رشد استعداد در کودکان
ما در این مطلب سعی داریم به عواملی که مانع رشد استعداد کودکان در خانواده می‌شود، بپردازیم. با آشنایی این موانع می‌توان بستری فراهم آورد که استعداد و خلاقیت فرزندان عزیزمان شکوفاتر شود. عواملی که مانع رشد استعداد کودکان در خانواده می‌شود به شرح زیر است.
مقاله مرتبط: مرکز استعدادیابی کودکان
موانع رشد استعداد در کودکان
تأکید افراطی بر جنسیت کودک
تأکید زیاد بر جنسیت کودک و تمایز قائل شدن زیاد میان دختر و پسر یکی از موانع مهم رشد خلاقیت کودکان در برخی از خانواده‌هاست. در برخی از فرهنگ‌ها بسیاری از دختران و پسرانی که از تفکر خلاق برخوردارند، به سبب ملزم شدن به رعایت پاره‌ای مقررات و هنجارهای از پیش تعیین شده و همچنین به دلیل قرار گرفتن در نقش‌های قالبی که فرهنگ و محیط بر آن‌ها تحمیل کرده، علایق و تمایلات خلاقانه‌ی خود را سرکوب می‌کنند و در نتیجه به تدریج دچار تعارض شده و خلاقیت آن‌ها از بین می‌رود.
نشناختن علایق درونی کودک
بسیاری از کودکان بخصوص در سنین پایین، از علایق و کشش‌های خود نسبت به موضوعات و پدیده‌های پیرامون اطلاع روشنی ندارند یا این که نمی‌توانند آن را به زبان بیاورند. این موضوع از موارد بسیار حساس به شمار می‌رود که باید از همان دوران کودکی موردتوجه والدین قرار گیرد. خانواده‌هایی که نسبت به این مسئله بی تفاوت‌اند و سعی نمی‌کنند انگیزه‌ها و موضوعات مورد علاقه کودک خود را شناسایی و کشف کنند، ناخواسته فرصت‌های زیادی را برای رشد خلاقیت کودک از وی سلب می‌کنند.
نقد و ارزیابی مداوم کودک
بعضی والدین فرصت اشتباه کردن را به کودکان خود نمی‌دهند و احساس می‌کنند که کودک باید همانند خودشان، کارها را صحیح و باظرافت انجام دهد، بر این اساس به طور مداوم کودک خود را مورد نقد قرار می‌دهند. این کار سبب می‌گردد که آزادی و امنیت خاطر کودک از بین برود و یک ترس مرضی در او شکل بگیرد، این ترس مرضی باعث می‌شود که کودک از انجام کارهای مبتکرانه و ابراز ایده‌های جدید هراس داشته باشد.
اولویت افراطی به هوش و حافظه
بسیاری از والدین احساس می‌کنند که چنانچه فرزندشان به خوبی بتواند اطلاعات درسی خود را یاد بگیرد و نمرات بالایی بگیرد، پس بسیار موفق است، از این رو بر روی هوش و حافظه کودک خود تأکید بسیاری دارند و پی در پی او را به کلاس‌های کمک آموزشی می‌فرستند، این امر سبب می‌شود که تنها هوش و حافظه پایه قرار بگیرد و با پایه قرار دادن هوش، فرصتی برای پرورش سایر استعدادهای کودک که مهم‌ترین آن‌ها تفکر خلاق است، فراهم نشود.
تحمیل نقش بزرگ‌سال به کودک
بسیاری از والدین علاقه‌مندند که کودک آن‌ها سریعاً رشد کند و کودکی خود را پشت سر بگذارد. آن‌ها گاهی برای تسریع این امر سعی می‌کنند با کودک خود همانند بزرگ‌سالان رفتار کنند و به تبع آن از کودک خود توقع ایفای نقش‌هایی بزرگ‌تر از محدوده سنی آن‌ها را دارند. تحمیل نقش‌های کاذب بزرگ‌سالی به کودکان، روند رشد اجتماعی آنان را مختل می‌سازد و سبب پدید آمدن رفتارهای نا به هنجار و تصنعی در آن‌ها می‌شود و همین امر باعث از بین رفتن بسیاری از استعدادهای خلاق دوران کودکی می‌گردد. به تخیل کودکان خود پروبال بدهید، آن وقت است که از پرواز بلند آن‌ها شگفت‌زده خواهید شد.
اجازه دهید کودک شما خود با مشکلات دست‌وپنجه نرم کند
مشکلات و موانع بخشی از زندگی و فعالیت‌های روزانه است و باید شیوه مقابله با آن‌ها را آموخت. کودکان نیز بنا به سن و سال خود و در زندگی روزمره خود با موانعی و مشکلاتی مواجه می‌شوند. لطفاً اجازه تجربه کردن موانع و رفع آنان را به کودک خود بدهید. چرا که همین مسائل و مشکلات به رشد توانایی‌ها کمک می‌کند.
اگر قرار باشد همه مشکلات و مسائل را شما برای کودک خود رفع کنید، او هیچ‌گاه رشد درخوری نخواهد داشت. به جای دادن راه حل به آنان، شیوه‌های مواجهه با مشکلات و موانع و رفع آن‌ها را به آنان بیاموزید. مثلاً وقتی با همسالان خود در بازی دچار مشکل می‌شوند، او را تشویق به حل مشکل کنید و این فرصت خوبی است که به او مهارت‌های اجتماعی را بیاموزید.
وعده پاداش
محققان با تحقیقات وسیعی که انجام داده‌اند دریافته‌اند بچه‌هایی که در ازای پاداش اقدام به انجام کار می‌کنند به قدری به خاطر انتظار پاداش، حواس‌پرت می‌شوند که لذت آن‌ها از فعالیت با مانع مواجه می‌شود. همچنین از میزان انگیزش آن‌ها کاسته شد و این کودکان وقت کمتری برای کار اختصاص می‌دادند؛ بعلاوه کیفیت کارایی این کودکان در مقایسه با آن‌ها که منتظر دریافت پاداش نبودند، پایین‌تر بود.
ثبت ديدگاه