خانواده به عنوان اولین و مهم ترین کانون رشد و تربیت و منبع کسب اطلاعات کودکان، اهمیت فوق العاده ای در شکل گیری و تکامل رفتاری دارد، و نخستین گروهی که باید مسئولیت آموزش فرزندان در زمینه تربیت جنسی و رفتار جنسی کودکان را بر عهده بگیرد، خانواده است.

آگاه کردن خانواده از روند رشد روانی – جنسی کودکان و توانمند کردن آنان در برقراری رابطه خوب و مطلوب منجر به برخورد اصولی خانواده، با مسائل و مشکلات جنسی کودک خواهد شد؛ و بدین ترتیب خانواده ها می توانند به راهنمایی و مشاوره فرزندانشان بپردازند. در این مقاله به بررسی و تحلیل این موضوع می پردازیم…

رفتار جنسی در کودکان

تولید خجالت

علاقه کودک به امور جنسی ممکن است تولید خجالت کند، اما تا زمانی که در حیطه نظری خاص قرار گیرد مخرب نیست. سوالات کودکان در روابط دو جنس مخالف با یکدیگر ممکن است اسباب خجالت شود. اما آن ها اغلب اسباب ناراحتی شما را فراهم نمی سازند، و حتی از اینکه این موضوع خجالت برانگیز است ممکن است درک واضحی نداشته باشند. اما وقتی این علاقه به شکل فعالیت جنسی در می آید واکنش شما از آرامش کمتری برخوردار خواهد بود و بیشتر حالت احساسی خواهد داشت. این موضوع ممکن است موجب شود که کودکان با توجه به نا آگاهی و عدم پختگی فکری در مورد رابطه جنسی اقدام به رفتاری جنسی کنند و والدین در صورت آگاهی از این موضوع عموما برخوردهای تندی با کودک می کنند.

احتمالا مطلبی پدر و مادر یک کودک را بیش از این ناراحت نمی کند که ببینند فرزندشان با سایر کودکان هم سال خود اقداماتی در زمینه های جنسی صورت می دهند.  نه تنها در مراحلی از دوران کودکی میل و اشتیاق جنسی شدید است، بلکه همچنین کودکانی وجود دارند که به حکم طبیعت خود در مقایسه با دیگران به امور جنسی علاقمند تر هستند.وو

تفاوت در علاقه به امور جنسی

بچه ها در زمینه های علاقه به امور جنسی مانند سایر امور با هم تفاوت دارند. بعضی از بچه ها علاقه شدیدتری به مسائل جنسی نشان می دهند و درصدد هستند تا پاسخ های خود را بیابند. در مقابل گروه دیگری هستند که در زمینه های جنسی از پویایی کمتری برخوردار هستند و به ندرت در این زمینه سوالی مطرح می کنند.

بعضی از بچه ها در تمام زمینه ها روش های مستقیم را می پسندند. در مقابل گروهی هستند که نمی توانند در هیچ زمینه ای مترصد جواب شوند. اگر با این گروه درباره روابط  جنسی در حیوانات حرف بزنید بهتر جواب های خود را به دست  می آورند.

هوش و فراست

در زمینه سوال در مورد مسائل جنسی مسئله هوش و فراست در کار نیست. بعضی از کودکان باهوش اصولا به امور جنسی بی علاقه اند و گاهی کودک دیگری با آنکه از هوش کمتری برخوردارند، یا جوان تر و کم سال تر هم هستند کاملا گوش به زنگ می باشند.

نمی گوییم از فعالیت های جنسی فرزند خود استقبال کنید. با توجه به مسائل فرهنگی اغلب والدین ترجیح می دهند که فرزندشان از هر نوع درگیری جنسی اجتناب کنند. اما در برخورد با این مسئله نیز به همان آرامش و صبر و حوصله ای که با سایر رفتارهای نامطلوب فرزندانتان روبرو می شوید روبرو گردید.

خود را کنترل کنید و منطقی رفتار کنید

وقتی فرزندتان به سنی می رسد که لطیفه های به اصطلاح جنسی و بی ادبانه می گوید، باید موضوع را با او در میان بگذارید و مانع از این طرز صحبت شوید. اما لزومی به این نیست که بی جهت ناراحت شوید و خاطری پریشان کنید. این ماجرا نسل ها در کودکان وجود داشته و به نظر می رسد که در ۱۱یا ۱۲ سالگی به اوج خود برسد. البته این احتمال وجود دارد که شما از این شرایط ناراحت باشید، اما کار چندان زیادی در این زمینه از شما ساخته نیست.

شاید این طور به نظر برسد که تعریف کردن لطیفه های زشت و تن دادن به بازی های جنسی، ارتباطی با اولین تقاضای نوجوان شما برای راندن اتومبیل خانواده نداشته باشد. اما در واقع همه این ها بخشی از جریان رشد هستند که اغلب بچه ها آن را طی می کنند. ابتدا آن ها به مسائل  جنسی و تفاوت های آن علاقمند می شوند. بعد به جنس مخالف خود توجه می کنند  اما در همین مدت نیز گاه نسبت به مسائل جنسی بی تفاوت و زمانی بسیار علاقمند هستند، و حتی در این مورد نیز در بسیاری از مواقع اسباب ناراحتی و نگرانی پدر و مادر  را فراهم می کنند.

رشد جنسی درهمه بچه ها به یک اندازه و به یک سرعت عاید نمی شود

نکته مهم این است که رشد جنسی درهمه بچه ها به یک اندازه و به یک سرعت عاید نمی شود. و بدین لحاظ لازم است که پدر و مادر و به ویژه پدرها آرامش خود راحفظ کنند. اما دانستن این موضوع که سایر والدین نیز با موقعیت مشابهی روبرو هستند، و فرزندان آن ها نیز گاه بیش از اندازه سریع و و زمانی بیش از اندازه کند حرکت می کنند، باید بر اندازه صبر و شکیبایی پدر و مادر بیفزاید. ممکن  است آن ها در شرایطی قرار گیرند که به سادگی مسائل رشدی مربوط به زندگی جنسی فرزندانشان را تحمل  و حتی از آن استقبال کنند تا کودک و نوجوان مسیر رشد را بپیماید وبه بلوغ برسد…

نکات کلیدی و کاربردی در برخورد با رفتار جنسی کودکان

عموما زمانی که کودکان دست به رفتارهای جنسی می زنند و والدین از این موضوع آگاه می شوند راهکارهای زیر توصیه می شود:

  • موضوع را نادیده نگیرید و به راحتی از آن نگذرید، چون ممکن است در آینده ای نزدیک رفتارهای پرخطری مشاهده شود.
  • از برخورد قهری و تند با کودک خود داری کنید.
  • در برخورد با چنین شرایطی جدی باشید ولی توام با احترام.
  • برای تقبیح این موضوع به مسئله حریم شخصی اشاره کنید. به کودکتان بفهمانید که حفظ حریم شخصی به ویژه در رابطه با مسائل جسمانی واجب است.

 

منبع:

ایلگ، فرانسس، باتس آمس، لوئیز، بیکر، سیدنی، (۱۳۸۷). رفتار کودک از تولد تا ۹ سالگی، (ترجمه مهدی قراچه داغی). انتشارات شباهنگ، تهران.

کجباف محمد باقر. روانشناسی رفتار جنسی. تهران: روان، ۱۳۸۱.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب