نادیده گرفتن
دیدن و تحسین رفتارهای مثبت گام اول تربیت کودک دلبندمان محسوب می‌شود. پس از کسب مهارت در این مورد، نوبت به گام دوم می‌رسد که نادیده گرفتن رفتارهای منفی کودک است که دوستشان نداریم. در نظر بگیرید در جمعی هستید و یک لطیفه یا ماجرای خنده‌دار را تعریف می‌کنید اما هیچ کس به شما توجه نمی‌کند و نمی‌خندد. آیا به تعریف خود ادامه می‌دهید؟ مسلماً خیر، ادامه رفتار شما بستگی به واکنش دیگران دارد. در مورد کودکان نیز همین طور است. بی‌توجهی و نادیده گرفتن رفتاری خاص در آنها منجر به کاهش و خاموشی آن رفتار می‌شود.
نادیده گرفتن رفتارهای منفی کودک
نادیده گرفتن معمولاً برای متوقف کردن رفتارهای منفی کودک به کار می‌رود که مورد توجه بوده‌اند و همیشه به کودک اجازه داده شده است که به هدفش برسد. برای مثال بداخلاقی‌ها؛ کودک شما شکلات می‌خواهد اما شما می‌گویید «نه، حالا نه» ولی او گریه می‌کند، خودش را روی زمین می‌اندازد و جیغ می‌زند. ابتدا سعی می‌کنید مقاومت کنید ولی در نهایت تحمل خود را از دست می‌دهید و تسلیم می‌شوید و برای از بین بردن بداخلاقی‌اش به او شکلات می‌دهید. گریه فرزندتان تمام می‌شود اما شگرد او به نتیجه رسیده است! شما اعتماد کودک را نسبت به بداخلاقی‌اش تقویت کرده‌اید. اگر سعی کنید به جای دادن شکلات، از اتاق خارج شده، قدم بزنید، احتمالاً از اینکه به زودی گریه‌اش بند می‌آید، متعجب می‌شوید.
مقاله مرتبط: مراحل تغییر دادن رفتار کودکان
زمان‌های مناسب برای نادیده گرفتن
- رفتارهای منفی کودک که خطرناک نباشد
- رفتارهایی که منبع توجه‌طلبی داشته باشد (به عنوان مثال: نق زدن، گریه‌های بی‌مورد و ادا و اطوار)
- رفتارهای منفی که به تازگی آغاز شده است
مراحل تکنیک نادیده گرفتن
- تصمیم بگیرید که چه چیزهایی را می‌توانید نادیده بگیرید و چه چیزهایی را نمی‌توانید.
- هیچ گاه کاری را که نمی‌توانید به پایان ببرید، شروع نکنید. اگر فکر می‌کنید که قادر به نادیده گرفتن یک رفتار برای مدت طولانی نیستید، پس هیچ گاه شروع نکنید زیرا در این صورت، رفتارهای منفی بدتر خواهند شد.
- اگر تصمیم گرفتید که در مورد یک رفتار از روش نادیده گرفتن استفاده کنید، به هیچ وجه به آن واکنش نشان ندهید؛ چه زبانی و چه غیرزبانی.
- وقتی کودکتان در حال انجام رفتارهای منفی است، با حرکات صورت به او اشاره نکنید، حتی نگاه هم نکنید.
- وانمود کنید که مشغول انجام کاری هستید و اتاق را ترک کنید. اگر نمی‌توانید از اتاق بیرون بروید، رویتان را به سمت دیگری برگردانید و تا وقتی که کودک به عملش ادامه می‌دهد، شما نیز این روش را ادامه دهید.
- هر تلاشی را برای جلب توجه به عنوان علامتی از پیشرفت در نظر بگیرید و کوشش خود را برای بی‌توجه نشان دادن به آن دو برابر کنید. رادیو را روشن کنید، نگاهی به پنجره بیندازید، در مورد کارهای روزانه با خودتان صحبت کنید. اینها راه‌هایی مؤثر برای تداوم بی‌توجهی هستند.
رفتارهای مطلوب را تقویت کنید
برای سرعت بخشیدن در اصلاح رفتارهای نامطلوب، رفتارهای مطلوب را با تعریف و تمجید و جوایز تقویت کنید. گاهی می‌توانید در حضور کودک متخلف از رفتار مثبت کودک دیگر ستایش کنید اما اگر این رویه، رفتار نامطلوب را تشدید کرد، دست نگه دارید.
نکته بسیار مهم: رفتارها قبل از بهتر شدن، بدتر می‌شوند
وقتی برای اولین بار اقدام به نادیده گرفتن یک رفتار ناشایست می‌کنید، کودک شما تمام سعی‌اش را می‌کند تا توجهی را که قبلاً جلب می‌کرده، دوباره به دست آورد. او از هر نظر، به شدت رفتارش می‌افزاید تا آنجا که مطمئن شود از شما پاسخ دریافت خواهد کرد ولی شما نباید تسلیم شوید. به خاطر داشته باشید که هرچه ثابت‌قدم‌تر باشید و بی‌توجهی کامل‌تری نسبت به رفتار هدف داشته باشید، آن رفتار در زمان کوتاه‌تری فروکش خواهد کرد.
در نهایت باید بگوییم که نادیده گرفتن سنجیده، یک راه مؤثر برای برطرف کردن برخی رفتارهای منفی و آزاردهنده کودک است. نادیده گرفتن سنجیده، هنر ندیدن رفتارهایی است که دوستشان نداریم. کودکان از چگونگی توجه و واکنش والدین نسبت به کارهایشان درمی‌یابند که با انجام کدام عمل توجه آنها جلب می‌شود و چه کاری را ادامه دهند یا رها کنند. پدر و مادری که فقط به محض رعایت یک رفتار ناهنجار و ناپسند از فرزندشان، واکنش نشان داده و برآشفته می‌شوند، در واقع به کودک یاد می‌دهند که این رفتارش را ادامه دهد چون در جلب توجه آنها بسیار موفق عمل کرده است. ما می‌توانیم شکارچی لحظه‌های مثبت فرزند دلبندمان باشیم. اگر کودک تصویری مثبت از خود داشته باشد، نسبت به تهدید دیگران مقاوم است.
ثبت ديدگاه