چون مهارت زیادی در آن ندارند گاهی اشتباه می‌ کنند. مثلاً ممکن است حالات چهره را به اشتباه برداشت کنند و به اشتباه واکنش نشان دهند. والدین در چنین شرایطی فکر می‌ کنند که نوجوانشان آن‌ ها را مسخره کرده است. در صورتی که او به خطای بی‌ تجربگی مبتلا شده است.

احساس رویین‌ تن بودن

از طرف دیگر نوجوانان احساس رویین‌ تن بودن می‌کنند و فکر می‌کنند که چیزی به آن‌ها صدمه نمی‌ زند. مثلاً از آن‌ ها می‌ شنویم که ” من آسیبی نمی‌ بینم حتی اگر با سرعت خیلی زیاد رانندگی کنم”، یا ” من معتاد نمی‌شوم” این احساس کاملاً طبیعی است. همچنین گاهی نوجوانان احساس اضطراب و شرم را تجربه می‌ کنند. مخصوصاً زمانی که تغییرات بدنی در او اتفاق می‌ افتد و ظاهرش شروع به تغییر می‌کند، احساس اضطراب شکل می‌گیرد، برعکس بعض از نوجوانان احساس بزرگ‌ منشی و برتری می‌کنند.


مقاله مرتبط: چالش‌های دوران نوجوانی


کمک به ثبات هیجانی نوجوانان

اگر نوجوان شما در چنین شرایطی است، با چند روش ساده می‌توانید به او کمک کنید تا به ثبات هیجانی نزدیک شود.

۱ – الگوی خوبی باشید: اگر شما به عنوان بزرگ‌سال بتوانید هیجانتان را در ست بشناسید و درست و به جا ابراز کنید کم کم نوجوان هم این روش را یاد می‌گیرد.

۲ – به فرزندتان بیاموزید که اشکالی ندارد هیجانات متفاوت را تجربه کند و این اتفاق طبیعی است و این تغییرات مداوم از طرف ما پذیرفته‌شده است و کم‌کم تبدیل می‌شود.

۳- فضای مناسبی فراهم کنید تا نوجوان درباره هیجاناتش صحبت کند در این صورت از کارتان دست بکشید و رو در روی او بنشینید و بدون قضاوت و بر چسب زدن به او و هیجاناتش گوش کنید.

۴- با ورزش و تمرینات منظم بدنی به او کمک کنید سطح سروتونین را در مغز خود افزایش دهد تا بشاشی بیشتری را تجربه کند.

نوجوان و تغییرات جسمانی

اگر شما هم در اطراف خود شاهد ورود یک کودک به دوران نوجوانی بوده‌ اید، حتماً از تغییرات سریعی که در جسم و روان او اتفاق می‌ افتد متعجب شده اید. تغییرات دوران نوجوانی نه تنها شما را متعجب می‌ کند، بلکه باعث سردرگمی نوجوان نیز می‌ شود…

تغییرات جسمانی از جمله مهم‌ترین تغییرات دوران نوجوانی است. این تغییرات به وضوح دیده می‌شود. مثلاً در دختران شاهد رشد موهای زائد، تجربه عادت ماهیانه و در پسرها شاهد رشد موهای زائد و کلفت شدن و بم شدن صدا هستیم. همچنین اندام‌ های پیرامونی مانند دست و پا و صورت به سرعت بیشتری رشد می‌ کنند، و همین موضوع باعث می‌شود که دست و پاها بلندتر از حالت طبیعی دیده شود. همچنین شاهد رشد بینی و لب‌ ها هستیم که باعث می‌شود صورت آن‌ ها از حالت ظرافت کودکانه خارج شود.


مقاله مرتبط: علائم بلوغ دختران چیست؟

مقاله مرتبط: بلوغ زودرس دختران


سازگاری با تغییرات

سازگاری با این تغییرات برای نوجوان ساده نیست، در این دوران می‌بینیم که نوجوانان ساعات زیادی را جلوی آینه می‌گذرانند و هر تغییر کوچکی را در جسم خود رصد می‌کنند و نگران قضاوت دیگران درباره خود و ظاهرشان هستند و فکر می‌کنند سایرین آن‌ ها را مسخره می‌ کنند. بسیاری از آن‌ ها در مورد تغییرات دیگری که انتظارشان را می‌کشند گنگ و نا مطلع هستند، و با نگرانی تغییرات جسمانی خو را دنبال می‌کنند.

گاهی نوجوان نگرانی زیادی درباره ظاهرش پیدا می‌ کند، که باعث می‌شود دست به رفتارهایی برای جبران و یا سازگاری با این تغییرات بزند. اختلال خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی، اختلال بد ریخت انگاری بدن که در آن نوجوان فکر می‌کند که یک نقص و عیبی در ظاهرش وجود دارد، رفتارهای نمایی مانند لباس پوشیدن‌های نامتعارف از نمونه این رفتارها هستند.


مقاله مرتبط: بی اشتهایی روانی Anorexia


برای آشنایی بیشتر با مشکلات نوجوانان مانند نحوه برقراری ارتباط با خانواده، رابطه با دوستان، هویت یابی جنسی، گرایش زیاد به فضای مجازی و غیره می‌توانید اینجا کلیک کنید.

کمک به نوجوان

اگر شما نوجوانی دارید که چنین تغییراتی را تجربه می‌کند، با چند راهکار ساده می‌توانید به او کمک کنید که این دوران را راحت‌تر طی کند.

۱ – به او کمک کنید که خود و جسم خود و تغییرات نوجوانی را بشناسد و انتظار درستی از تغییرات جسمانی خود داشته باشد.

۲ – به او اطمینان دهید که این تغییرات برای همه هم‌سن‌ و سال‌ های او اتفاق می‌افتد و او تنها نیست.

۳- به فرزندتان کمک کنید که با رعایت بهداشت فردی، رژیم غذایی ورزش و روش‌ های دیگر به حفظ سلامت جسمانی خود کمک کند.

مرکز مشاوره اکسیر با در اختیار داشتن متخصصین در زمینه نوجوانی به شما نوجوانان و والدین گرامی درباره تغییرات دوران نوجوانی و نحوه برخورد و کنترل آن به شما عزیزان خدمات ارائه می‌دهد.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب