یک مطالعه جدید نشان داده است هنگامی که صحبت از شناسایی مجرم به میان می آید، بویایی ما ممکن است به اندازه ی بینایی، قابل اعتماد باشد. به عنوان مثال، اگر شما بوی مجرم را هنگامی که کیف شما را میدزدد استشمام کنید، ممکن است تنها با استفاده از بویایی خود در اداره ی پلیس بتوانید از صف مجرمان، دزد کیف خود را پیدا کنید.

استدلال این مسئله

استدلال پشت این قضیه این است که احساس بویایی ما به طور مستقیم، به نواحی از مغز که در ارتباط با احساسات و حافظه هستند مرتبط است؛ هیپوکامپ و آمیگدال. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که انسان ها توانایی تشخیص افراد به وسیله ی بوی بدن منحصر به فرد آن ها را دارند.

پرفسور مت اولسون، روانشناس تجربی موسسه کارولینسکا، با اشاره به اینکه پلیس اغلب از شاهدان بصری و یا حتی شاهدان شنوایی استفاده میکند گفت: “ما میخواستیم آزمایش کنیم که ببینیم انسان میتواند مجرمان را از طریق بوی بدنشان تشخیص دهد یا خیر.”

برای به دست آوردن درک بهتر از حافظه بوی انسان در ارتباط با حوادث استرس زا، محققان بررسی کردند که چگونه به خوبی میتوان از شناسایی بوی بدن در پزشکی قانونی استفاده کرد. در اولین مطالعه، شرکت کنندگان، تصاویری از افراد درحال جنایت را به همراه بویی که به آن ها گفته شده بود متعلق به بدن مجرم است را تجربه کردند.

همچنین با همین روش، تصاویر و بوهایی از انسان های غیر مجرم را برای آن ها پخش کردند. سپس در آزمایشی که به عمل آمد، شرکت کنندگان بوی بدن افراد مجرم را از بین پنج بوی مختلف با دقت ۷۰ درصد تشخیص دادند.

اولسن در رابطه با این آزمایش توضیح داد که: “این فراتر از انتظار من بود؛ نکته جالب توجه تر این بود که شرکت کنندگان، بوهایی را که با احساسات و هیجانات آن ها مرتبط بود، بهتر به خاطر سپرده بودند.”

شناسایی مجرم با حس بویایی

مرحله بعد تحقیق

در مرحله ی بعد، محققان همان آزمایش را به همان متد، ولی در تعداد بو های متفاوت (سه، پنج و هشت بوی بدن)، زمان بین مشاهده ی فیلم و یافتن مجرم (از ۱۵ دقیقه تا یک هفته) و تعداد افراد حاضر در صف (تا هشت نفر) انجام دادند؛ ولی شرکت کنندگان همچنان قادر به یافتن مجرم بودند.

دقت شناسایی با بزرگتر شدن اندازه صف کاهش می یابد؛ همانطور که در استفاده از چشم و گوش این اتفاق می افتاد. این یافته ها همچنین نشان میدهد که توانایی تشخیص بوی بدن مجرم، بعد از یک هفته به شکل قابل توجهی دچار اختلال خواهد شد.

تحقیقات کمی در رابطه با استفاده از حواس بویایی در صحنه های جرم انجام شده است؛ درحالی که همچنان استفاده از روش بصری، مرسوم ترین روش برای شناسایی جرم و مجرم است.

اولسن همچنین گفت: “کار ما نشان میدهد که میتوانیم بوی بدن متهم را با اطمینان تشخیص دهیم. این میتواند در مورد مسایل جنایی که در آن قربانی در تماس نزدیک به فرد مهاجم بوده، ولی او را مشاهده نکرده است، استفاده شود که در این صورت استفاده از روش بصری کارساز نخواهد بود؛ اما روش بویایی میتواند به شناسایی مجرم کمک کند.”

 

منبع : psychcentral

تهیه شده در مجله سلامت روان اکسیر

نویسنده: حسین فراتی

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب