کودک آزاری

کودک آزاری عبارت است از هر گونه فعل یا ترک فعلی که باعث آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یک کودک شود، برخی از این آثار می‌تواند مخفی باشد. ممانعت از حاضر شدن در کلاس درس، محروم کردن او از غذا، حبس در حمام یا زیر زمین اشکال مخفی کودک آزاری است. تنبیه بدنی و تجاوز جنسی به کودک هم از انواع کودک آزاری فیزیکی است.

مطالعات نشان داده که هر ساله از هر ۲۰ کودک یک کودک مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. سوءاستفاده از کودک بسیار گسترده است و می‌تواند در هر گروه فرهنگی، قومی یا هر درآمدی رخ دهد. سوء استفاده از کودک می‌تواند فیزیکی، احساسی، کلامی یا جنسی باشد. همچنین می‌تواند از بی‌توجهی حاصل شود. سوء استفاده می‌تواند باعث آسیب جدی به کودک و احتمالاً مرگ شود.


مقاله مرتبط: رفتارهای ناسالم بزرگسالان به دلیل ترومای دوران کودکی

مقاله مرتبط: عواقب بد رفتاری با کودکان و توصیه هایی برای والدین


نشانه‌های رفتاری کودکان آزار دیده

  • کاهش عملکرد تحصیلی
  • از خواب پریدن‌های مکرر در طول شب و دیدن کابوس‌های شبانه با محتوای آزار
  • ترس از لمس
  • پرخاشگری بی‌دلیل نسبت به اطرافیان
  • مشاهده خون همراه با ادرار کودک
  • مشاهده ورم و خون‌مردگی و کبودی در اطراف ناحیه تناسلی و یا به طور کل در اعضای بدن
  • ناتوانی در نشستن روی صندلی و یا اشکال در نشستن
  • مشاهده نشانه‌هایی از افسردگی
  • کم خندیدن

انواع کودک آزاری

کودک آزاری جسمی

آزار فیزیکی، رفتارهایی هستند که منجر به مصدومیت‌های فیزیکی غیر تصادفی می‌شوند. این موارد شامل صدمه غیر تصادفی، تنبیه فیزیکی شدید (که می‌تواند شامل صدمه فیزیکی بشود یا نشود)، تهدید‌ به صدمه فیزیکی، رفتارهای خطرناک به سمت کودک یا در اطراف کودک (پرت کردن شی‌، استفاده از سلاح) می‌باشند.

کودک آزاری عاطفی

زمانی که پدر و مادر یا یکی از مراقبین کودک پیشرفت‌های روحی و اجتماعی کودک را به خطر بیاندازند یا سبب آسیب شدید عاطفی کودک شوند کودک آزاری عاطفی یا احساسی رخ داده است.

غفلت

نادیده گرفتن کودک نوع دیگری از کودک آزاری است. این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که والد یا مراقب، نظارت، محبت و پشتیبانی مورد نیاز برای سلامتی، ایمنی و رفاه کودک را از او سلب کند. غفلت از کودک یا همان نادیده گرفتن کودک شامل موارد زیر است که هر کدام به اختصار توضیح داده شده است.

  • نادیده گرفتن جسمی: کودک به خوراک، پوشاک و جای امن و سالم احتیاج دارد. سلب هر کدام از این موارد یعنی نادیده گرفتن جسمی کودک.
  • نادیده گرفتن احساسی: کودک به احساس آرامش و پشتیبانی عاطفی نیاز دارد، اگر کودکی علائم بیماری روانی داشته باشد بهتر است درمان شود.
  • نادیده گرفتن پزشکی: برخی از افراد به دلایل دینی و عقاید مذهبی، کودکشان را از خدمات پزشکی محروم می‌کنند که این مصداق بارز نادیده گرفتن کودک است.
  • نادیده گرفتن آموزشی: والدین و مسئولان مدارس باید فرصت‌های تحصیلی را در اختیار کودک قرار دهند و سلب این موقعیت از کودک نمودی از نادیده گرفتن آموزشی است.

کودک آزاری

کودک آزاری جنسی

این نوع آزار برای دختربچه‌ها بیشتر از پسربچه‌ها اتفاق می‌افتد؛ اما در پسربچه‌ها هم کم نیست. در آمیزش جنسی رضایت هر دو طرف مهم است؛ اما آمیزش جنسی با فرد زیر پانزده سال در هر حالتی، سوء استفاده جنسی است. آمیزش جنسی فرد بالای هجده سال با فرد زیر هجده سال هم آزار جنسی است.


مقاله مرتبط: اثرات تجاوز جنسی در دوران کودکی


تأثیر کودک آزاری جنسی در سنین مختلف

کودک آزاری جنسی در بسیاری از موارد در کودکی پنهان می‌ماند اما اغلب آثارش را در نوجوانی نشان خواهد داد. نوجوانانی که تجربه سوءاستفاده‌های جنسی را داشته‌اند بیش از سایرین رفتارهای مخرب و پرخطری از خود نشان می‌دهند. آزار جنسی در کودکان در سنین بالا به مراتب صدمات شدیدتری به فرد وارد می‌کند و درمان آثار آن نیز به مراتب دشوارتر است. هم‌ چنین هر چه فرد آسیب زننده به کودک نزدیک‌تر باشد آسیب شدیدتری به وی وارد می‌شود.


مقاله مرتبط: مرکز مشاوره کودک و نوجوان


کودک آزاری جنسی می‌تواند پیامدهای روانی و رفتاری زیر را در بلندمدت به همراه داشته باشد.

  • ناتوانی در برقراری ارتباط عمیق با دیگران
  • ترس شدید از صمیمت و اعتماد به دیگران
  • اعتیاد به مواد و یا مشروبات الکلی
  • گوشه‌گیری و اختلال در برقراری روابط جنسی پس از ازدواج
  • طلاق و ازدواج‌های ناموفق
  • دچار شدن به اختلالاتی نظیر اختلال استرس پس از سانحه، اضطراب و افسردگی
  • اختلالات جنسی
  • کاهش اعتمادبه‌نفس
  • خودکشی

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب