اختلال دلبستگی واکنشی

آیا از تلاش برای برقراری ارتباط با کودکتان خسته شده‌اید؟ شاید کودکتان مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی است. دلبستگی ارتباطی عمیق بین شما و کودکتان است، اولین مراقب کودک که روی رشد و توانایی بیان احساسات و ساخت روابط معنادار در آینده به او کمک می‌کند. اگر نمی‌توانید با کودکتان ارتباط برقرار کنید حتماً این مطلب را بخوانید.

اختلال دلبستگی واکنشی در کودکان

  • اختلال دلبستگی واکنشی در اوایل کودکی مشخص می‌شود.
  • در این کودکان دلبستگی بین کودک و بزرگ‌سال مراقبت کننده به شدت رشد نایافته است.
  • آن‌ها توانایی برقراری دلبستگی‌های انتخاب را دارند؛ اما به علت فرصت‌های محدود در اوایل رشد، این رفتارها جلوه نمی‌کند.
  • آن‌ها وقتی ناراحت هستند، برای تسلی و محبت از طرف مراقبت کننده تلاش مداومی نمی‌کنند. همچنین به تلاش‌های دلجویی مراقبت‌کننده‌ها کم پاسخ می‌دهند.
  • این کودکان توانایی تنظیم هیجانات خود را ندارند. هیجانات منفی خود را به صورتی بروز می‌دهند که قابل توجیه نیست.
  • کودکان مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی در شیوه ارتباط برقرار کردن با دیگران، اختلالات شدید دارند.
  • این کودکان از لحاظ هیجانی گوشه گیر و بازداری شده هستند و عاطفه مثبت کم و ناتوانی در کنترل کردن هیجانات نشان می‌دهند.

اختلال دلبستگی واکنشی معمولاً در کودکانی یافت می‌شود که غفلت اجتماعی، تغییرات مکرر مراقبت کنندگان اصلی را تجربه کرده‌اند. در نتیجه این کودکان از لحاظ توانایی تعامل کردن با کودکان دیگر و بزرگ‌سالان معیوب هستند. این اختلال سبب‌شناختی مشترکی با غفلت اجتماعی دارد. اغلب با تأخیرهای رشدی، مخصوصاً تأخیرهایی در زبان و شناخت اتفاق می‌افتد. ویژگی‌های دیگر رفتارهای قالبی و سوءتغذیه می‌باشد.


مقاله مرتبط: تاثیر دلبستگی اجتنابی بر روابط

مقاله مرتبط: دلبستگی و اختلالات ناشی از عدم شکل گیری آن


ملاک‌های تشخیصی اختلال دلبستگی واکنشی

  • کودک وقتی ناراحت است به ندرت یا خیلی کم تسلی می‌جوید.
  • کودک وقتی ناراحت است به ندرت یا خیلی کم به تسلی پاسخ می‌دهد.
  • پاسخ‌دهی اجتماعی و هیجانی خیلی کم به دیگران.
  • عاطفه مثبت محدود.
  • دوره‌های تحریک پذیری، غمگینی، یا بیمناکی توجیه نشده که حتی در مدت تعامل‌هایی که تهدیدآمیز نیستند با مراقبت‌کنندگان بزرگ‌سال، آشکارند.
  • غفلت یا محرومیت اجتماعی به شکل برآورده نشدن مداوم نیازهای هیجانی اساسی برای تسلی، تحریک و محبت توسط بزرگ‌سالان مراقبت‌کننده.
  • تغییرات مکرر مراقبت‌کنندگان اصلی که فرصت تشکیل دادن دلبستگی‌های با ثبات را محدود می‌کند.
  • بزرگ شدن در محیط‌های غیرعادی که فرصت برقرار کردن دلبستگی‌های انتخابی را شدیداً محدود می‌کند.
  • این اختلال قبل از پنج سالگی آشکار است.

علائم رایج در کودکان کم سن

عدم تمایل به لمس شدن یا محبت فیزیکی

کودکان مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) اغلب وقتی لمس می‌شوند می‌خندند، می‌لرزند یا چیزی مثل “اه” می‌گویند. آن‌ها به جای حس مثبت از تماس فیزیکی، آن را نوعی تهدید می‌دانند.

مشکلات کنترلی

اغلب کودکان دچار این اختلال زمان بیشتری تحت کنترل بوده و حس می‌کنند بی‌ فایده هستند. آن‌ها اغلب نافرمان، مخالف و اهل جدال می‌باشند.

برقراری رابطه با اختلال دلبستگی اجتنابی

مشکلات خشم

شاید خشونت مستقیم، کج خلقی، برخوردهای فیزیکی و یا رفتارهای تهاجمی نشان داده شود. این کودکان شاید خشم خود را در رفتارهایی پنهان کنند که در اجتماع کارهای قابل قبولی هستند، مانند اینکه برای ابراز احساسات با کاری که اصطلاحاً ” بزن قدش” می‌‌نامیم با محکم زدن می‌خواهند به فرد مقابل آسیب برساند.

وجدان توسعه ‌نیافته

این کودکان اغلب طوری کار خود را می‌کنند که به نظر می‌رسد احساس گناه، پشیمانی و ندامت از رفتار بد خود ندارند.

علل اختلال دلبستگی واکنشی

اطفال و کودکان به محیطی سرشار از حمایت و ثبات نیاز دارند تا بتوانند امنیت و اعتماد را تجربه نمایند. ممکن است نیازهای اولیه آن‌ها به خوبی برآورده شود به عنوان مثال زمانی که کودکی گریه می‌کند، می‌توان با توزیع ارتباطات عاطفی مانند تماس چشمی و لبخند و نوازش، به نیاز او برای تعویض پوشک و یا تغذیه پاسخ داد. در صورتی که نیازهای کودک نادیده گرفته شوند و یا پاسخ احساسی والدین به این نیازها کافی نباشد، نمی‌توان ارتباط ثابتی را با والدین خود برقرار نماید و یا آرامش و پشتیبانی را حس نماید.

بیشتر کودکان انعطاف پذیر هستند و این امکان وجود دارد که کودکانی که نادیده گرفته‌شده‌اند، در یتیم خانه بزرگ شده‌اند و یا چندین سرپرست داشته‌اند هم بتوانند ارتباطات سالمی را برقرار نمایند. یکی از عوامل مهم در سبب شناسی اختلال دلبستگی واکنشی عدم توجه به نیازهای کودک می‌باشد. این در صورتی است که افسردگی، سن پایین و مشکلات مربوط به مصرف مواد در مادران این کودکان دیده می‌شود.

علائم مشاهده شده ممکن است به علت ژن‌ها باشد. علائم آن احتمالاً توسط منابع دیگر از دلبستگی دوران کودکی ایجاد می‌شود و ممکن است RAD به عنوان “اختلال دلبستگی” نامشخص باشد. هنوز دلیل بروز این اختلال در عده‌ای و عدم بروز آن در سایر کودکان مشخص نشده است. تئوری‌های متفاوتی در خصوص این اختلال و دلایل آن وجود دارد و به منظور درک بیشتر این حالت و بهبود تشخیص و درمان و گزینه‌های درمانی به درک بیشتری نیاز است.

اگر هر یک از این علائم را در کودکتان مشاهده می‌کنید بهتر است هر چه سریع‌تر با یک مشاوره کودک یا بازی درمانگر مشورت کنید تا درمان را شروع کنید. درمان کودک شما مسیری طولانی است. روی برداشتن گام‌هایی کوچک به سمت جلو تمرکز کرده و هر نشانه‌ای از موفقیت را جشن بگیرید.در این زمینه متخصصین روانشناس کودک مرکز مشاوره اکسیر در کنار شما عزیزان هستند.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب