هویت اجتماعی در کودکان

دوران کودکی دوره مهمی از رشد اجتماعی است، به خصوص در شکل گیری هویت اجتماعی ، یا اینکه بر اساس وابستگی های گروهی، احساس کند چه کسی است. برای برخی از کودکان، نحوه احساس آن ها نسبت به خودشان و هویت اجتماعی آنها ممکن است باعث آسیب پذیری آنها در برابر افسردگی شود. افسردگی وضعیت پیچیده ای است که تحت ‌تاثیر طیف وسیعی از عوامل قرار می گیرد، اما شواهدی وجود دارد که عوامل اجتماعی می ‌توانند نقش مهمی در ابتلا به آن ایفا کنند.


مقاله مرتبط: تست آنلاین پذیرش اجتماعی

مقاله مرتبط: تست آنلاین مهارت های ارتباطی و اجتماعی


هویت اجتماعی چیست؟

هر کودکی دارای هویت اجتماعی است، به این ترتیب ما نقش های مختلف خود را در جامعه نسبت به دیگران درک می کنیم. چه از طریق موقعیت اجتماعی، فرهنگ و قومیت، علایق، دستاوردها، یا اعتقادات، کودکان حس غرور، خود ارزشی و ثبات را از هویت اجتماعی خود به دست می آورند. هنگامی که هویت اجتماعی به سرعت تغییر ‌کند، تهدید شود، یا زیر سوال ‌رود، ممکن است کودک نسبت به ابتلا به افسردگی آسیب پذیر شود.

مردم اطراف ما

به منظور داشتن هویت اجتماعی، ما به افراد اطراف خود نیاز داریم تا تایید یا تکذیب کنند. برای اینکه به عنوان “بهترین دوست آتنا” شناخته شویم، آتنا باید آن را تایید کند.

افرادی که در اطراف ما هستند بر هویت اجتماعی ما و حسی که به خودمان داریم، تاثیر می ‌گذارند. اگر کودکی بسیار خجالتی و گوشه گیر است، این احتمال وجود دارد که کودکان دیگر به نشانه‌ های اجتماعی کودک توجه کنند و او را تنها بگذارند و در نتیجه تایید کنند هویت اجتماعی کودک “خجالتی و گوشه گیر” است. در عوض، کودک ممکن است از نقش اجتماعی خود رضایت نداشته باشد، احساس تنهایی کند یا ناامید شود و سعی کند از این هویت رهایی یابد.

اهمیت هویت اجتماعی

هویت اجتماعی به افراد اجازه می‌ دهد تا بخشی از گروه ‌ها باشند و احساس تعلق به دنیای اجتماعی خود کنند. این هویت ها ‌نقش مهمی در شکل دادن خودانگاره یا تصویر خود ایفا می‌ کنند. هرچه افراد با یک گروه خاص بیشتر ارتباط برقرار کنند، این گروه در شکل گیری احساس افراد نسبت به خودشان نقش ایفا می کند. عضویت در آن گروه برای اینکه چطور یک نفر به خودشان و توانایی‌ های آن‌ ها نگاه می‌ کند اهمیت می یابد، بنابراین بدست آوردن جایگاه در گروه می تواند به افراد کمک کند احساس اطمینان، رضایت و احترام بیشتری داشته باشند.

وقتی افراد دچار افسردگی می شوند، تمایل به کناره گیری اجتماعی پیدا می کنند. مطالعات نشان داده اند که عوامل اجتماعی نیز می توانند دلایل مهم افسردگی باشند. برای مثال، تحقیقات نشان داده اند که دوره های تنهایی پیش بینی کننده افسردگی است. هویت اجتماعی مهم است چون بر نحوه دید فرد نسبت به خودش و نحوه تعامل وی با دیگران تاثیر می گذارد. اگر افراد نسبت به هویت خود در یک گروه دید مثبتی داشته باشند، به احتمال زیاد آنها با دیگر افراد در آن گروه ارتباط خوبی برقرار می کنند و احساسات مثبت نسبت به خود احساس خواهند کرد.

نحوه شکل گیری هویت اجتماعی

هر کسی متفاوت است

همه کودکانی که تغییر و یا تهدیدی درباره هویت اجتماعی خود تجربه می کنند، دچار افسردگی نخواهند شد. در عوض، تصور می ‌شود که آن‌ هایی که تعداد محدودی نقش ‌های اجتماعی دارند، زمانی که نقش شان را از دست بدهند یا تهدید شود در خطر ابتلا به افسردگی قرار می گیرند.

برای مثال، کودکی که خود را به عنوان یک بازیکن فوتبال می ‌بیند ممکن است اگر ناگهان مجروح شده و دیگر نتواند فوتبال بازی کند، احساس ناراحتی و فقدان را تجربه کند. ممکن است کودک موقعیت خود را به عنوان یک ورزشکار از دست دهد و زمان کمتری را با هم ‌تیمی‌ ها و دوستان خود سپری کند، و در نهایت منجر به کاهش اعتماد به نفس شده و در را به روی افسردگی باز کند. این بدان معنا نیست که کودک نمی تواند هویت اجتماعی جدیدی ایجاد کند، اما نشان می دهد که چطور نگاه و دیدگاه کودک در ارتباط با دنیای اطرافش است.


مقاله مرتبط: آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان


چگونه از هویت فرزندتان حمایت کنیم

به عنوان والدین، می توانید با تأیید اینکه چه چیزی و چه کسی برای آنها مهم است، از نقش های اجتماعی فرزند خود حمایت کنید. سعی کنید بیش از حد بر روی یک نقش اجتماعی تاکید نکنید. به جای آن، آن ‌ها را تشویق کنید که چیزهای جدید و متفاوتی را امتحان کنند و به آن ها یادآوری کنید دیگر نقش‌ های مهم را در زندگی شان ایفا می کنند  مانند کودک، نوه، خواهر یا برادر، پسر عموی یا دختر عمو، دانش آموز، عضوی از جامعه، همسایه و غیره. طبیعی است که کودک شما پس از ناامیدی یا از بین رفتن یک رابطه مهم، احساس ناراحتی کند، اما اگر متوجه شدید کودک شما علائم افسردگی را نشان می دهد، از پزشک متخصص اطفال یا سایر ارائه دهندگان سلامت روان کمک بخواهید.

نشانه ‌هایی که باید مراقب آن‌ ها باشید

برخی نشانه‌ ها حاکی از آن است که کودک شما ممکن است مشکلات اجتماعی یا علائم افسردگی داشته باشد:

  • از دست دادن علاقه به فعالیت‌ هایی که زمانی دوست داشته است
  • خوابیدن بیشتر یا کم‌ تر از حد معمول
  • مشکل در تمرکز بر روی تکالیف مدرسه
  • خوردن بیشتر یا کمتر از حد نرمال
  • ابراز احساس غم و ناامیدی
  • تحریک پذیر تری بیش از حد
  • منزوی شدن از دوستان یا خانواده

اگر هریک از این علائم بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که با پزشک متخصص اطفال یا متخصص سلامت روان خود مشورت کنید.

منبع: سایت verywellmind و متخصصین اکسیر

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب