خوابیدن، از ضروریات زندگی هر جانداری می باشد که در انسان دارای پیچیدگی های بیشتری است. در مشاوره فردی و روان درمانی، میزان خواب و نحوه خوابیدن، همواره توسط درمانگر مرکز مشاوره، مورد پرسش قرار می گیرد و تعاریف و دلایلی را مراجع برای خواب بیان می کند که توسط روان درمانگر مورد بررسی قرار می گیرد…

دسته بندی خواب افراد

معمولا اکثر مردم در آرزوی خواب راحت و آرام می باشند. افراد از نظر میزان نیاز بدن به خواب و حتی خواب رفتن، نحوه خوابیدن و رویاهای شبانه، با یکدیگر تفاوت های زیادی دارند؛ اما میتوان آن ها را در ساده ترین حالت به دو دسته خوش خواب ها و بد خواب ها تقسیم کرد…

اشخاص خوش خواب، اشخاص بد خواب

    – خوش خواب ها:

آن دسته از مردم که به سهولت و سرعت (در ظرف ۵ تا ۱۵ دقیقه) به خواب میروند؛ با خوش خلقی از خواب بر می خیزند و خود را سرحال می بینند، افراد خوش خوابی هستند.

این افراد در طول فعالیت های جسمی و فکری روزانه، هیچگونه احساس خستگی نمی کنند. دارای وزن متعادل هستند و دستخوش اضطراب های بی دلیل نمی شوند؛ زیرا کمبود خواب پارادکسال ندارند. علائم آنسفالوگرام مغز این افراد نیز زمان های طولانی از خواب عمیق را نشان می دهد.

    – بد خواب ها:

اما اشخاص بد خواب ، به سختی به خواب می روند؛ یعنی ساز و کارهای بیداری آن ها کاملا مراقب است و مانع به خواب رفتن بدن و کاهش فعالیت های آن میشود و شخص موفق نمیشود در ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به خواب رود.

همچنین به سختی بیدار می شوند. این دسته از افراد در طول روز چرت می زنند و در تمرکز حواس نیز دچار مشکل می شوند، همیشه احساس نگرانی میکنند، پرخوری می کنند یا کاملاً بی اشتها هستند و بنابراین وزنشان نامتعادل است.

همچنین کمبود خواب پارادکسال دارند. خواب آن ها سطحی است و تابش هر نور ضعیف و شنیدن هر صدای خفیف خوابشان را برهم میزند. در علائم آنسفالوگرام مغز، ادوار کوتاه خواب عمیق آن ها بیشتر در اواخر شب دیده می شود…

کم خواب ها و پرخواب ها

کم خواب یا پر خواب بودن

بعضی اشخاص زیاد می خوابند و بعضی ها خیلی کم. بین این دو حالت میانگینی وجود دارد که دکتر هارتمن آن را عادی می نامد.

کم خواب یا پرخواب بودن، هیچ ربطی با کیفیت خواب شخص ندارد. کسی که طبیعتش فقط ۵ ساعت خواب می طلبد، اگر این چند ساعت با کیفیت عالی از خواب سبک و پاردکسال همراه باشد و روز بعد علائم خستگی در او دیده نشود، جزو اشخاص خوش خواب محسوب خواهد شد.

مدت زمان خواب عمیق شخص کم خواب با مدت زمان شخص پر خواب برابر است؛ ولی این خواب عمیق در سیکل کوتاه تری ظاهر میشود. همچنین، خواب مرحله پاردکسال شخص کم خواب، کوتاه تر از خواب مرحله پارادکسال شخص پرخواب است؛ ولی در عوض پر محتواتر و پر هیجان تر نیز هست. چنین شخصی کمتر بیدار می شود و زودتر به خواب میرود. حال آن که در شخص پرخواب، معکوس است.

پس اگر شخصی نیاز به خواب وی کم یا زیاد شود یا اگر این نیاز برحسب ادوار زندگی (تغییر آب و هوا، نوع فعالیت و…) تغییر کند، نباید نگران شود. در بعضی مواقع خواب به مثابه شیوع غریزی بازیابی قوای از دست رفته، به منظور برقراری دوباره تعادل، عمل می کند.

آنچه مهم است کیفیت خواب است که از درجه انبساط عضلات و بشاشیت شخص در زندگی روزانه و در ساعات بیداری، خیلی زود معلوم می شود و بقیه جزو مشخصات فردی انسان است و میدانیم که هیچ فردی از نظر شخصیتی، با فرد دیگر شباهت کامل ندارد…

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب