اکثر مردم در زندگی روزمره، خشم خود را ازسه طریق فرو نشاندن یا سرکوب، بیرون ریختن و منفجر شدن و کنترل یا مهار کردن خشم نشان می دهند. در این مقاله از اکسیر به شما خواهیم گفت که آیا ابراز خشم مفید است یا خیر….

انواع روش های مواجهه افراد با احساس خشم خود

این سه شیوه عبارتند از:

  1. فرو نشاندن یا سرکوب
  2. بیرون ریختن و منفجر شدن
  3. کنترل یا مهار کردن خشم

هرچند اکثر مردم در زندگی روزمره ممکن است از همه این روش ها استفاده کرده باشند، اما معمولا هر شخص یک شیوه را نسبت به دو شیوه دیگر، بیشتر مورد استفاده قرار میدهد. این سه شیوه، مولود شرایط خارجی و محیطی و همچنین رفتارهای ژنتیکی هستند.

هر خلق و خوی خاص، یک یا دو نوع از این روش ها را بیشتر مورد استفاده قرار میدهد و فرهنگ، خانواده و اجتماع نیز نقش مهمی در این موضوع ایفا می کنند. اما مهم ترین عامل در تعیین کردن روشی که هر فرد در برخورد با نزدیک ترین کسان خود، مانند خانواده، به کار میبرد، آموختن است…

ابراز خشم

فرو نشاندن

روش فرو نشاندن خشم، در اشخاصی وجود دارد که خشم را به طور کل، چیزی ناپسند دانسته و سرکوب کردن آن را کاری شایسته می دانند. اما خشم، احساسی طبیعی است که نمی تواند با سرکوب کردن از بین برود. در نتیجه، کسانی که خشم خود را مدام سرکوب می کنند، ممکن است زمانی برسد که با گذشتن از مرز تحمل خود، در ناچیزترین و کوچک ترین موقعیت، عصبی و منفجر شوند.

افرادی که از این روش پیروی می کنند، عادت کرده اند که احساس و ابراز خشم را نادیده بگیرند. آن ها مدام نگران این هستند که در صورت عصبانیت، دیگران درباره شان چه فکر خواهند کرد. مهمترین دل مشغولی آن ها این است که سعی می کنند در تمام احوال موافق دل دیگران عمل کنند و همه آن ها را به دید مثبت بنگرند.

ممکن است آن ها سرکوب کردن خشم را به خاطر ترس از انتقام طرف مقابل به کار برند یا اینکه قسم خورده باشند مانند والدین غضبناک خود رفتار نکنند.

بیرون ریختن و منفجر شدن

این روش درست، نقطه مقابل شیوه قبلی است. چنین شخصی، برخلاف فرد سرکوب کننده، خشم خود را آزادانه و بدون کنترل ابراز می کند. آن ها هیچ چیزی را در دل نگه نمیدارند و تحت تاثیر شدت موقعیت، بی رحمانه بر همه می تازند. هر کسی میتواند هدف حملات لفظی یا جسمی آن ها باشد. آن ها غالبا احساسات خود را “سیل آسا” توصیف می کنند و می گویند که چنان تحت تاثیر احساسات قرار میگیرند، که نمیدانند در آن لحظه چه میکنند.

  – روشی سریع و مطمئن برای رسیدن به خواسته ها و کنترل دیگران

آن ها معمولا بعدا، به خاطر شیوه ابراز خشم خود، دچار پشیمانی و احساس گناه می شوند و گاهی قول می دهند که رفتار خود را تغییر دهند. این دسته از افراد آموخته اند که ابراز خشم ، روشی سریع و مطمئن برای رسیدن به خواسته ها و کنترل دیگران است.

کودکان در سن کم می آموزند که کج خلقی و رفتاری توام با گریه و جیغ و فریاد می تواند یک شکلات، اسباب بازی یا عملی شدن خواسته آن ها را به دنبال داشته باشد و بزرگسالان نیز متوجه می شوند که عصبانیت می تواند، موجب شود کودکان به حرفشان گوش دهند، هر چند که عمر این حرف شنوی ممکن است بسیار کوتاه باشد.

آنچه در کانون افکار این اشخاص وجود دارد، نیاز به قدرت و کنترل داشتن بر دیگران است. آن ها بر خلاف ظاهرشان، معمولا دارای حس ناامنی و عدم قدرت هستند و غیر از مواقع ابراز خشم ، خود را قوی نمیدانند. آن ها از وابستگی رنج میبرند و هنگامی که دیگران ترکشان می کنند، دچار انزوا و تنهایی شده و بیش از پیش، به خشم فزاینده و انفجاری مبتلا می شوند.

کنترل یا مهار کردن

آخرین روش، کنترل یا مهار خشم است. شخصی که از چنین روشی در ابراز خشم استفاده می کند از میزان خشم خود آگاه است و آن را در راهی سازنده ابراز می کند. او به جای سرکوب کردن یا منفجر شدن از غضب، به احساس خود واقف است و انرژی حاصل از آن را در راهی صرف می کند که منجر به یک تغییر در موقعیت یا رابطه آن ها شود.

برای مثال، یکی از والدین ممکن است اعلام کند: “من از اینکه تو اسباب بازی هایت را جمع نکرده ای، عصبانی هستم” شخصی که خشم خود را کنترل می کند، گفتگو را طوری پیش می برد که سازنده باشد و به جای اینکه بگوید چه چیزی نمیخواهد، به بیان واضح خواسته خود می پردازد. او ممکن است به فرزندش بگوید: “من میخواهم که تمام اسباب بازی هایت را جمع کنی، در غیر اینصورت مجبور می شوم مدتی آن ها را کنار بگذارم.”

در این روش، والد، فرزند خود را به خاطر اجرای خواسته خود، خجالت نمیدهد و او را مقصر جلوه نمیدهد. روش اول ممکن است در کوتاه مدت مفید باشد، اما همکاری کودک را در دراز مدت تضمین نمی کند و علاوه بر آن، موجب بروز رنجش و کینه توزی خواهد شد.

چنین افرادی افکار غیر منطقی و بی معنایی که می توانند موجب خشمشان شوند را تشخیص می دهند، با آن ها مبارزه کرده و از ذهن خود خارج می کنند. آن ها به خوبی متوجه هستند که چه چیزی خونشان را به جوش می آورد و با تمرین و ممارست توانسته اند در چنین برخوردهایی بهترین تصمیم را اتخاذ کنند.

باورهای غلط در ابراز خشم

  • “خشم و غضب، نادرست و مذموم هستند”
  • ” اگر داد بزنی خشمت به پایان میرسد”

این باورها واقعیت ندارند…

 

نویسنده : صفورا بابایی

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب