کاربرد بازی درمانی
امروزه کاربرد بازی درمانی ، در اختلالات بسیار زیاد است. بازی درمانی شکلی از مشاوره یا روان درمانی است که از بازی برای ارزیابی، پیشگیری یا درمان مشکلات روانی ــ اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد. بازی درمانی را می توان برای بزرگسالان هم به کار برد، اما معمولاً برای کودکان استفاده می شود.
از بیرون، به نظر می رسد بازی درمانی فقط بازی و سرگرمی با اسباب بازی است. با این حال، تحقیقات نشان داده است که بازی درمانی، درمانی مؤثر برای بسیاری از اختلالات رفتاری و سلامت روان است.
مرکز روانشناسی اکسیر خدمات روانشناختی خود را توسط متخصصین مجرب در زمینه های مختلف از جمله مشاوره کودک، مشاوره فردی، مشاوره افسردگی، مشاوره اضطراب، مشاوره وسواس و … را به صورت حضوری و غیرحضوری به شما عزیزان ارائه می دهد.
مقاله مرتبط : بازی درمانی چیست؟
علت استفاده از بازی درمانی در اختلالات کودکان
کودکان مهارت های شناختی و کلامی کمی دارند که بخواهند در مورد برخی مسائل صحبت کنند. به عنوان مثال سوگ، می تواند بسیار پیچیده باشد و برای کودک مشکل است افکار و احساساتش را به کلمات تبدیل کند. بازی می تواند یک روشی عملی برای کودکان باشد، تا روی مسائلی که آن ها را پریشان کرده کار کنند. آن ها می توانند صحنه هایی را به نمایش درآورند، به مشکلات خاص بپردازند، یا شخصیت هایی را ایجاد کنند که احساسات خود را به اشتراک می گذارند.
کودکان اغلب، احساساتشان را با اسباب بازی ها نشان می دهند. کودکی که عزیزی را از دست داده ممکن است از عروسک ها برای به تصویر کشیدن شخصیتی که دوستش را از دست داده استفاده کند، یا کودکی که شاهد خشونت خانگی بوده است ممکن است از یک خانه عروسکی برای به تصویر کشیدن یک کودک مخفی در زیر تخت استفاده کند، زیرا بزرگسالان در حال دعوا هستند.
بسته به نوع درمانی که استفاده می شود، درمانگر ممکن است در جاهای مختلف بازی مداخله کند تا به حل مسئله کمک کند. یا بازی درمانگر ممکن است کودک را مشاهده کند، هنگامی که کودک در حال کمک به شخصیتی است تا بتواند با احساساتش کنار بیاید.
از جمله فواید کاربرد بازی درمانی، کمک به کودکان است تا:
- خودکارآمدی خود را افزایش دهند تا بتوانند نسبت به توانایی های خود اطمینان بیشتری داشته باشند.
- مهارت های اجتماعی جدید را یاد بگیرند.
- مهارت های بین فردی بهتری را ایجاد کنند.
- همدلی و احترام متقابل را یاد بگیرند یا بهبود بخشند.
- یاد بگیرند که احساسات را به روشی سالم شناسایی و ابراز کنند.
- مهارت های حل مسئله را بهتر بشناسند و تمرین کنند.
- برای رفتار خود بیشتر مسئولیت پذیر باشند.
مقاله مرتبط : چرا والدین از بازی درمانی غافلند!
کاربردهای این روش درمانی
از جمله کاربرد بازی درمانی جنبه درمانی آن است. از بازی درمانی، اغلب برای کمک به کودکان در جریان رویدادهای استرس زای زندگی مانند جابجایی، بستری شدن، سوءاستفاده فیزیکی و جنسی، خشونت خانگی و بلایای طبیعی استفاده می شود. همچنین می تواند برای درمان بیماری های روانی یا مشکلات رفتاری به کار رود.
از جمله مسائل مورد توجه در بازی درمانی تروما و بحران، اختلالات اضطرابی، افسردگی، بیش فعالی، اختلال طیف اتیسم، سوگ و از دست دادن، مدیریت خشم، پرخاشگری، طلاق، مشکلات مربوط به مدرسه، مسائل اجتماعی، ناتوانی های جسمی و یادگیری هستند.
مقاله مرتبط : بازی درمانی برای درمان کودکان بیش فعال
مقاله مرتبط : نقش بازی درمانی در ارتقای توانمندی شناختی
رویکردهای بازی درمانی
بازی درمانی دو شکل اولیه دارد: غیر مستقیم (کودک محور) و مستقیم
- رویکرد غیرمستقیم: در رویکرد کودک محور بازی درمانی، به کودکان اسباب بازی و ابزارهای خلاقانه داده می شود و مجاز هستند خودشان انتخاب کنند که چگونه وقت خود را بگذرانند. به آن ها هیچ راهنمایی در مورد اینکه چه باید انجام دهند و چگونه مشکلاتشان را حل کنند داده نمی شود.
این رویکرد نوعی درمان روان پویشی است. فرض اولیه این است که وقتی اجازه دهیم کاری انجام دهد، کودکان راه حل هایی برای مشکلات خود پیدا خواهند کرد. کل جلسه معمولاً بدون ساختار است. درمانگر ممکن است کودک را در سکوت ببیند و یا ممکن است در مورد آنچه که کودک انجام می دهد نظر دهد. اگر کودک درمانگر را به بازی دعوت کند، درمانگر نیز درگیر بازی می شود؛ اما نهایتاً انتخاب با خود کودک است.
- رویکرد مستقیم: در برخی موارد بازی درمانگر دستورالعمل های مستقیمی را دنبال می کند. هر جلسه ممکن است یک موضوع یا هدف خاص داشته باشد. ممکن است به کودک گفته شود، “امروز ما می خواهیم با عروسک ها بازی کنیم. این عروسک شما خواهد بود.” یا درمانگر ممکن است بازی خاصی را برای آن ها انتخاب کند. همچنین درمانگر ممکن است برای هدایت داستان، درگیر بازی شود. برای مثال اگر کودک از عروسک ها برای نشان دادن کودکی که مورد زورگویی قرار گرفته استفاده می کند، ممکن است درمانگر دخالت کرده و به عروسک کمک کند راهی برای ایستادگی در برابر قلدری پیدا کرده و یا کمک بگیرد.
انواع بازی درمانی
علاوه بر رویکردهای پایه، انواع مختلفی از بازی درمانی نیز وجود دارد. در اینجا برخی از رایج ترین انواع آن آورده شده است:
- درمان والد و فرزندی: والدین درگیر می شوند و درمانگر به والدین یاد می دهد که چگونه با کودک از طریق بازی تعامل داشته باشند. هدف نزدیک کردن فاصله ارتباطی بین کودک و پدر و مادر است.
- شن درمانی: کودک می تواند صحنه ای را در یک جعبه کوچک پر از ماسه با استفاده از اسباب بازی های کوچک مانند مردم و حیوانات ایجاد کند. صحنه به عنوان بازتابی از زندگی کودک است و فرصتی برای حل تعارض، حذف موانع و پذیرش خود ایجاد می کند.
- کتاب درمانی: درمانگر و کودک ممکن است با هم کتاب بخوانند تا مفاهیم یا مهارت های خاصی را بیاموزند.
- بازی خیالی: به کودک اسباب بازی داده می شود که باعث برانگیختن خلاقیتش شود؛ مانند لباس برای بازی، لباس پوشیدن، خانه عروسکی، عروسک ها که می تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد.
- بازی درمانی شناختی رفتاری: درمانگر ممکن است از بازی استفاده کند تا به کودک یاد دهد، چگونه متفاوت فکر و رفتار کند. عروسک ممکن است به او بگوید چگونه فکرش را تغییر دهد یا درمانگر از کودک بخواهد به حیوان رنج کشیده بگوید چگونه با شرایط استرس زا مقابله کند.
مرکز روانشناسی اکسیر تمام خدمات خود از جمله مشاوره خانواده، مشاوره ازدواج، مشاوره طلاق، مشاوره جنسی و … را به افرادی که تحت پوشش بیمه بانک های طرف قرارداد اکسیر هستند رایگان ارائه می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
بازی درمانی گروهی
بازی درمان ممکن است در محیط های گروهی مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال، یک گروه سوگ کودکان، ممکن است شامل کودکان هم سن هم باشد که در بازی درمانی به آن ها کمک می شود تا با سوگ خود مقابله کنند. آن ها ممکن است با عروسک ها بازی کنند، بازی هایی بکنند که به آن ها کمک می کند تا احساسات خود را شناسایی کنند، یا در پروژه های هنری به عنوان یک گروه درگیر شوند.
از بازی درمانی گروهی در درمان و یا تقویت مهارت های مختلف کودکان در مرکز مشاوره اکسیر استفاده می شود، که برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید اینجا کلیک کنید.
موانع شکوفایی خلاقیت در کودکان
اجبار به همنوایی
اگر فرزندان به اطلاعات و دنباله روی از روش های متداول و قواعد خشک و انعطاف ناپذیر مجبور و ملزم باشند، به طور چشمگیری خلاقیت در آنان نقصان می یابد. والدین مسلط و قدرت طلب، معلمان و مدیرانی که نظم و انضباط افراطی را بر بچه ها تحمیل می کنند، به طور نادانسته و ناخواسته زمینه ساز زوال خلاقیت می شوند.
نکوهش
ابراز عقیده و ابراز راه حل های غیر معمول و خارق العاده یکی از نشانه ها و مؤلفه های خلاقیت است. بنابراین نکوهش و تمسخر بچه های خلاق باعث خواهد شد که احساس ارزشمندی آنان کاهش یابد و حالت وسواسی به خود بگیرد. با نکوهش ابراز عقاید بچه ها، آنها را مجبور خواهیم کرد که از بیان افکارشان دست برداشته و رفتار جرئت ورزانه شان را کاهش دهند.
انتظار پیروزی
انتظار پیروزی همیشگی و مدام و توقع زیادی والدین، آفت پیشرفت و ترقی بچه ها خواهد بود. انتظار پیروزی از هر کوشش، اغلب باعث خواهد شد که بچه ها از شکست هایشان دلسرد شده و به دنبال راه حل های نو و بدیع نروند. از طرف دیگر، انتظار تشویق و پاداش زیاد نیز باعث افزایش توقع بچه ها در هر بار موفقیت خواهد شد. در بلندمدت این امر دید را از شناسایی واقعیت ها تحریف کرده و قدرت خلاق ذهن بچه ها را از بین می برد.
منبع: سایت verywellfamily و متخصصین اکسیر
ثبت ديدگاه