دلیل اصلی این که ما فراموش می کنیم چیست؟ یکی از بهترین محققان در زمینه ی حافظه، الیزابت لوفتوس، چهار دلیل مهم را برای این قضیه بیان می کند:
- اشکال در بازیابی
- تداخل
- ناتوانی در نگهداری
- فراموشی عمدی
۱- اشکال در بازیابی
آیا تا به حال احساس کرده اید که بخشی از اطلاعات ذهن شما ناپدید شده است؟ یا با وجود اینکه می دانید وجود دارند، اما نمی توانید آن ها را به خاطر بیاورید؟ عدم توانایی در بازیابی حافظه، یکی از شایع ترین علل فراموشی است.
پس چرا ما گاها نمی توانیم اطلاعات را از حافظه بازیابی کنیم؟ یک توضیح احتمالی درباره ی این که چرا ما نمی توانیم اطلاعات را بازیابی کنیم «نظریه ی فروپاشی» است. این نظریه بیان می کند هربار که یک اطلاعات جدید در مغز ما ثبت می شود، یک ردیاب حافظه هم به همراه آن تشکیل می شود.
بر اساس این نظریه، به مرور زمان این ردیاب ها شروع به محو شدن می کنند و نابود می شوند و اگر اطلاعاتی مورد بازیابی و تمرین قرار نگیرد، آن اطلاعات از بین خواهد رفت.
یک مشکل این نظریه این است که تحقیقات نشان می دهند که حتی خاطراتی که مورد بازیابی و تمرین هم قرار نگرفته اند، ممکن است در حافظه ی بلند مدت برای مدت طولانی باقی بمانند.
۲- تداخل
یکی دیگر از نظریه های شناخته شده به نام «نظریه تداخل»، نشان می دهد که برخی از اطلاعات با یکدیگر تداخل دارند. تداخل معمولا زمانی رخ می دهد که اطلاعات جدید، بسیار شبیه به اطلاعات موجود در حافظه باشند.
دو نوع اساسی تداخل وجود دارد:
- تداخل فعال: حالتی است که یک اطلاعات قدیمی، به خاطر سپردن اطلاعات جدید را مشکل و یا غیر ممکن می کند.
- تداخل غیر فعال: حالتی است که اطلاعات جدید، با اطلاعاتی که از قبل در ذهن شما وجود داشته اند، تداخل پیدا می کنند.
۳- عدم ذخیره
گاهی اوقات، از دست دادن اطلاعات، ارتباطی به فراموشی ندارد و بیشتر به این دلیل است که آن ها هرگز به حافظه بلند مدت منتقل نشده اند. شکست رمزگذاری، گاهی اوقات از ورود اطلاعات حافظه بلند مدت جلوگیری می کند.
در یک آزمایش معروف، پژوهشگران از شرکت کنندگان خواستند برای شناسایی پنی درست ایالات متحده آمریکا از یک گروه از سکه های نادرست اقدام کنند. سعی کنید خودتان یک سکه را از حافظه روی کاغذ نقاشی کنید و سپس نقاشی خود را با سکه ی واقعی مقایسه کنید.
نتیجه چطور بود؟ احتمال زیاد شما شکل و رنگ آن را درست کشیده اید، ولی جزییات دیگر را فراموش کردید. دلیل این امر آن است که تنها مشخصاتی که برای تشخیص یک سکه از سکه های دیگر لازم است، به حافظه ی بلند مدت شما انتقال یافته است.
۴- فراموشی عمدی
گاهی اوقات خود ما تلاش می کنیم که خاطراتی را فراموش کنیم. به خصوص خاطراتی را که مربوط به حوادث و یا تجربیات ناخوشایند و آزاردهنده هستند. دو عنصر اصلی فراموشی عمدی عبارتند از:
- سرکوب آگاهانه
- سرکوب ناخودآگاه
با این حال مفهوم خاطرات سرکوب شده، در نظر همه ی روانشناسان پذیرفته شده نیست. یکی از مشکلات اصلی با خاطرات سرکوب شده این است که انجام یک مطالعه ی علمی بر روی خاطرات سرکوب شده، اگر غیرممکن نباشد، امری بسیار سخت خواهد بود.
همچنین توجه داشته باشید که فعالیت های ذهنی مانند تمرین و یادآوری راه های مهم تقویت اطلاعات و خاطرات هستند و به همین سبب شما دوست ندارید که حوادث ناراحت کننده و ناگوار را مورد یادآوری قرار دهید.
منابع : verywellmind
ثبت ديدگاه