اختلال پوست کندن(Skin Picking Disorder) یا excoriation عبارت است از میل و هوس شدید و مکرر برای کندن پوست خود، تا جایی که باعث آسیب رسیدن به پوست و گوشت میشود. این اختلال در DSM-5 به عنوان یک اختلال مجزا مطرح شده است. اختلال پوست کندن با اختلالهایی مانند OCD، اختلال مو کندن (تریکوتیلومینیا) و اختلال افسردگی عمده همایندی(Comorbidity) دارد.
معیارهای DSM-5 برای اختلال پوست کنی
A : پوست کنی عود کننده که به ضایعات پوستی(زخم پوست) منجر می شود.
B : اقدامات مکرر برای کاهش دادن یا متوقف کردن پوست کنی.
C : پوست کنی ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عمکلرد اجتماعی، شغلی یا زمینه های مهم دیگر عملکرد ایجاد می کند .
D : پوست کنی ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل کوکائین) یا بیماری جسمانی دیگر نیست(مثل گال) .
E : پوست کنی با نشانه های اختلال روانی دیگر بهتر توجیه نمی شود (مثل هذیان ها یا توهمات لامسه ای در اختلال روان پریشی، اقداماتی برای بهبود بخشیدن به نقص یا عیب خیالی در ظاهر در اختلال بدشکلی بدن، رفتارهای قالبی در اختلال حرکت قالبی، یا قصد آسیب رساندن به خود در خودجرحی غیرانتحاری یا خودزنی بدون قصد خودکشی).
علل اختلال پوست کندن
دربارهی دلایل اختلال پوست کندن نظریه های گوناگونی وجود دارد. یکی از فرضیهها، اختلال پوست کندن را نوعی مکانیزم مقابلهای برای کنار آمدن با سطوح بالای استرس درونی یا برانگیختگی میداند. همچنین واکنش فرد به استرس را ضعیف یا ناقص توصیف میکند. برخی از پژوهشها این فرضیه را تایید میکنند. زیرا نشان دادند که تقویت اتوماتیک در درون فرد باعث تداوم رفتار کندن پوست میشود. برخی از روانشناسان بر این باورند که کندن پوست نتیجهی خشم واپسرانده شده است. فرد نسبت به والدین مستبد خود، احساس خشم میکند، اما آن را واپس میراند. این خشم واپس رانده شده، خودش را به صورت کندن پوست نشان می دهد. بنابراین ممکن است، والدینی که بیش از حد سختگیر هستند باعث پدید آمدن این اختلال در بچه ها شوند.
شیوع اختلال پوست کندن
نرخ شیوع اختلال پوست کندن در بزرگسالان ۱.۴ درصد یا کمی بیشتر است. نزدیک به سه چهارم افراد مبتلا به این اختلال زنان هستند.
افرادی که علاوه بر این اختلال به اختلال روانی دیگری نیز مبتلا هستند، برای کندن پوست خود انگیزه های متفاوتی دارند. آنهایی که هم اختلال OCD و هم اختلال پوست کنی دارند، میگویند به این دلیل پوست خود را می کنند که احساس میکنند آلوده و کثیف شده است. کسانی که هم به اختلال پوست کندن و هم به اختلال بادی دیسمورفیک مبتلا هستند، پوستشان را میکنند تا نقصهای ظاهرشان را برطرف کنند.
مطالعات نشان داده است که بین دوپامین و میل شدید به کندن پوست خود ارتباط وجود دارد. یافتهها نشان دادند که موادی مانند کوکائین و متآمفتامین(مانند شیشه)، که آگونیستهای دوپامین هستند(و تاثیر فارماکولوژیک دوپامین را افزایش میدهند)، باعث میشوند که افراد به کندن پوست خود روی آورند و نتوانند جلوی خود را بگیرند. این مواد میتوانند باعث احساس فورمیکیشن (Formication) شوند. کسانی که دچار فورمیکیشن هستند به اشتباه احساس میکنند چیزی روی پوست یا زیر پوستشان راه میرود. تحقیق دیگری نشان داده است که داروهایی مانند نالتروکسان که آنتاگونیست دوپامین هستند (از تاثیر فارماکولوژیک دوپامین میکاهند)، تا اندازهای میتوانند از پوست کندن جلوگیری کنند. به این ترتیب، اختلال پوست کندن ممکن است در نتیجهی کارکرد نادرست دوپامین در مغز باشد.
درمان
دارو درمانی: برای درمان اختلال پوست کندن داروهای گوناگونی وود دارد: ۱) SSRI ها ۲) آنتاگونیستهای اوپیودی ۳) گلوتاماتها.
چون SSRI ها در درمان اختلال OCD موثر بودهاند، در درمان اختلال پوست کندن نیز استفاده میشوند. داروهایی مانند دوکسپین، کلومیپرامین، نالتروکسان، پیموزاید و اولانزاپین.
برخی از آزمایشها نشان دادهاند که داروهای آنتاگونیستهای اوپیودی، میتوانند در اختلال خود – جویدن در سگها تاثیر مثبت داشته باشند (سگهایی که دچار این اختلال هستند بخشی از بدن خود را به اندازهای لیس میزنند یا گاز میگیرند که زخم میشود). آنتاگونیستهای اوپیودی با اثرگذاری روی مدارهای دوپامین و در نتیجه کاستن از احساس لذت ناشی از پوست کندن، کار خود را انجام میدهند. گلوتاماتهایی مانند N-Acetyl Cysteine نشان دادهاند که میتوانند از اعتیاد به کوکائین و اختلال پوست کندن بکاهند.
رفتار درمانی: بهترین روش رواندرمانی برای این اختلال است.
منبع: آسیب شناسی روانی بر اساس DSM-5 / گنجی / نشر ساوالان / جلد اول.
ثبت ديدگاه