مدیتیشن، مراقبه یا تن آرامی، اصطلاحاتی است که زیاد شنیده ایم؛ اما شاید فقط شنیده باشیم و معنای دقیق آن ها را ندانیم. در این مقاله به چیستی و نکاتی در رابطه با مدیتیشن می پردازیم…

مدیتیشن چیست؟

مدیتیشن چیست؟

مدیتیشن را می توان مجموعه ای از روش ها، برای افزایش هشیاری و تمرکز حواس و توجه در نظر گرفت. همه ی ما در طول روز برای تغییر حالات هشیاری خود، دست به اقداماتی از چرت روزانه تا مصرف مواد مخدر، میزنیم؛ که بسیاری از روش ها ممکن است خطرناک یا بی استفاده باشند. در این میان، مدیتیشن روشی مناسب برای تغییر هشیاری می باشد، که تحقیقات از مفید بودن آن خبر داده اند…

برخی نکات در مورد مراقبه

  • مراقبه در طول هزاران سال، در همه ی فرهنگ ها و به ظواهری گوناگون انجام می شده است و اکنون هم انجام می گیرد.
  • مدیتیشن در همه ی ادیان مطرح، برای اهداف مذهبی انجام می شده است. بسیاری از افراد مستقل از اهداف مذهبی، از مدیتیشن استفاده های مختلفی می کرده اند.
  • مدیتیشن می تواند به عنوان روشی برای روان درمانی مدنظر قرار گیرد.

انواع مدیتیشن

روش های زیادی برای مراقبه وجود دارند. ولی دو نوع مطرح آن در زیر توضیح داده می شود:

  1.  در یک شیوه ی مطرح، که در آن افراد توجه خود را به یک محرک واحد معطوف می کنند و بازداری توجه نسبت به محرک های مزاحم دیگر، صورت می گیرد که از نظر شناختی می تواند تمرینی برای توجه و تمرکز باشد و تحقیقات مختلف از مفید بودن این تمرین خبر می دهند. مثلا فرد توجهش را به یک صدای خاص معطوف می کند.
  2.  در روشی دیگر، افراد سعی می کنند تا یک صدا یا یک جمله را به صورت درونی یا بیرونی تکرار کنند. این نه تنها شامل صدا، بلکه احساسات و تصاویر ذهنی نیز می شود. هدف از این نوع مراقبه، رویارویی مرتب و تدریجی با عوامل استرس زای زندگی می باشد، که رگه هایی از رویکرد رفتاری در آن دیده می شود.

اثرات مدیتیشن

تحقیقات نشان داده اند که مدیتیشن می تواند اثرات خوبی بر رفتار و روان فرد داشته باشد. بعضی از مهمترین تاثیرات آن می تواند کاهش ضربان قلب، کاهش استرس، کاهش برانگیختگی، کاهش تنفس و تغییر در الگوی امواج مغزی، باشد.

برخی دیگر از همبسته های مفید مراقبه در زیر آمده است:

  • افزایش خود آگاهی
  • افزایش مدیریت استرس
  • لمس احساس بهتر شدن
  • مدیریت بهتر علائم اضطراب، افسردگی، اختلالات خواب و فشار خون
  • بهبود در حافظه ی کاری و هوش سیال
  • بهبود در عملکرد توجه

 

منبع:

Hockenbury, D. H. & Hockenbury, S. E. (2007). Discovering psychology. New York: Worth Publishers.

Mayo Clinic (2014). Meditation: A simple, fast way to reduce stress. Retrieved from http://www.mayoclinic.org/healthy-living/stress-management/in-depth/meditation/art-20045858

Shapiro, S. L., Schwartz, G. E. R., & Santerre, C. (2002). Meditation and positive psychology. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology. New York: Oxford University Press.

Xu, J., Vik, A., Groote, I. R., Lagopoulos, J., Holen, A., Ellingsen, O., Haberg, A. K., & Davanger, S. (2014). Nondirective meditation activates default mode network and areas

associated with memory retrieval and emotional processing. Frontiers in Human Neuroscience, 8(86), doi: 10.3389/fnhum.2014.00086

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب