احساس خستگی
اینکه در برخی روزها احساس خستگی کنیم طبیعی است اما اگر این اتفاق زیاد برای شما می‌افتد شاید لازم باشد به یک متخصص مراجعه کنید. در این مطلب روش‌هایی را برای اینکه احساس خستگی کمتری در طول روز داشته باشید، مورد بررسی قرار داده‌ایم.
مقاله مرتبط: خستگی کاری چیست؟
مرکز روانشناسی اکسیر خدمات روانشناختی خود را توسط متخصصین مجرب در زمینه های مختلف از جمله مشاوره کودک، مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را به صورت حضوری و غیرحضوری به شما عزیزان ارائه می دهد.
روش‌های کاهش احساس خستگی
نظارت بر خواب
بدیهی است که خواب کم، شما را خسته می‌کند و احساس خستگی مفرطی می‌کنید. اگر معمولاً کمتر از هفت ساعت در شب می‌خوابید، نه تنها خسته می‌شوید بلکه در معرض ابتلا به بیماری‌های جدی قرار می‌گیرید؛ مانند:
- افزایش وزن
- افسردگی
- افزایش خطر تصادفات
- ایمنی کمتر
- افزایش خطر ابتلا به دیابت و مشکلات قلبی
- اختلال در تفکر، حافظه و خلق‌وخو
در حالی که کم خوابیدن شایع‌ترین علت خستگی است، با کمال تعجب، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که خواب بیش از نه ساعت در شب، خطر ابتلا به چاقی، دیابت و سردرد را افزایش می‌دهد؛ بنابراین حد تعادل را رعایت کنید، برای بزرگ‌سالان ۷ تا ۸ ساعت خواب در شب کافی است.
مصرف پروتئین
احساس خستگی به دلیل تغذیه نامناسب نیز است. اگر صبحانه معمول شما کیک، دونات، غلات تصفیه شده و یا حتی بدتر از آن است، به احتمال زیاد تنها چند ساعت در روز تأثیر خواهند گذاشت زیرا به دنبال افزایش قند خون، افت آن و بروز گرسنگی حتمی خواهد بود.
پروتئین را در هر وعده غذایی میل کنید و میان وعده‌هایی را که تعادل بین کربوهیدرات‌ها با پروتئین است، داشته باشید. اگر وقت دارید تخم مرغ بخورید. اگر نه کره بادام زمینی را با نان گندم میل کنید. پروتئین‌ها از نوسانات شدید قند خون جلوگیری می‌کنند و باعث هشیاری بیشتر می‌شوند.
از روی مبل بلند شوید
این حرف به نظر متناقض می‌رسد، اما خستگی روزانه می‌تواند فریاد بدن شما برای فعالیت بیشتر باشد. ورزش متابولیسم شما را بالا می‌برد، حالت خلقی شما را بهتر می‌کند و به شما کمک می‌کند شب بهتر بخوابید. نیازی نیست ساعت‌ها در باشگاه باشید. حتی یک پیاده‌روی سریع ۲۰ دقیقه‌ای نیز می‌تواند مفید باشد.
آب بنوشید
کم‌آبی منجر به احساس خستگی می‌شود و بسیاری از افراد در طول روز به اندازه کافی آب نمی‌نوشند. قبل از هر وعده غذایی یک لیوان آب بنوشید. دوش بگیرید. دست‌ها و صورت‌هایتان را با آب خنک بشورید، این کار باعث می‌شود احساس بیداری بیشتری داشته باشید.
خوش بگذرانید
- خنده بهترین انرژی زاست و هیچ هزینه‌ای هم ندارد. فیلم کمدی ببینید یا کتاب خنده‌دار بخوانید یا پیش دوستی که همیشه شما را می‌خنداند و سرحالتان می‌آورد بروید.
- هر روز، حتی برای مدتی کوتاه، فعالیت‌های مورد علاقه‌تان را انجام دهید. کتاب بخوانید، باغبانی کنید و یا به آهنگ مورد علاقه‌تان گوش دهید و یا هر کاری که باعث می‌شود احساس خوبی داشته باشید.
- رابطه جنسی نه تنها باعث می‌شود احساس خوبی پیدا کنید بلکه سطح استرستان را پایین می‌آورد. همچنین سطح آدرنالین و اندورفین را افزایش می‌دهد که روز بعد به شما انرژی می‌دهد.
- چیز جدیدی را امتحان کن. در کلاسی که برایتان جالب است ثبت‌نام کنید، رستوران جدیدی را امتحان کنید، سرگرمی یا ورزشی جدید یاد بگیرید. حتی یک تغییر کوچک مانند مدل موی جدید یا مسیری جدید برای سرکار رفتن می‌تواند شما را هوشیار نگه دارد.
ذهن و روان سالم
استرس، منفی گرایی و افسردگی بزرگ‌ترین کاهش‌دهندگان انرژی هستند. شاید نیاز به درمانگر داشته باشید. کارهای زیر نیز می‌تواند به شما کمک کنند.
- داوطلب شدن: کمک به دیگران یکی از بهترین روش‌ها برای بهبود خلق و انرژی شما است.
- قدردانی: هر شب یک یا دو دقیقه قبل از خوابیدن به رختخواب بروید تا چیزهای خوبی را که آن روز اتفاق افتاده است را یادداشت کنید.
- بخشیدن: درگیر خشم، کینه، نفرت می‌تواند انرژی و روحیه شما را تضعیف کند. رها کردن افکار منفی ذهن شما را آزاد می‌کند تا بر روی موضوعات خوب تمرکز کند.
- مدیتیشن: لازم نیست زمان زیادی انجام دهید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید. حتی سه دقیقه شمارش نفس‌هایتان در حالی که آرام نشسته‌اید به آرامش ذهن شما کمک می‌کند و باعث می‌شود احساس هوشیاری بیشتری داشته باشید.
درمان احساس خستگی مزمن
خستگی مزمن یا احساس خستگی بیش از حد اغلب از علائم همراه با استرس، اضطراب و خلق و خوی پایین است. مشکل پزشکی خاص مانند بیماری جسمی یا بیماری های مزمن، کم کاری تیروئید، کم خونی، کمبود ویتامین D، بیماری کبد، نارسایی قلبی و غیره وجود نداشته باشد.
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
تعدادی از مسائل کلیدی برای درک و درمان سندرم خستگی مزمن عبارتند از:
- خستگی بعد از یک عفونت ویروسی، استرس مزمن و داغداری، تبدیل به مشکل شده است.
- خستگی توسط فعالیت تشدید می شود.
جای تعجب نیست که افراد وقتی خسته می شوند این باور که “وقتی خسته هستید باید استراحت کنید” را به کار می گیرند. اغلب، استراحت پس از آن خواب بیشتر و کناره گیری از فعالیت ها گسترش می یابد. دوره های استراحت فرد را سرحال خواهد کرد اما به صورت کلی فعالیت همراه با خستگی است. سندرم احساس خستگی مزمن به عنوان یک بیماری جسمی تجربه می شود که همراه با علائم جسمی مانند درد عضلانی است. این بیماری آزاردهنده و بسیار ناتوان کننده است.
دلیل روشنی که به طور کامل ویژگی های سندرم خستگی مزمن را توضیح دهد، وجود ندارد. بیماران اغلب استیصال خود را در مورد عدم توانایی در انجام کارها گزارش می دهند و علائم مزمن شاهدی بر بیماری است. در تلاش برای مقابله با بیماری، افراد فعالیت های مختلفی که در گذشته لذت بخش و معنی دار بوده را رها می کنند. زندگی در این برهه است که در اطراف خستگی سازمان می یابد. یکی دیگر از ویژگی مشترک افراد در تجربه خستگی مزمن نوسان میان فعالیت و سکون است.
فعالیت های همراه با احساس خستگی آسیب رسان در نظر گرفته شده و در نتیجه از آنها اجتناب شود. استراحت به عنوان بهترین راه برای بهبود در نظر گرفته می شود. عدم فعالیت به ویژه در نگهداری سندرم خستگی مزمن مهم است و برخی افراد با توجه به ساختار روانی خود آسیب پذیر تر از دیگران هستند. این آسیب پذیری در استانداردهای بالای در دستاوردها، استانداردهای بالا در رفتار شخصی، کمال گرایی، مسئولیت پذیری باعث استرس زیاد می شود که به صورت علائم جسمانی خود را نشان می دهد. این افراد ارزش خود را در دستاوردهایشان می دانند و بیشتر از دیگران در تلاش برای پاسخگویی به انتظارات و استاندارهای بالایی هستند که برای خود در نظر گرفته اند. این کمال گرایی، انتظارات زیاد از خود و دستاوردها، اگر فرد آسیب پذیر باشد می تواند او را به این وضعیت مبتلا کند.
گوشه گیری و انزوا بر اثر خستگی
هر فرد در طول زندگی خود ممکن است برای مدتی احساس خستگی زودگذر یا طولانی نماید. خستگی زودگذر می تواند ناشی از کار زیاد، مشغله های فکری، تضادهای خانوادگی، عدم تحرک کافی، تغذیه نامناسب یا کم خوابی باشد.
خستگی زودگذر معمولاً با استراحت ، کاهش حجم کار و رفتن به مسافرتی کوتاه و نشاط آور تسکین یافته یا کاملاً بر طرف می شود.اما خستگی مزمن عارضه ای جدی و قابل تأمل است زیرا این نوع خستگی مستمر و فرسایشی است ، به گونه ای که شخص مبتلا به خستگی مزمن نه تنها آرامش و قرار خود را از دست می دهد و قادر به انجام کامل تعهدات اجتماعی و خانوادگی خود نیست بلکه ادامه خستگی مزمن به افسردگی و انزوای شخص بیمار می انجامد. خستگی مزمن یک اختلال ضعف آور همراه با ناراحتی های جسمی ، مزاجی و عصبی روانی است . آمار مبتلایان به بیماری خستگی مزمن بیانگر این واقعیت است که عارضه این نوع خستگی در زنان دو برابر مردان است . سن متوسط ابتلا به بیماری خستگی مزمن بین ۲۵ تا ۴۵ سالگی است .
گرچه مواردی از خستگی مزمن در سنین کودکی و افراد مسن نیز مشاهده شده است. خستگی مزمن معمولاً توأم با علائمی مانند عدم تمرکز فکری ، سردرد، گلو درد، دردهای عضلانی، درد مفاصل، دل پیچه، تب، افزایش ضربان نبض، حساسیت غدد لنفاوی، درد در قفسه سینه، تعریق شبانه، بیخوابی، کاهش یا افزایش وزن و درنهایت مشکلات روانی و جسمانی است. خستگی مزمن زمینه ساز بیماری افسردگی است ، زیرا افسردگی یکی از پی آمدهای ناگوار ادامه خستگی مزمن است.
از همین رو اکثر روانپزشکان نشانه های خستگی مزمن را اساساً یک اختلال روانپزشکی دانسته و سایر نارسایی های عصبی و جسمی را از عوارض ثانویه بیماری خستگی مزمن می دانند. اغلب مبتلایان به خستگی مزمن اظهار می دارند که فشار شدید جسمی و روانی در تشدید بیماری آنها مؤثر است و با افزایش فشارهای جسمی و روانی اختلالات فکری و دردهای جسمی آنها فزونی می یابد. یکی از نکات قابل تأمل در زندگی افراد مبتلا به خستگی مزمن “زندگی یکنواخت عاری از نشاط “، “یأس و بدبینی “، “کم خوابی و خواب نامنظم “، “تغذیه نامناسب “، “عدم تحرک کافی “، ” لذت نبردن از مواهب زندگی “، ” تمایل به گوشه گیری و ترک فعالیت های اجتماعی ” است . بیماران مبتلا به خستگی مزمن بسته به جایگاه اجتماعی خود و شدت بیماریشان جهت تطابق با وضعیت اجتماعی و خانوادگی معمولاً به یکی از شیوه های رفتاری “خشونت “، “مهرطلبی و تکیه زدن به دیگران برای دریافت کمک ” یا “عزلت جوئی ” متوسل می شوند.
حال در ذهن این سؤال مطرح می شود که عوامل پیشگیری جهت عدم ابتلا به خستگی زودگذر و خستگی مزمن ناشی از کار مداوم و طاقت فرسا کدامند و راهکارهای نیل به زندگی نشاط آور چیست؟
قبل از وارد شدن به این مقوله نخست باید به این واقعیت توجه نمود که انسان موجودی است با خصیصه جمعی مملو از عاطفه و احساسات با جسمی آسیب پذیر و شکننده ! از این رو اگر این استدلال را بپذیریم که هر انسان برای ادامه زندگی نشاط آور نیاز به جسم و فکر سالم دارد می توان نتیجه گرفت که فشار کاری زیاد و بیش از توان فکری و جسمی ، محیط زیست آلوده ، عدم تغذیه مناسب و به موقع ، شرایط بدعاطفی و عدم تحرک کافی یقیناً پی آمدی جز عدم تعادل روانی و جسمی را به دنبال نخواهد داشت و تبعات آن زمینه ساز خستگی زودگذر یا مزمن و در نهایت افسردگی می گردد. بنابراین برای رهایی از این معضل ناشی از زندگی صنعتی در شهرهای بزرگ باید در کنار کار روزمره برای تلطیف روان خود و برخورداری از شرایط مطلوب عاطفی و جسمانی از ارتباطات مثبت اجتماعی بهره گرفت و با ایجاد روابط انسانی در محیط کار، خانواده و ارتباطات سازنده اجتماعی طعم عواطف زیبا را در زندگی احساس نمود. یکی از عوامل تعیین کننده در ارضای عاطفی و احساسی هر انسان توجه و وقت گذاشتن برای اموری است که بدان علاقه دارد و ازانجام آن احساس رضایت و نشاط می نماید. از این رو تا بدان حد در کار روزمره نباید غرق شد که علایق و خواسته های قلبی را نادیده گرفت.
افزون بر این با تغذیه نامناسب و عدم تحرک کافی ، نیز جسم را نباید دچار فرسایش زودرس نمود. بنابراین اگر شرط موفقیت در کار و زندگی برخورداری از فکر و جسم سالم است می توان نتیجه گرفت که یک مدیر موفق افزون بر ایجاد شرایط مطلوب عاطفی در محیط کار و خانواده باید از طریق ورزش ، تغذیه مناسب و قدم زدن در هوای تمیز، علی الخصوص در هوای کوهستان شرایط مناسب برای تحمل استرس های ناشی از کار سنگین را فراهم آورد.
ثبت ديدگاه