تمایلات غریزی کودک

تمایلات غریزی کودک و جنسی تنها مخصوص دوران بلوغ و پس از آن نیست، بلکه مدت‌ها پیشتر از آن به‌صورت احساسی ویژه و با تحریکاتی گوناگون در رفتار آدمی حضور دارند، طوری که طفل بدون آنکه قصدی برای تبهکاری و فساد داشته باشد تحت تأثیر آن است و از آن نوعی احساس لذت می‌کند.

بسیاری از کودکان تظاهرات و فعالیت‌های جنسی دارند که در آغاز کار دارای صورت تقلیدی و در مواردی ناشی از بدآموزی‌ها، اغواء اغفال است و چون اغلب والدین چنان فرض و تصوری را درباره کودکی خردسال ندارند از آن غافل می‌مانند و روزی از آن سر در می‌آورند که کار از کار گذشته است.

میل جنسی و تمایلات غریزی کودک نیز طبق معمول از طریق دستگاه تناسلی کامیاب می‌شود، گرچه برخی از روانکاوان صورت‌های دیگری را هم در این مورد ذکر کرده‌اند. نوع و کیفیت آن در خردسالان بسی متفاوت با بزرگ‌سالان است ولی در میل گاهی می‌تواند از طریق تماشای بدن‌های عریان و یا نشان دادن بدن‌های خود نیز ارضا گردد.

 

سیر تحول تمایلات غریزی کودک و میل جنسی

برخی تحقیقات تجربی نشان می‌دهد که کودکان از همان آغاز تولد آماده برای احساس لذت بدنی هستند، ولی در همه حال این نکته مسلم است که طفل به همراه تولد دارای غریزه است و این زمینه ممکن است در اثر سهل‌انگاری‌ها موجب رشد بی‌حساب و یا سبب کندی و توقف شود.

در دوران سه‌ساله اول زندگی این تمایلات غریزی کودک اغلب متوجه خود طفل و گرایش‌های مربوط در این رابطه است ولی بعدها و بتدریج گرایش‌ها متوجه دیگران خواهد شد.


مقاله مرتبط: اهمیت تربیت جنسی کودکان


سیر آن در مراحل مختلف زندگی تا ۶ سالگی

بررسی‌ها در زمینه سیر تمایلات غریزی کودک نشان می‌دهد که آنان در هر مرحله‌ای از زندگی حالت ویژه و وضعی مخصوص دارند. مثلاً در سنین قبل از سه سالگی حساسیت جنسی‌شان به‌صورت بازی با آلت تناسلی و دست‌کاری با خود است که این امر در مواردی می‌تواند صورت انحراف جنسی داشته و کودک جداً گرفتار و مبتلا باشد.

در سنین ۳-۴ سالگی زندگی جنسی کودک تا حدودی قابل فهم و مشاهده است و به اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد. البته او در این زمینه اصراری دارد به محرمانه داشتن بدن خود و نمی‌خواهد لخت و عریان باشد و از اینکه دیگران او را عریان ببینند احساس شرم می‌کند و برای والدین هم ضروری است این حالت را در او تقویت کنند تا به بی‌پروائی جنسی نکشد.

در سنین ۵-۶ سالگی هورمون‌های جنسی رشد ضعیفی دارند درحالی‌که فعالیت دیگر غدد بیشتر است. وضع و حال جنسی کودک به‌گونه‌ای است که باید گفت نیکو شناخته‌شده نیست و بدین نظر نمی‌توان در آن رابطه اظهارنظری قطعی کرد مگر آنگاه‌که خود طفل از خود سخن گوید. البته گاهی آن‌ها کلمات رکیک در این رابطه دارند که نشان‌دهنده وضع درونی آن‌هاست و یا حاکی از اعمال ممنوعه و یا رغبت به آن امر است که در چنان صورتی پدر و مادر باید هشیار باشند و رفتار او را زیر نظر گیرند.

سیر آن تا سن ۱۲ سالگی

کودکان ۷ ساله از نظر روحیه در وضع و موقعیتی هستند که به کاوش و کنجکاوی و بازی‌های جنسی کمتر علاقه نشان می‌دهند پسران را در این سن می‌بینیم که نسبت به دختران ابراز علاقه‌ای دارند ولی این ابراز علاقه صرفاً جنبه دوستی دارد نه جنسی.

بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. البته این سخن دلیل نمی‌شود که بستر آن‌ها را از هم جدا نکنیم و یا آن‌ها آزاد باشند، بهر گونه‌ای که مایل بودند در محیط مختلط بسر ببرند.

دست‌کاری با خود که در سنین قبل وجود داشت در این سن تدریجاً به بوته فراموشی سپرده می‌شود مگر آنکه به‌صورت عادت درآمده باشد ولی ذهن آن‌ها همچنان مشغول بررسی و شناخت دنیای خویش است. حتی کودکان ۷-۸ ساله ممکن است در عرصه‌ای به تماشای دنیای متفاوت خود بپردازند بدون اینکه در این امر جنبه تحریکی در میان باشد. ولی این دیدن‌ها از نظر ما جایز نیست از آن بابت که سابقه‌ای ذهنی برای روزگار آینده او خواهد شد بدین معنی آنچه را که امروز می‌بیند، فرد در سنین رشد از آن سر درآورده و دیده‌های امروز برایش معنی‌دار می‌شود.

روانکاوانی چون فروید دوران ۷-۱۲ سالگی را دوران کمون یا اختفای جنسی نام گذارده‌اند و می‌گویند بیشتر اوقات کودکان صرف کشف و بررسی پدیده‌ها و دنیای ویژه خود و دیگران می‌شود. شاید این امر بدان خاطر باشد که سن ۷ سالگی سن پیدایش تفکر منطقی و رشد آن تا پایان دوره کودکی است. این کشف‌ها و دریافت‌ها بنفسه خطری پدید نمی‌آورد ولی برای دنیای آینده او ممکن است خطرآفرین و یا سعادت آفرین باشند، به همین نظر ضروری است جهت و معنی پیدا کنند و تحت کنترل‌ها و ارشادها باشند.


مقاله مرتبط: اصولی در پاسخ به سوالات جنسی کودکان


رفتار شهوانی کودکان

در سیر رشد جنسی کودکان و تمایلات غریزی کودک دو مرحله اساسی دیده می‌شود؛

مرحله خود دوستی که تقریباً سراسر دوران کودکی او را در بر می‌گیرد

مرحله دگر دوستی که کمی قبل از آغاز نوجوانی آغاز شده و همچنان ادامه پیدا می‌کند و البته سرانجام و فرجام آن در صورت جهت پاکی و هدایت تشکیل خانواده است.

حالات و تمایلات این مراحل در قالب بازی خود را متجلی می‌سازند، به اظهار روانکاوان اصولاً اگر کودکان را به حال خود واگذارند بسیاری از آن‌ها تن به بازی‌های جنسی می‌دهند و آن‌چنان به آن سرگرم می‌شوند که گوئی کاری دیگری ندارند.

پسران معمولاً به آن دسته از بازی‌های جنسی می‌پردازند که مبنای خشونت و عصبیت آن‌ها را در آینده فراهم می‌سازد در حالیکه مسئله در رابطه با دختران از لطافت بیشتری برخوردار است و علاقه ملایمشان به این امر به‌گونه‌ای قابل‌بررسی است. شکوفایی این رفتار و شکل یافتن این گرایش بعدها در پسران به‌صورت تعدی و در دختران به‌صورت تسلیم است.

رفتار جنسی کودکان نشان‌دهنده نیازهای اکتشافی‌شان در این رابطه است و هم تمایل آن‌ها به بزرگ مآبانه شدن. آن‌ها در مواردی که محل خلوتی پیدا کنند می‌کوشند با یکدیگر بازی‌های نامناسبی داشته باشند، همدیگر را بیابند و ببینند و حتی با تقلید از بزرگ‌سالان به داشتن روابط بپردازند که این امر سبب لغزش‌های بعدی است.

در حدود سنین نوجوانی کودکان به “عروسی بازی ” می‌پردازند و بر این اساس ادای دوران گذشته والدین و آینده زندگی خود را درمی‌آورند. حتی آنچه را که در این رابطه دیده و شنیده‌اند می‌کوشند عمل نمایند و ملاحظه وضع آن‌ها نشان می‌دهد ذهنشان تا چه میزان پر از خرافات و احیاناً آلودگی‌های ناشی از بدآموزی است.


مقاله مرتبط: اهمیت تربیت جنسی فرزندان

مقاله مرتبط: کودکان و بایدهای تربیت جنسی


نگاه‌های معنی‌دار

کودکان از سنین تمیز نه حتماً برای لذت جنسی، بلکه گاهی هم برای کشف و فهمیدن به بدن‌های عریان نگاه‌های معنی‌داری می‌اندازند و یا به عکس‌ها و تصاویر جنسی با علاقه‌ای وافر می‌نگرند و می‌خواهند از جوانب و ابعاد قضیه، نیکو سر در آورند.

واقعیت امر این است که بسیاری از کودکان خردسال، حتی آن‌ها که در سنین تمیزند از دیدن بدن دیگران قصد لذتی ندارند و حتی می‌توان گفت معنی چنین لذتی را نمی‌فهمند، ولی ضمناً باید افزود که‌ این مسئله عمومیت ندارد. بررسی‌های روانکاوان نشان داده است که در اثر دیدن‌ها برای برخی از آن‌ها لذتی حاصل می‌شود که شبیه همان لذت جنسی است و ما در این رابطه گاهی شاهد نگاه‌های دزدانه، شوخی‌های زشت و خنده‌های تحرک کننده آن‌ها ئیم.

کودک در یک محیط متنوع گاهی نگاه‌های زیرکانه و مخفی دارد، زمانی خود را به خواب می‌زند تا از واقعه‌ای سر درآورد، در مواردی به تماشای خود و دیگران مشغول می‌شود و حتی دوست دارد شاهد روابط دیگران باشد که این‌ها همه یا مستقلاً حکایت از انحراف دارند و یا مقدمه‌ای برای انحرافات می‌باشند.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب