اختلال بیش فعالی/ نقص توجه باعث ایجاد مشکلاتی در درک نوجوانان بیش فعال می‌شود. تغییر و تحولات زیادی به طور طبیعی در طول سال‌های نوجوانی رخ می‌دهد. برخی از این تغییرات می‌توانند کاملاً شدید و پیچیده باشند، به خصوص زمانی که نوجوان با تأثیرات اختلال بیش فعالی/ نقص توجه (ADHD) نیز سروکار دارد.

به عنوان والدین، رابطه شما با نوجوانتان دست‌خوش تغییراتی می‌شود و شاید با چالش‌هایی روبه‌رو شوید؛ مثلاً نوجوان دختر یا پسرتان می‌خواهد که مستقل شود. می‌دانید ADHD بر رفتار و هیجانات کودک شما تأثیر می‌گذارد، همچنین می‌تواند بر ادراک خود و هویت نوجوانتان نیز تأثیرگذار باشد. این موضوع به ویژه در نوجوانان هایی که تازه تشخیص بیش فعالی/ نقص توجه را دریافت کرده‌اند بسیار حائز اهمیت تر است.

درک نوجوانان بیش فعال/ نقص توجه

اختلال بیش فعالی/ نقص توجه دوران نوجوانی را چالش‌برانگیز می‌کند؛ اگر چه خود دوره نوجوانی، دوره‌ای بسیار مهم برای همه نوجوانان است زیرا که هویت خود را شکل می‌دهند، برای آینده برنامه‌ریزی می‌کنند و به سمت بزرگ‌سالی حرکت می‌کنند. موانعی که در این دوران برای کودک به وجود می‌آید، می‌تواند برای نوجوان مبتلا به بیش‌فعالی/ نقص توجه بسیار بیشتر باشد، زیرا وی با این چالش‌ها با کنترل تکانه کم‌تر، با مشکلات مربوط به خودتنظیمی و نقص توجه و تأخیر در کارکردهای بلوغ و عملکردهای اجرایی، روبه‌رو می‌شود.

از آنجا که بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD فاقد مهارت‌های بین فردی و ادراک اجتماعی هستند و در زمانی که همسالان بیشتر از قبل تأثیرگذار، طرد کننده و مایه دل‌شکستگی خواهند بود، درگیری دردناکی در طول سال‌های نوجوانی خود خواهند داشت. این عدم پذیرش گروه همسالان می‌تواند منجر به حرکت کودک به سمت هر گروه اجتماعی بشود که او را بپذیرند، حتی اگر گروهی باشد که درگیر رفتارهای بزهکارانه و غیرقانونی باشند. دبیرستان نیازمند دانش‌آموزی است که سازماندهی‌شده و خود راهبر باشد که این دقیقا مهارت‌هایی است که در نوجوانان مبتلا به ADHD به تأخیر افتاده ‌است. به خاطر داشته باشید که کودک شما به نظارت بیشتر، ساختار و حمایت در طی دوران نوجوانی بیش از یک کودک بدون اختلال بیش‌ فعالی/ نقص توجه نیاز خواهد داشت.

ناتوانی نامرئی

ADHD اغلب «ناتوانی نامرئی» نامیده می‌شود. با وجود این‌که ADHD می‌تواند چالش‌های مهمی مانند، سرخوردگی و تجربه‌های دردناک برای یک کودک (بزرگ‌سال) و خانواده ایجاد کند، اما تأثیرات اختلال بیش‌ فعالی/ نقص توجه ممکن است توسط افراد دیگر تشخیص داده نشود زیرا این فرد عادی به نظر می‌رسد. به‌عبارت‌دیگر، نقص شخص ممکن است واضح نباشد. ماهیت نامرئی بودن ADHD آن را برای دیگران دشوار می‌سازد تا به طور کامل پیچیدگی‌ها و چالش‌هایی که یک فرد مبتلا به ADHD هر روز با آن‌ها سروکار دارد را درک کنند. در نتیجه، این مشکلات ممکن است به علل دیگری مانند، تنبلی، بی‌مسئولیتی و یا حتی والدین بد نسبت داده شوند. این ادراکات منفی مضر هستند و اغلب مانع از حرکت رو به جلوی کودک و خانواده می‌شوند.


مقاله مرتبط : رابطه بیش فعالی و کشیدن سیگار


آموزش در مورد ADHD به اصلاح این برداشت‌های نادرست کمک می‌کند. زمانی که کودک شما بیشتر در مورد اختلال بیش فعالی/ نقص توجه خود یاد می‌گیرد، قدرت بیشتری پیدا می‌کند. زمانی که چالش‌ها بهتر درک می‌شوند، راه‌حل‌ها و استراتژی‌ها را می‌توان به کار گرفت. بینش بیشتر اجازه می‌دهد که مشکلات دقیق‌تر مورد توجه قرار گیرند، به فرد کمک می‌کند که نه تنها با یک برنامه، بلکه با خوش‌بینی بیشتر، خود حمایتی و امید به آینده جلو برود.

پیش‌بینی کننده‌های موفقیت نوجوانان بیش فعال

طبق نظر انجمن پزشکان اطفال آمریکا (AAP)، تعدادی عوامل مهم وجود دارند که به کودک مبتلا به ADHD کمک می‌کند که دارای بالاترین میزان موفقیت در دوران نوجوانی شود، که شامل موارد زیر هستند:

  • مداخله زودهنگام
  • درک خود و پذیرش مشکلات و مسائل
  • خانواده حامی
  • درک و ایجاد سیستم هماهنگ و مناسب در مدرسه
  • در صورت لزوم داشتن برنامه آموزش فردی مناسب
  • تمایل به شرکت در مشاوره‌های مناسب، آموزش روابط و مربیگری پیرامون عمل و تکمیل کار

نوجوانان بیش فعال

عوامل خطرناکی که منجر به پیامدهای منفی خواهند شد

 انجمن پزشکان اطفال آمریکا همچنین عوامل خطرناکی که می‌تواند منجر به پیامدهای منفی در افراد مبتلا به ADHD شود را شناسایی کرده است. این عوامل خطرناک عبارت‌اند از:

  • مداخله با تأخیر
  • چرخه ادامه‌دار شکست
  • مشکلات رفتاری شدید در مدرسه
  • سوءمصرف مواد
  • امتناع از مصرف دارو
  • عزت‌نفس آسیب‌دیده به دلیل اینکه مشکلات نوجوان را به نقص شخصیتی وی نسبت می‌دهند نه رفتارهای مرتبط با ADHD
  • تسلیم شدن یا فقدان انگیزه

اگر به کودک یا نوجوان خود مشکوک هستید و فکر می‌کنید که ممکن است مبتلا به ADHD باشد بهتر است هر چه سریع‌تر به متخصصان مربوطه مراجعه کرده و در صورت لزوم درمان را آغاز کنید.

منبع: Verywellmind

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب