اختلال شخصیت مرزی

شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی ، نوعی از اختلال شخصیت است که با نشانه هایی مانند ترس از رها شدن، افکار خودکشی گرایانه، عصبانیت زیاد، استرس شدید و افکار بدبینانه شناخته می شود. توجه به این نکته ضروری است که آمار افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مردان بیشتر از زنان است. این اختلال در زنان معمولا ساده تر از مردان قابل تشخیص می باشد.

بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در«مرزی بین نوروز و پسیکوز» قرار دارند و با بی‌ ثباتی فوق‌العاده عاطفه، خلق و رفتار و احساس پوچی مشخص می‌شوند. در واقع هیچ ویژگی بصورت دائمی در فرد دیده نمی‌ شود. یک مرزی ممکن است در یک موقعیت، فردی را به عنوان «دوست داشتنی‌ ترین و مهم‌ ترین» در نظر بگیرد و در موقعیت دیگر به عنوان «بی‌ رحم ‌ترین و استثمار کننده‌ ترین» شخص تشخیص دهد. نقطه تعادلی در زندگی آنها وجود ندارد.

یکی از نشانه های کلیدی اختلال شخصیت مرزی نوسانات شدید خلق و خو است. همچنین آنها در تعیین نقشی که در این دنیا دارند و نحوه ای که به خود می نگرند بلاتکلیف اند. در نتیجه علایق و ارزش های آنها می تواند به شدت تغییر کند. افراد مبتلا به این اختلال،همه چیز را در منتها درجه آن در نظر می گیرند و به نوعی همه چیز را سیاه و سفید می بینند. مثلا یک چیز یا یک شخص یا کاملا خوب است یا کاملا بد و حد وسطی برای آنها وجود ندارد.

ریشه و علت اختلال شخصیت مرزی

ریشه‌ اختلال شخصیتی مرزی را می‌توان معمولا در رفتار والدین و یا گذشته فرد جستجو و پیدا کرد. البته عوامل دیگری را نیز به عنوان ریشه های اختلال شخصیت مرزی عنوان کرده اند.

این بیماری می تواند زمینه ژنتیکی داشته باشد و فرد از کودکی خلق تحریک پذیری و حساس داشته است.

•  سابقه کودک آزاری (فیزیکی یا جنسی خصوصاً توسط اعضاء خانواده) در ۴۰ تا ۷۰% افراد وجود دارد.
•  طلاق پدر و مادر یا از دست دادن یکی از آنها یا رها شدن در دوران کودکی
•  وجود اختلال شخصیتی در دیگر اعضاء خانواده (احتمال ابتلا به ۵ برابر افزایش می‌یابد)
• این افراد دوران کودکی آشفته، بی نظم و همراه با تنهایی را تجربه کرده‌اند و بطور چشمگیری مورد بی اعتنایی، طرد، بدرفتاری قرار گرفته‌اند.
•  عوامل مغزی: مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز، به خصوص در مناطقی که کنترل رفتارهای تکانشی و تنظیم عاطفی را به عهده دارند، را نشان می دهند. اما مشخص نیست که این تغییرات عامل ایجاد این اختلال هستند و یا خود نتیجه ای از این اختلال اند.

مهم ترین علائم اختلال شخصیت مرزی چیست؟

• نشان دادن واکنش های هیجانی شدید: مانند خشم، عصبانیت، اضطراب و افسردگی در برابر محدودیت ها و یا واقعیت های روزمره، به‌طور مثال: عصبانیت و پرخاشگری شدید در فرد به دنبال تاخیر چند دقیقه ای در یک قرار ملاقات
• روابط طوفانی و شدیدا متغیر با خانواده، دوستان و شریک زندگی: بطور مثال: فرد در یک لحظه ابراز علاقه شدید به دوست، همکار و یا همسر خود نشان می دهد و در لحظه دیگر از او متنفر می شود.
•  اخلاق متغییر و بی ثبات: در عرض چند ساعت یا چند روز خلق فرد بطور مکرر تغییر می کند.
•  استرس شدید موجب افکار بدبینانه: اندیشه پردازی بدگمان به طور موقتی اما مداوم از ویژگی های مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی است. چنانچه فرد مبتلا در معرض استرس شدید قرار گیرد، دچار افکار بدبینانه می شود.
•  احساس خشم نامتناسب با شرایط و یا ناتوانی در کنترل خشم: افراد دچار شخصیت مرزی سریعا رو به شکستن وسایل منزل و یا پرخاشگری فیزیکی در زمان خشم می آورند.
•  بدبینی و احساس جدا شدن از محیط اطراف
• افکار تکرار شونده در مورد آسیب زدن به خود و خودکشی: فرد مبتلا به این اختلال می‌تواند دارای علائم خطرناکی باشد و مشکلاتی را در ارتباط با تصویر بدن خود و عزت نفس داشته باشند. (مانند بریدن یا سوزاندن قسمتی از بدن)
•  رفتارهای قانون شکن و پر خطر: این افراد برای فرار از مشکلات و یا آرام شدن، به مواد مخدر و مشروبات الکلی رو می آورند. همچنین روابط جنسی نامناسب، پرخوری و یا رانندگی کردن خطرناک از رفتارهای پرخطر این افراد محسوب می شود. این رفتارها ناشی از تصور ضعیف فرد از خودش می باشد.
•  تصویر ذهنی و برداشت ناپایدار و غیرمنطقی از خود: این رفتار منجر به بروز تغییرات ناگهانی در احساسات، برنامه ریزی ها و اهداف فرد شود.

رابطه اختلال شخصیت مرزی و خودکشی

داروهای شیمیایی مورد استفاده در درمان اختلال شخصیت مرزی

•  داروهای نورولپتیک (ضد جنون) برای کنترل خشم
•  داروهای ضد افسردگی برای بهبود خلق و خوی بیمار
• ضد تشنج ها و کربنات لیتیوم
•  مهار کننده‌های منوآمین اکسیداز (MAOI) در برخی از بیماران برای کنترل کردن رفتار پر خطر آنها مؤثر بوده است.
•  بنزودیازپین‌ها به ویژه آلپرازولام برای رفع اضطراب و افسردگی

درمان اختلال شخصیت مرزی با استفاده از روان درمانی

انواع مختلفی از روان درمانی برای افراد مبتلا به این اختلال شخصیت وجود دارد و در صورتی که بصورت مرتب و طولانی پیگیری شوند، می‌توانند علائم را تا حد زیادی کاهش دهند. انواع رایج‌ تر این درمان‌ ها شامل موارد زیر است.

• شناخت – رفتار درمانی: کمک به فرد برای شناسایی باورهای غیر منطقی در برخورد با حوادث و کنترل رفتار.
• درمان‌ های دیالکتیکال: کمک به فرد برای ایجاد تفکر آگاهانه و برداشت منطقی در موقعیت های روزمره.
• رفتاردرمانی جدلی: یک نوع رفتار درمانی که شامل هر دو درمان فردی و گروهی و مستلزم بحث و جدل و تمرین در منزل درباره پایش خلق و اداره استرس است؛ معتبرترین و راحت‌ ترین نوع روان‌ درمانی از نظر یادگیری است، به این صورت که یک نفر چگونگی تنظیم و کنترل احساسات و رفتارها را به بیمار آموزش می‌ دهد در حالی که درمانگر نقش یک مربی با میزان بالایی از دسترسی را بازی می‌ کند.
• درمان‌ های متمرکز بر طرحواره های فرد: ترکیبی از شناخت رفتار درمانی و انواع دیگر روان درمانی برای کمک به فرد برای شکل دهی مجدد به طرحواره های ذهنی و تصحیح تصویر ذهنی که فرد از خود دارد.
• روان‌ درمانی متمرکز بر انتقال: یک روان‌ درمانی فردی دو بار در هفته است که از روانکاوی گرفته شده، شامل تفسیر انگیزه‌ ها و احساسات ناشناخته برای بیمار است و بر درک نادرست بیمار از اطرافیان به ویژه درمانگر تاکید دارد (یعنی انتقال)؛ همراه با کم ترین حمایت و سخت‌ ترین نوع درمان از نظر آموزش است.
• خانواده درمانی: برای اطرافیان فرد مبتلا و تغییر نگرش خانواده و همچنین آگاهی دادن به خانواده در مورد چگونگی برخورد با فرد مبتلا.

اختلال شخصیت مرزی: دردناک ترین اختلال روانشناختی

زندگی در افراط و تفریط: عشق / نفرت

BPD ها دنیایی پر از افراط و تفریط را تجربه می کنند: سیاه و سفید و یا همه یا هیچ. زمانی که آنها خوشحال هستند، جهان یک مکان زیبا و عالی است. شادی و لذتی که تجربه می کنند یک لذت تمام و کمال است. از سوی دیگر، آنها زمانی که حس می کنند که طرد یا رها شده اند، به طرزی عجیب، خشمی بی کنترل، افکار پارانوئیدی و احساس ناامیدی را تجربه می کنند. نوسانات خشم بی انتها و غیر قابل کنترل این افراد، آنها را تا آستانه آسیب رساندن به خود و دیگران می رساند.

افرادی که مبتلا به BPD هستند، به میزان زیادی نسبت به زندگی خود نامطمعن هستند، چه در مورد خانواده و یا روابط شخصی باشد، چه در مورد کار یا آرمان های آینده. به دلیل این افکار و احساسات نامطمئن و ناامنی که در مورد خود ، اهداف بلند مدت، دوستی ها و ارزش ها تجربه می کنند، اغلب از خستگی مزمن یا احساس خلا رنج می برند.

BPD ها معمولا قصد ندارند به خودشان و دیگران آسیب برسانند. اما بازتاب هیجانات خشونت آمیز آنها منجر به جنون موقتی می شود. در طول لحظات فروپاشی هیجانی، فرایند فکری آنها، درک وضعیت عاطفی و توانایی تصمیم گیری صحیح و منطقیشان، به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد. آنها به دلیل یک موج غیر منطقی و غیر قابل کنترل نفرت، خشم، و یا افکار پارانوییدی، خود و عزیزانشان را در مسیر آسیب قرار می دهند. این به خاطر فقدان عشق نیست بلکه به این دلیل است که آنها در آن لحظه خشمی که از خاطرات سرکوب شده از دوران کودکی و زمانی که مورد سوء استفاده، غفلت و آسیب قرار داشته اند را رها می سازند.

BPD ها به ندرت قادر به حفظ روابط پایدار درازمدت هستند. روابط عاشقانه آنها به سرعت، شدت و با لذت و هیجان زیادی شروع می شود. احساسات بی ثبات خود را در یکی از دو جهت حرکت می دهند: عشق و پرستش، و یا نفرت و نابودی. از آنجایی که این شخص هرگز روابط سالمی را تجربه نکرده است، عشق تمام و کمالی که در ابتدای رابطه برایشان رخ می دهد، نه واقعی و نه پایدار است. این نگاه سیاه و سفید آنها به  روابط عاشقانه شان باعث ایجاد رفتارهای موجی و سینوسی در آنها می شود؛ آنها همسر خود را به طور مداوم یا مورد عشق و مهربانی و یا خشم و خشونت قرار می دهند.

مشکل اصلی: رها شدگی

اغلب افرادی که با BPD تشخیص داده می شوند، یک اشتغال ذهنی دائمی با یک ترک شدن واقعی و یا تصور ترک شدن دارند و شدیدا در تلاش برای جلوگیری از آن هستند. تصور جدایی یا طرد شدن قریب الوقوع می تواند منجر به تغییرات عمیق در نحوه فکر کردن در مورد خود و دیگران و همچنین در ثبات رفتاری و احساسی آنها شود. چه واقعی باشد چه خیال باطل، هر بار یادآوری این مسأله باعث می شود که آنها با شریک عاشقانه خود با خصومت و تهاجم رفتار کنند. یک نظر اشتباه، یک اختلاف نظر و یا یک ابراز ناراحتی از سمت شریک عشقی، می تواند به سرعت احساسات دوستانه آنها را به مجازاتی خصمانه تبدیل کند.

اختلال شخصیت مرزی (BPD)، یک اختلال روانی است که موجب بی‌ثباتی در تفکر، عمل و چشم‌انداز فردی می‌شود. افراد در هر سنی ممکن است از این اختلال رنج ببرند که شامل دوره نوجوانی نیز می‌باشد. والدین و معلمان و کسانی که با نوجوانان در ارتباط هستند باید از علائم اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان آگاه باشند تا بتوانند مداخلات اولیه را به‌موقع انجام دهند. اینجا این سوال مطرح می شود که چگونه می‌توان علائم اختلال شخصیت مرزی را در نوجوانان تشخیص داد؟ چه کاری می‌توانید برای کمک به یک نوجوان با علائم اختلال شخصیت مرزی انجام دهید؟ در ادامه به این سؤالات پاسخ‌ داده‌  شده است.

علائم اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان

    – تغییر در الگوی خواب:

تغییر در الگوی خواب نشان می‌دهد که یک مشکلی در فرد وجود دارد. این تغییر می‌تواند به دلایل فیزیکی یا تغییرات روانی و عاطفی باشد. با مشاهده این تغییرات حتما با یک متخصص مشورت کنید.

    – نوسانات در روابط:

وقتی که اختلال شخصیت مرزی در نوجوانی در حال گسترش باشد، وی ممکن است در یک لحظه شما را دوست داشته باشد ولی قادر نباشد شما را تحمل کند. تغییر در رفتار ممکن است بدون هیچ دلیل روشنی رخ دهد. یک روز یک نفر را خیلی دوست دارند و تا عرش بالا می‌برند. اما ناگهان دیدگاهشان عوض می‌شود.

    – عدم خویشتن داری:

یکی دیگر از علائم اختلال شخصیت مرزی در نوجوانان عدم خویشتن‌ داری است. نوجوانانی که در معرض اختلال شخصیت قرار دارند، تکانشگر می شوند و برای خود محدودیتی ندارند. این تکانشگری باعث می‌شود که خود و دیگران را در معرض کارهای خطرناک قرار دهند.

    – خروج از فعالیت‌های اجتماعی:

ممکن است نوجوانی، علاقه‌مند به مدرسه و وقت‌گذرانی با خانواده و دوستان خود باشد؛ اما زمانی که علائم اختلال شخصیت مرزی در وی شروع به آشکار شدن می‌کند، رفتارهایش تغییر می‌کند. دیگر علاقه‌ای به دوستان قدیمی و والدین خود ندارد. در بهترین حالت به دنبال افرادی می‌رود که دیدگاه یکسانی با او دارند.

    – افسردگی مزمن:

دیگران هرچقدر که تلاش کنند، تلاش آن‌ها هرگز به‌اندازه کافی خوب نیست. غذا بی‌مزه است، دیدن تلویزیون اتلاف وقت است و هدایای تولد چیزی جز جوک نیستند. به نظر می‌رسد که در زندگی نوجوان هیچ‌چیزی همان‌طور که باید باشد، وجود ندارد. حتی زمانی که نوجوان تلاش می‌کند تا در کاری شرکت کند، لحظات لذت بخشی را برایش به ارمغان نمی‌آورد. نوجوانان با علائم شخصیت مرزی از احساس بی‌ارزشی رنج می‌برند و حتی ممکن است دست به خودکشی بزنند.

    – عدم اعتماد به انگیزه‌های دیگران:

اگر کسی با نوجوان دارای اختلال شخصیت مرزی مهربان باشد و چیزی به او پیشنهاد دهد، این سؤال در ذهن او نقش می‌بندد که چرا این را پیشنهاد داده و چه سودی برای پیشنهاد دهنده دارد؟ کمبود اعتماد نوجوان به دیگران باعث می شود که کسی به او نزدیک نشود و این  رهاشدگی نوجوان دارای علائم اختلال شخصیت مرزی را در پی دارد.

اگر این علائم را در نوجوان خود دیدید، چه باید بکنید؟

اگر این علائم را در نوجوان خود مشاهده کردید بهتر است به دنبال کمک حرفه‌ای باشید. هنگامی‌که تشخیص دقیقی از یک متخصص حرفه‌ای دریافت کنید، می‌توانید گزینه‌های درمان را بررسی کرده و راه درست را در پیش بگیرید و بار دیگر از زندگی لذت ببرید.

منبع: addictionblog

دریافت وقت مشاوره آنلاین