مواد توهم زا

مواد توهم‌ زا موادی هستند که اثر عمده آن‌ها دگرگون ساختن تجربه‌‌های ادراکی است. تحت تاثیر مواد توهم زا افراد مصرف کننده ممکن است تصاویری ببینند، صداهایی بشنوند یا احساساتی را تجربه کنند که به نظر واقعی می‌رسند اما واقعی نیستند. تقریباً همه مواد توهم زا حاوی نیتروژن هستند و به عنوان آلکالوئیدها طبقه بندی می‌شوند. بسیاری از مواد توهم زا ساختار شیمیایی شبیه به انتقال دهنده‌های عصبی طبیعی دارند (مانند استیل کولین، سروتونین یا کاتکول آمین). شایع ترین مواد توهم زا عبارتند از:

LSD
مسکالین
فن سیکلیدین (PCP)
DMT
قارچ سایلوسایبین
ایاهواسکا

توهم زا ها می‌توانند مصنوعی، یا از گیاهان یا قارچ‌ها یا عصاره گیاهان و قارچ ها تهیه شوند.

مقاله مرتبط: نشانه های اختلال مصرف مواد

مقاله مرتبط: نحوه شکل گیری اعتیاد

آشنایی با انواع مواد توهم زا

LSD

LSD یا “اسید لیزرژیک‌ دی‌ اتیل ‌آمید” این ماده به صورت طبیعی از قارچ‌هایی که روی گندم چاو دار و یا سایر غلات رشد می‌کند به دست می‌آید یا اینکه به صورت مصنوعی ساخته می‌شود. معمولاً در کاغذهای مربعی شکلی که در محلول حاوی LSD، خیسانده شده‌ اند (خشک کن) قرص ‌ها و حبه‌‌های پودری مینیاتوری (میکرودات) یا چیپس‌های ژلاتینی بسته بندی می‌شود. گاهی بر روی بسته‌بندی‌های آن ها اشکالی از شخصیت‌های کارتونی را چاپ می‌‌کنند. عوارض ال اس دی را می‌توان به ۲ گروه جسمانی و روانی تقسیم کرد. از جمله آثار جسمانی آن می‌توان به افزایش یا کاهش دما بدن، افزایش ضربان قلب و تپش قلب، گشاد شدن مردمک‌های چشم و تاثیراتی که بر سیستم خودکار بدن دارد، اشاره کرد اما معمولا این تاثیرات آنقدر شدید نیست که کشنده باشد مگر با مصرف دوزهای بالا.

مسکالین

مسکالین از کاکتوسی به نام «پیوت» به دست می‌‌آید. مسکالین از نظر ساختاری مشابه آمفتامین است. نحوه تهیه آن به این صورت است که تکه‏ هایى از قسمت فوقانى این گیاه را بریده و پس از خرد کردن می‏جوند و یا با ساییدن آن را به صورت پودر درآورده و با ریختن به داخل کپسول، مورد استفاده قرار می‏دهند. بخش فوقانی این کاکتوس که بالای سطح زمین قرار می‌گیرد و به آن تاج کاکتوس می‌گویند از قسمت‌های دکمه مانند نامتقارنی تشکیل شده که آنها را از ریشه جدا کرده و سپس خشک می‌کنند، معمولا این دکمه ها جویده یا در آب خیسانده می‌شوند که مایع حاصل از آن سکرآور است.

مسکالین پس از مصرف، بلافاصله توسط روده جذب خون شده و سبب بروز توهمات بینایی می‌گردد. عوارض ناشی از مصرف مسکالین شامل: خیال بافی و توهم شدید؛ سردرگمی و گیجی؛ عدم تعادل در ایستادن؛ افزایش فشار خون؛ مشکل تصمیم گیری و موقعیت شناسی؛ توهمات بصری.

قارچ سایلوسایبین

دو ماده موثر سایلوسایبین و سایلوسین قابل تبدیل به هم هستند و سایلوسین حالت قابل جذب آنها در بدن است. این آلکالوئیدها پس از مصرف در بدن با رفتاری مشابه هورمون سروتونین موجب احساس سرخوشی و افزایش حساسیت گیرنده‌های عصبی می شود. دوز بالای این ماده می‌تواند اثراتی شبیه توهم زای قوی ال اس دی داشته باشد. به صورت خوراکی مصرف می‌شوند و ممکن است به صورت چای تهیه یا به غذاهای دیگر اضافه شوند. این قارچ را می‌توانند به صورت تازه یا خشک شده مصرف کنند و طعم تلخ و ناخوشایندی دارد.

PCP

فن سیکلیدین PCP در اواخر دهه ۱۹۵۰ به عنوان داروی بیهوشی ساخته شد ولی به دلیل عوارض جانبی همچون: روان آشفتگی و گمگشتگی مصرف آن در اواخر دهه ۱۹۶۰ به عنوان مواد مخدر تحت سو مصرف قرار گرفت که در آن سال ها به نام سرنیلان و به عنوان داروی بیهوشی برای حیوانات مورد مصرف قرار می‌گرفت و در حال حاضر هیچ گونه استفاده قانونی پزشکی ندارد و به صورت مخلوط با سایر توهم زاها شیوع گسترده ای پیدا کرده است. در صورت مصرف مداوم عوارضی چون خیرگی بدون هدف، حرکات سریع چشم، راه رفتن نا متعادل، توهمات شنوائی، تغییر اشکال هندسی، اختلالات رفتاری و فراموشی ظاهر می‌شود . PCP همانند اغلب مواد مخدر توهم زا وابستگی جسمانی حاد ایجاد نمی‌کند ولی این ماده به میزان زیادی باعث ایجاد وابستگی روانی می‌شود.

DMT

دی متیل تریپتامین که به نام دیمیتری نیز شناخته می‌شود یک ماده شیمیایی طبیعی است که در برخی از گونه‌های گیاهی آمازون یافت می‌شود، اما همچنین می‌تواند به طور مصنوعی ساخته شود. توهم زاترین ماده مخدر در تمام دنیا شناخته می‌شود.