امگا ۳، نوعی اسید چرب غیر اشباع است که در زنجیره اتصالی کربن آن، یک گروه کربوکسیل و چندین پیوند دوگانه وجود دارد. علت نامگذاری آن، قرار گرفتن اولین باند دوگانه در بین اتم کربن های ۳ و ۴ در ساختمان شیمیایی مولکول آن است و همین محل قرارگیری باند دوگانه، باعث پیداشدن خواص بیوشیمیایی خاص امگا ۳ می شود.
تاریخچه
اولین بار دو دانشمند به نام های دکتر بنگ و دکتر دایربرگس، از تحقیقات علمی بر روی چربی های ماهی، نام ُمگا ۳ را بر آن نهادند و آن را اولین بار، در هنگام بررسی روش تغذیه اسکیموها، در سال ۱۹۷۹ میلادی، کشف کردند.
آن ها با مطالعه بر روی خون اسکیموها مشاهده کردند، با وجود اینکه اسکیموها همراه غذای اصلی خود (ماهی) از گوشت حیوانات پرچرب شکاری نیز استفاده می کنند، اسیدهای چرب موجود در خون آن ها، مانع از تجمع پلاکت و در نتیجه مانع از رسوبات و گرفتگی رگ ها می شود…
سه اسید چرب معروف از خانواده امگا ۳ که بر روی آن ها تحقیقات و مطالعات بیشتری انجام شده است، عبارت اند از:
- آلفا لینولئیک اسید با نام اختصاری ALA
- ایکوزا پنتانوئیک اسید با نام اختصاری EPA
- دوکوزا هگزانوئیک اسید با نام اختصاری DHA
امگا ۳ معجزه قرن جدید، در پیشگیری از بیماری ها
این روزها بیشتر از هر زمان دیگری، صحبت از امگا ۳ می شود؛ اما ممکن است برخی از خانواده ها هنوز نسبت به نیاز تامین آن از طریق تغذیه مناسب، اطلاعات کافی نداشته باشند.
امگا ۳ برای نخستین بار در سال ۱۹۷۹، با تحقیق روی شیوه غذایی اسکیموها کشف شد. مطالعه روی خون اسکیموها نشان داد با وجود آن که اسکیموها غذای اصلی خود را از گوشت حیوانات پرچرب شکاری تهیه می کردند، ولی اسیدهای چرب موجود در خون آن ها، مانع از تجمع پلاکت و در نتیجه مانع از رسوبات و گرفتگی رگ ها می شود.
بر این اساس شاید اولین سوال خانواده ها این باشد که امگا ۳ چیست و چرا باید مورد استفاده قرار بگیرد؟ در تعریف امگا ۳ گفته می شود که نام گروهی از اسیدهای چرب غیراشباع ضروری است. این اسیدهای چرب را به این دلیل ضروری نامیده اند که اولا برای ادامه حیات بدن، کاملا ضروری هستند و ثانیا چون توسط خود بدن انسان قابل تولید نیست، حتما باید از طریق رژیم غذایی با مکمل ها تامین شود.
در واقع بدن انسان برای برطرف کردن نیازهای خود، به مواد تغذیه ای از جمله اسیدهای چرب و پروتئین نیاز دارد. اسیدهای چرب از اجزای تشکیل دهنده چربی هاست که بدن قادر به تولید انواع ضروری آن نیست و باید از طریق ماده غذایی تامین شود.
منابع امگا ۳ چیست؟
انواع ماهی و آبزیان، تخم کدو و تخم کتان و گردو، از منابع مهم امگا ۳ به حساب می آیند. در واقع منبع امگا ۳، در ماهی هایی مانند ماهی آزاد، قزل آلا، تن، اسقومری و شاه ماهی تعریف می شود. در گیاهان نیز روغن های سویا، آفتابگردان، دانه کتان و گردو، فندق و کنجد حاوی امگا ۳ است. علاوه بر این، مواد غذایی غنی شده با امگا ۳ مانند برخی از نان ها، آبمیوه ها، روغن ها و تخم مرغ، مورد توصیه متخصصان تغذیه است.
امگا ۳ ممنوع!
با همه خواص مفیدی که مصرف امگا ۳ دارد، اما برای برخی هم مضر است. افراد دچار اختلالات خونی، کسانی که پوستشان به راحتی دچار کوفتگی و کبودی می شود، کسانی که از داروهای رقیق کننده خون، مثل آسپیرین یا وارفارین استفاده می کنند، افرادی که به غذاهای دریایی حساسیت دارند و افرادی که فشار خون خیلی بالا و کنترل نشده دارند، نباید امگا ۳ مصرف کنند.
مصرف دوز بالای امگا ۳، سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند؛ بنابراین کسانی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است نباید از آن استفاده کنند.
علیه بیماری ها
مصرف امگا ۳ در واقع می تواند برای مبتلا نشدن به مجموعه ای از بیماری ها مفید باشد که برخی از این موارد را مرور می کنیم.
- اولین و مهم ترین تأثیری که امگا ۳ به آن معروف شده، نقش آن در پیشگیری از بیماری های قلبی ــ عروقی است
- رژیم غذایی سرشار از امگا ۳، مانع خشکی و ریزش مو می شود.
- به گفته پزشکان، سالمندان، برای پیشگیری از آلزایمر، غذاهای حاوی امگا ۳ مصرف کنند.
- باعث بهبود خلق و خو، رفتار و شخصیت اشخاص می شود. نتایج تحقیقات نشان می دهد افرادی که میزان اسیدهای چرب امگا ۳ در خون آن ها کم است، نسبت به دیگران رفتار متغیرتر و دیدگاه منفی تری دارند و دارای علائم خفیف افسردگی هستند؛ در عین حال افرادی که اسیدهای امگا ۳ بیشتری در خون خود دارند، سازگارترند.
ثبت ديدگاه