سوء استفاده عاطفی

آزار عاطفی نوعی سوء استفاده است که در روابط آزار دهنده و سوء استفاده گرانه وجود دارد. اگرچه زخم های جسمانی بجا نمی گذارد اما می تواند روی اعتماد به نفس و عزت نفس شما تاثیر گذار باشد. سوء استفاده عاطفی در اشکال مختلفی صورت می گیرد که ممکن است در وهله اول واضح و روشن نباشد.

  • شما احساس می کنید که شما به اندازه کافی خوب نیستید.
  • می ترسید که شریک زندگی تان شما را ترک کند.
  • شریک زندگی تان شما را پایین می آورد و شما را با اسامی نامناسب صدا می کند.

سوء استفاده عاطفی چیست؟

بسیاری از روابط ناسالم شامل جنبه هایی از سوء استفاده عاطفی هستند. هدف از سوء استفاده عاطفی این است که احساسات خود ارزشی و استقلال را از بین ببرند. در این شکل از روابط، ممکن است احساس کنید که هیچ راهی وجود ندارد و یا بدون شریک زندگی شما چیزی نخواهید داشت. سوء استفاده عاطفی تواند مانند سوء استفاده فیزیکی مخرب و مضر باشد و به شدت بر سلامت روانی تاثیر بگذارد. این افراد از سوء استفاده عاطفی به عنوان ابزاری برای قدرت و کنترل کردن شما استفاده می کنند.

انواع سوء استفاده عاطفی

سوءاستفاده عاطفی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • خشونت کلامی
  • طرد کردن
  • تحقیر کردن
  • قلدری
  • منزوی کردن
  • ایجاد ترس

نشانه های سوء استفاده عاطفی

  • سوء استفاده کنندگان شما را تحقیر می کنند، خوار و خفیف می کنند، یا شما را در مقابل دیگران مورد تمسخر قرار می دهند.
  • آنها مرتبا با ایده ها، پیشنهادات و یا نیازهای شما مخالفت می کنند.
  • آنها از طعنه یا «سخنان نیش دار» استفاده می کنند تا شما را تحقیر کنند یا باعث می شوند که در مورد خودتان احساس بدی پیدا کنید.
  • آنها شما را متهم می کنند که «خیلی حساس هستید» تا شما را از اظهارات خشونت آمیزشان منحرف کنند.
  • آنها سعی در کنترل شما دارند و با شما مانند یک کودک رفتار می کنند.
  • آنها شما را به خاطر رفتارتان ملامت و توبیخ می کنند.
  • شما احساس می کنید که برای بیرون رفتن و یا تصمیم گرفتن نیاز به اجازه دارید.
  • آنها سعی در کنترل امور مالی شما دارند و این که پولتان را چطور خرج می کنید.
  • آنها، شما و دستاوردهای شما، رویاها و امیدهایتان را تحقیر کرده و بی اهیمت جلوه می دهند.
  • آنها سعی دارند که این احساس را در شما به وجود بیاورند که همیشه حق با آنها است و شما اشتباه می کنید.
  • آنها در ارتباط با شما از نگاه و زبان تحقیر آمیز و ناپسند استفاده می کنند.
  • آنها به طور مرتب نقاط ضعف، اشتباهات و یا نقایص شما را بیان می کنند.
  • آنها شما را متهم و مقصر چیزهایی می دانند که می دانید درست نیست.
  • آنها توانایی خندیدن ندارند و نمی توانند تحمل کنند که دیگران به آنها می خندند.
  • آنها نسبت به بی احترامی بسیار متعصب هستند.
  • آنها برای رفتارشان بهانه می تراشند، دیگران را سرزنش می کنند و به ندرت عذرخواهی می کنند.
  • بارها از حدود شما عبور می کنند و درخواست های شما را نادیده می گیرند.
  • آنها شما را به خاطر مشکلات خودشان، مشکلات زندگی یا ناراحتی ها سرزنش می کنند.
  • آنها شما را با نام ها و برچسب های ناخوشایند صدا می کنند، و زیر لب چیزهایی به شما می گویند.
  • آنها اغلب حالت عاطفی یا احساسی ندارند.
  • آنها به اخم متوسل می شوند تا توجه ها را به خودشان جلب کنند و به آنچه می خواهند برسند.
  • آنها نسبت به شما همدلی و مهربانی نشان نمی دهند.
  • آنها نقش قربانی را بازی می کنند تا شما را از مسئولیت های شخصی شان منحرف کنند.
  • آنها از نادیده گرفتن و رها کردن شما استفاده می کنند تا شما را تنبیه کرده یا بترسانند.
  • به نظر می رسد که آنها به احساسات شما توجهی نمی کنند.
  • آنها شما را به عنوان قسمتی از خودشان می بینند تا به عنوان یک فرد مستقل.
  • آنها از رابطه جنسی خودداری می کنند تا شما را تحت کنترل خود درآورند.
  • آنها اطلاعات شخصی شما را با دیگران به اشتراک می گذارند.
  • آنها رفتارهای سوء استفاده عاطفی را انکار کرده و قبول نمی کنند.
  • آنها از تهدیدات زیرکانه یا سخنان منفی برای ترساندن و تحت کنترل درآوردن شما استفاده می کنند.

اثرات سوء استفاده عاطفی

خشونت فیزیکی اغلب جدی تر از سوء رفتارهای عاطفی دیده می شود، اما این درست نیست. زخم های سوء استفاده عاطفی واقعی و طولانی مدت است. همچنین با تأثیر منفی بر اعتماد به نفس و عزت نفس، سوء رفتار عاطفی می تواند باعث افسردگی، اضطراب و حتی خودکشی شود.


مقاله مرتبط: رابطه عاطفی و عاشقانه

مقاله مرتبط: طلاق عاطفی و روش پیشگیری از آن

مقاله مرتبط: طلاق روانی و عاطفی


آثار سوء استفاده عاطفی

قربانیان سوء استفاده عاطفی چه رفتار و واکنشی دارند

 احساس سردرگمی و گمراهی قربانیان سوء استفاده عاطفی

چه بزرگسال و چه کودک، معمولا از وضعیتی که اتفاق افتاده متعجب و غافلگیر می شوند. آنها گیج هستند و نشانه های انکار را نشان می دهند.

احساس شدید ترس و گناه قربانیان

ممکن است به طور دائمی از وضعیت خودشان و افراد سوءاستفاده گر بترسند. آنها همچنین تمایل دارند خودشان را برای این وضعیت سرزنش کنند و برای ایجاد ان احساس گناه کنند. قربانیان کودک ممکن است مرتبا عذرخواهی کنند، از حرف زدن بترسند و همیشه اطاعت کنند.

 احساسات افراطی تهاجمی یا تسلیم

برخی از قربانیان کودک و بزرگسال، احتمال دارد به طور کامل به سمت سوء استفاده کننده و یا به سوی دیگران دچار حالت تهاجمی شوند. بعضی دیگر کاملا مطیع و تسلیم می شوند و هر آنچه که سوءاستفاده گر می گوید اطاعت می کنند. آنها همچنین ممکن است مکررا گریه کنند.

عزت نفس پایین

کسانی که با چنین فاجعه ای رو به رو هستند، اعتماد به نفس کمتری دارند و افکار و رفتارهای منفی مانند: . احساس دستکاری و استفاده شدن، اجتناب از تماس با چشم و احساس درماندگی و نامطلوبی دارند .کودکان دچار اضطراب شده و نگرانی های شان را ابراز می کنند و نسبت به همه چیز در اطرافشان محتاط هستند. آنها به اطرافیانشان اطمینان ندارند و اکثر اوقات ساکت هستند.

اثرات بلندمدت سوءاستفاده عاطفی

  • افسردگی و گوشه گیری 
  •  پرخاشگری و تهاجم
  •  اختلالات خواب و کابوس
  •  وفادار بودن به سوء استفاده کننده. در برخی موارد، هر چند سوء استفاده کننده دلیل خوبی برای انجام این کار نداشته باشد، قربانیان با او همدردی می کنند. آنها موفق به تصحیح رفتار سوء استفاده گر خود و طرف مقابل خود می شوند. کودکان تمایل دارند که به سوء استفاده گر خود دست یابند. آنها به طور مداوم به دنبال توجه او هستند و به برخی از واکنش های مثبت امید دارند، حتی اگر فقط به سوء استفاده بیشتر منجر شود.
  •  گرایش به خودکشی و آسیب به خود
  •  سوء مصرف مواد
  •  بی اعتمادی به همه 
  •  غیر فعال در مدرسه و محل کار
  •  اختلالات غذا خوردن

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب