وقتی می گوییم کسی بر رفتار خود کنترل ندارد، یک معنی آن این است که او نمی تواند به میل خود رفتار کند؛ این گونه کنترل کردن را می توان آموخت. در این مقاله از اکسیر قصد داریم در رابطه با کنترل رفتار خود بیشتر با شما عزیزان صحبت کنیم…

اجنتاب از وسوسه ی نفس

مورد اصلی در کنترل رفتار خود ، اجنتاب از وسوسه ی نفس است. کسانی که بیش از حد چاق هستند و مایل هستند وزن خود را کم کنند، از کنترل میل به خوردن، عاجزند. وقتی که چشم آن ها به خوراکی می افتد، نمی توانند به سادگی از خوردن آن خودداری کنند. برای آموختن کنترل به چنین کسانی، باید عامل وسوسه انگیز (غذا) را از محیط اطراف او دور کرد. برای مثال، خوراکی های چاق کننده مانند شیرینی باید از دسترس آن ها دور باشد.

برای سیگاری ها، می توان ترتیبی داد که دسترسی به سیگار برایشان مشکل باشد. یک سیگاری، پاکت سیگار را با نوار چسب به ران خود بسته بود به طوری که می خواست سیگار بکشد مجبور بود شلوارش را پایین بکشد.

سیگاری دیگر، شب ها پاکت سیگار خود را در یخچال قرار می دهد و کلید آن را زیر تشک فرزند خود که در طبقه بالای خانه می خوابید، می گذاشت. به این ترتیب، مجبور می شود برای سیگار کشیدن به طبقه بالا برود، فرزندش را که خوابیده بود جابه جا یا بیدار کند و کلید را بردارد و به طبقه پایین بیاید. مثال دیگر، در مورد یک مربی بستکبال است که تا احساس می کرد که قضاوت داور نادرست است، فوری به عنوان اعتراض به وسط زمین می دوید و با این کار امتیاز منفی برای تیم خود می گرفت. او سرانجام راه حل این مشکل را یافت. از آن پس خود را با کمربند به نیمکت کنار زمین بسکتبال می بست.

کنترل رفتار خود

داشتنن پشتکار و ثبات یکی از راه های کنترل رفتار خود

مسئله دیگری که در مورد کنترل رفتار وجود دارد، داشتنن پشتکار و ثبات است. به بیان دیگر انجام دادن کاری دشوار که پاداش زودرس ندارد. بهتر است که  کارهای مشکل به بخش های کوچک تری تقسیم شوند و گام به گام تا مرحله ی نهایی اجرا شوند و پاداش ها نیز طوری تقسیم شوند که به هر قدمی که در جهت انجام دادن هر مرحله از کار برداشته شده است، به طور جداگانه پاداش داده شود.

حتی یک فرد می تواند در برابر انجام دادن هر بخش از کار، برای خود پاداشی در نظر بگیرد. برای مثال، به خود بگوید که اگر تا دو ساعت سیگار نکشد، یک لیوان بستنی جایزه خواهد داشت. یا دو دوست برای انجام دادن کارها یکدیگر را تقویت کنند. مثلا یکی به دیگری بگوید: « اگر این کار را تا دوشنبه تمام کنی ناهار مهمان من خواهی بود. چنانچه من این کار را تمام کردم ناهار مهمان تو باشم.»

کسی که بر رفتار خود کنترل دارد وقتی که به انجام دادن کاری می پردازد، برای خود پاداش هایی در برابر انجام دادن آن کار در نظر می گیرد و همچنین می کوشد عوامل وسوسه انگیز محیط را به حداقل برساند. به طور کلی کسی که بتواند محیط خود را کنترل کند، توانایی کنترل رفتار خود را نیز دارد.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب