تست هوش کودکان

تست هوش کودکان باید توسط متخصصین انجام شود و نکاتی را باید در نظر گرفت. در تست‌ هوشی که از کودکان گرفته می‌شود آنچه که از نظر بالینی بیشتر اهمیت دارد بحث کم‌توانایی ذهنی یا عقب‌ماندگی ذهنی است که با تشخیص آن درمانگر بتواند به کودک کمک کند؛ اما صرفاً بر مبنای تست‌های هوشی که انجام می‌شود نمی‌توان به شخصی برچسب کم‌هوش یا باهوش زد.

مرکز مشاوره و روانشناسی اکسیر با در اختیار داشتن نیروی متخصص و با تجربه در زمینه سنجش و اندازه‌گیری، آماده ارائه هر گونه خدمات استعدادیابی به صورت چند بعدی و با تست‌های مختلف هوشی و شناختی است. 

نکات مهم در تست هوش کودکان

در علم روان‌پزشکی برای تشخیص، تنها به یک یا تعداد کمی از علائم اکتفا نمی‌شود بلکه به مجموعه‌ای از علائم با در نظر گرفتن عملکرد توجه می‌شود. به‌طور مثال برای تشخیص عقب‌ماندگی ذهنی تنها به نتیجه و تفسیر تست‌های هوش اکتفا نمی‌کنند.

اگر کودکی نمره پایینی در تست‌های هوش به دست آورد بدون در نظر گرفتن عملکرد او در زمینه‌های مختلف مانند مواظبت از خود، عملکرد تحصیلی، ارتباطات اجتماعی و… نمی‌توان تشخیص کم‌توانی ذهنی را برای او داد. به عبارتی، برای تعیین سطح کم‌توانی ذهنی هم ارزیابی بهره هوشی با کمک تست‌های هوشی ضروری است و هم ارزیابی سطح انطباق اجتماعی مهم است. 


مقاله مرتبط: تست آنلاین سنجش بیش فعالی در کودکان


متأسفانه مشاهده می‌شود که برخی افراد به صورت تک بعدی و داده‌های محدود نسبت به برچسب زدن به کودکان و حتی بزرگ‌سالان اقدام می‌کنند. انجام تست هوس شرایطی دارد. اگر قرار است روی کودک آزمونی برای ارزیابی ضریب هوشی او انجام شود، آن تست باید استاندارد باشد.

برای تست هوش گرفتن از کودکان حتماً باید به یک روان‌شناس با تجربه انجام تست‌های هوش مراجعه کرد. آزمونگر برای انجام تست هوش حتماً باید آموزش‌های مورد نیاز برای این کار را گذرانده باشد، چون استفاده از این نوع آزمون‌ها و تفسیر نتیجه آن به دانش و تخصص نیاز دارد. معمولاً تست‌هایی معتبر هستند که در کشورهای مختلف از لحاظ آماری تحت بررسی قرار گرفته و استاندارد شده‌اند.


مقاله مرتبط: مشاوره روانشناسی کودک


تست هوش کودکان متناسب با سن

باید توجه کرد هر تستی برای محدوده سنی خاصی طراحی شده است که هر کدام از آن‌ها یک یا چند حوزه شناختی را مورد بررسی قرار می‌دهد. بعضی از انواع تست‌ها مانند «آزمون وکسلر» حوزه‌های شناختی وسیع‌تری را بررسی می‌کند. این‌طور نیست که هر تست هوشی حتی اگر استاندارد نیز باشد همه حوزه‌های شناختی را بررسی کند.

برای مثال ممکن است یک نوع تست هوش عملکرد زبانی فرد را بررسی کند یا تستی دیگر عملکرد هوش حرکتی، بصری و… را بررسی کند.


مطالب مرتبط: نقش بازی درمانی در بالابردن هوش کودکان


زمان انجام تست هوش کودکان

تست هوش کودکان جهت کسب اطلاعات در رابطه با نقاط ضعف و قوت هر کودکی مناسب است ولی لزومی ندارد برای همه کودکان انجام شود مگر این‌که والدین یا مربیان کودک در این زمینه نگرانی یا شکی داشته باشند. در این صورت باید با مراجعه به روان‌پزشک و معاینات و بررسی‌های مختلف، از جمله انجام تست هوش کودکان توسط متخصص مربوطه، به کودک خود کمک کنند.

خانواده‌ها باید دقت داشته باشند اغلب تست‌هایی که در سایت‌های غیرمعتبر وجود دارد به هیچ‌وجه استاندارد و درست نیست و نباید به آن‌ها اعتماد کرد. تست‌هایی که در مدارس یا مهدکودک‌ها روی کودکان انجام می‌شود هم بیشتر جنبه غربالگری دارد و برای تشخیص قطعی بررسی‌های بیشتری لازم است.

از طرف دیگر، بعضی از والدین با انجام یک تست هوش و کسب نمره بالا این تصور برایشان به وجود می‌آید که فرزندشان نابغه است و با قضاوت عجولانه خود ممکن است سیاست‌های نادرستی را در تربیت و آموزش فرزند خود اتخاذ کنند. مثلاً این تفکر را در فرزند خود القا کنند که از دیگران متمایز یا برتر است. توصیه می‌شود در این موارد نیز والدین از کمک‌های تخصصی بهره ببرند تا ضمن بررسی‌های تشخیصی بیشتر و کامل‌تر، با استفاده از راهکارهای مناسب به فرزندشان کمک کنند.

بنابراین، والدین باید از انجام تست‌های هوش نامعتبر یا توسط افراد بدون صلاحیت بپرهیزند، زیرا ممکن است تصور نادرستی در مورد کم‌هوشی یا باهوشی فرزندشان در آن‌ها ایجاد شود. برای مثال، ممکن است براساس همین برچسب‌های نادرست انتظارات خانواده از فرزند بالا رود، درحالی‌که ممکن است فرزند آن‌ها دارای هوشی متوسط باشد.

لذا ضروری است تا با پیش گرفتن یک روند مناسب و چند بعدی سنجش و اندازه‌گیری هوش کودکان در جهت شناخت و سیاست‌گذاری درست قدم برداشت.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب