امروزه اعتیاد به اینترنت بسیار زیاد شده و درباره آن زیاد می شنویم. متأسفانه آمار اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی روز به روز در حال افزایش است. با پیشرفت مداوم اینترنت، اعتیاد به اینترنت در چند سال گذشته بسیار گسترش پیدا کرده است.

وقتی به اعتیاد فکر می‌کنیم، معمولاً آن را با موادی مانند الکل و مواد مخدر مرتبط می‌دانیم. با این حال، اعتیاد در زندگی روزمره ما بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنیم درهم‌تنیده است. به عنوان مثال، اکثریت جمعیت جهان به کافئین معتاد هستند. اگرچه کافئین به عنوان ماده‌ای اعتیادآور شناخته شده است، بسیاری از مردم در سراسر جهان روز خود را بدون یک فنجان قهوه شروع نمی‌کنند.

در این مطلب از مرکز مشاوره روانشناسی اکسیر قصد داریم شما عزیزان را بیشتر با اعتیاد به اینترنت به ویژه در نوجوانان آشنا کنیم. خواندن این مطلب به همه والدینی که با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند و نوجوانان پیشنهاد می‌کنیم.

اعتیاد به اینترنت چیست؟ آشنایی با انواع اعتیاد به اینترنت

اعتیاد به فضای مجازی نوعی اعتیاد رفتاری است؛ زمانی رخ می‌دهد که فرد به استفاده از دستگاه‌های آنلاین وابسته شود. با پیشرفت فناوری در قاره‌هایی مانند آسیا و آمریکای شمالی، این نوع اعتیاد در سراسر جهان بیشتر می‌شود. سه نوع اصلی از اعتیاد به اینترنت وجود دارد:

  • اعتیاد به بازی‌های ویدئویی
  • اعتیاد به قمار آنلاین
  • اعتیاد به سکس اینترنتی یا آنلاین

با وجود اینکه اعتیاد به اینترنت بسیار گسترده است، هنوز به عنوان یک اختلال روانی رسمی شناخته نشده است. اما از آنجایی که افراد بیشتری هر روز به طور غیرقابل کنترل از اینترنت استفاده می‌کنند، تحقیقات بیشتری برای درک این بیماری منحصر به فرد به طور مداوم انجام می‌شود.

اعتیاد به اینترنت در بین جوانان، به ویژه نوجوانانی که دسترسی راحتی به اینترنت دارند، بیشتر شایع است. ممکن است استرس، اختلالات روانی مانند اضطراب علت گرایش نوجوانان به اینترنت باشد. در زمینه اعتیاد به اینترنت می‌توانید از متخصصان بهترین مرکز مشاوره کودک و نوجوان در تهران به نام اکسیر کمک بگیرید. یکی از آموزش‌های متخصصان روان‌شناس نوجوانان برای کاهش اعتیاد و آثار مخرب اعتیاد به اینترنت، اهمیت ارتباط نوجوان با والد غیرهمجنس در کاهش آسیب‌های اجتماعی است.

آیا نوجوان شما به اینترنت معتاد است؟ علائم اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی

تشخیص اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی ممکن است دشوار باشد؛ زیرا تعداد زیادی از نوجوانان هر روز از اینترنت استفاده می‌کنند. همچنین، اینترنت در حال تبدیل شدن به بخش اصلی آموزش ابتدایی و دبیرستان است. با این حال، برخی از علائم کلی اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی وجود دارد. اگر نوجوان شما هر یک از علائم یا رفتارهای زیر را نشان می‌دهد، ممکن است به اینترنت اعتیاد داشته باشد:

  • پنهان کردن مدت زمان آنلاین بودن
  • اولویت قرار دادن اینترنت بر سایر سرگرمی‌ها
  • غفلت از وقت گذراندن با دوستان و فعالیت‌های اجتماعی
  • نادیده گرفتن بهداشت فردی و کارهای روزمره
  • عصبانی بودن در صورت عدم دسترسی به اینترنت
  • آنلاین ماندن برای زمان طولانی

اگرچه اینترنت ممکن است نگران‌کننده‌ترین اعتیادی نباشد که نوجوان شما می‌تواند داشته باشد، اما خطرات بزرگی در این حوزه وجود دارد. یکی از تأثیرات مخرب اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی داشتن تأثیر منفی بر جهت گیری های جنسی متفاوت در نوجوانی است.

اعتیاد به اینترنت در کودکان

علت اعتیاد به اینترت در دوران نوجوانی؛ ۶ علت اصلی

اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی می‌تواند از ترکیبی از عوامل مختلف ناشی شود. شایع‌ترین علل اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی در زیر ذکر شده است.

۱) مسائل عاطفی زیربنایی

برخی از نوجوانان ممکن است با مدیریت احساسات و انگیزه‌های خود دست و پنجه نرم کنند و مهارت‌های لازم برای رویارویی با چالش‌ها یا شکست‌ها را نداشته باشند. برای این نوجوانان، اینترنت ممکن است به عنوان مکانیزم مقابله یا راهی برای فرار از پریشانی عاطفی باشد.

۲) دسترسی آسان به فناوری

با کلیک یک دکمه می‌توانید سرگرمی، تعامل اجتماعی و دانش زیادی را از اینترنت دریافت کنید. نوجوانان ممکن است بیشتر از آنچه که برنامه‌ریزی کرده‌اند، زمان خود را به صورت آنلاین سپری کنند، زیرا یافتن کارهای جالب برای انجام دادن آسان است.

۳) استفاده از رسانه‌های اجتماعی

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی جریانی ثابت از محتوا، هشدارها و تعاملات را ارائه می‌دهند که می‌تواند بسیار اعتیادآور باشد. نوجوانان ممکن است احساس کنند که باید دائماً تغییرات را بررسی کنند، به پیام‌ها پاسخ دهند و از طریق لایک‌ها و نظرات به دنبال تأیید باشند. این می‌تواند باعث شود آنها احساس کنند که باید همیشه در ارتباط باشند.

۴) استعداد ژنتیکی

. در حالی که استعداد ژنتیکی مستقیماً باعث اعتیاد نوجوانان به اینترنت نمی‌شود، می‌تواند در تعیین حساسیت یا آسیب‌پذیری فرد نسبت به ایجاد رفتارهای اعتیادآور، از جمله اعتیاد به اینترنت، نقش داشته باشد.

۵) تأثیر همسالان

نوجوانان اغلب رفتارهایی را اتخاذ می‌کنند که در گروه همسالانشان از نظر اجتماعی قابل قبول یا عادی تلقی می‌شود. اگر استفاده بیش از حد از اینترنت یا مشارکت بیش از حد رسانه‌های اجتماعی در میان همسالان نوجوان شایع باشد، ممکن است برای انطباق با این رفتارها تحت فشار قرار گیرند و منجر به افزایش استفاده از اینترنت شود.

۶) فقدان پشتیبانی آفلاین

اگر نوجوانان در روابط واقعی خود احساس کمبود حمایت عاطفی یا ارتباط داشته باشند، ممکن است به اینترنت به عنوان وسیله‌ای برای پر کردن خلاء عاطفی خود روی آورند. فعالیت‌های آنلاین، می‌توانند حس تعلق و حمایتی را ایجاد کنند که ممکن است آفلاین آن را تجربه نکنند.

خطرات اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی

اگر نوجوانی به اینترنت اعتیاد پیدا کند، ممکن است در معرض چندین مشکل روحی و جسمی قرار بگیرد. اولاً، اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی می‌تواند منجر به رفتارهای مخاطره‌آمیز مانند ارسال عکس‌های غیرقانونی، داشتن روابط آنلاین یا مزاحمت سایبری شود. از جمله تأثیرات منفی مهم اعتیاد به اینترنت عبارت است از:

  • از دست دادن روابط شخصی واقعی
  • نمرات پایین‌تر یا عملکرد پایین در مدرسه
  • فقدان مهارت‌های اجتماعی در شخص
  • کاهش سلامتی به دلیل عدم فعالیت بدنی
  • عصبانی و تحریک‌پذیر بودن
  • مشکلات خواب
  • خشکی چشم یا سایر مشکلات چشمی

اگر نوجوان شما اعتیاد به اینترنت دارد، مهم است که قبل از بروز خطرات فوق درمان آن را جدی بگیرید.

راه‌های درمان اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی چیست؟

درمان‌های رایج شامل مداخلات درمانی مختلفی است که برای کمک به افراد در کاهش و مدیریت استفاده اجباری از اینترنت به کار می‌رود. درمان‌های اعتیاد به اینترنت در زیر ذکر شده است.

روان درمانی

روان درمانی شامل چندین روش درمانی است که مشکلات روانی ریشه‌ای را که به اعتیاد به اینترنت کمک می‌کند، هدف قرار می‌دهد. طبق مطالعه سال ۲۰۱۸ توسط Manoj Kumar Sharma و Thamil Selvan Palanichamy با عنوان “مداخلات روانی اجتماعی برای اعتیادهای تکنولوژیک”، بیشترین تحقیقات انجام شده برای درمان اعتیاد به فناوری، مانند اعتیاد به اینترنت، درمان تقویت انگیزشی و درمان شناختی رفتاری (CBT) بوده است. این تحقیق همچنین توضیح داد که مصاحبه انگیزشی به مشتری کمک می‌کند تا احساسات خود را بلافاصله قبل از درگیر شدن در فعالیت‌های آنلاین ، درک کند. برعکس، CBT یک استراتژی درمانی محبوب است که به افراد در شناخت و تغییر الگوهای فکری نامطلوب و اقدامات مرتبط با اعتیاد به اینترنت کمک می‌کند.

خانواده درمانی

خانواده درمانی شامل مشارکت اعضای خانواده در فرایند درمان برای رسیدگی به پویایی‌های بین فردی است که به اعتیاد به اینترنت کمک کرده است. بهبود ارتباطات، حل تعارض و ایجاد یک فضای خانوادگی دوستانه شفابخش، همگی از اهداف این روش هستند. خانواده درمانی با آموزش اعضای خانواده در مورد اعتیاد به اینترنت و اثرات آن، همدلی و حل مشکل گروهی را ایجاد می‌کند. وقتی خانواده و شبکه‌های حمایتی یک فرد قوی باشند، به بهبود سریع‌تر او کمک می‌کند.

دارو

در مواردی که اعتیاد به اینترنت با سایر شرایط سلامت روان همراه باشد، داروهای خاصی به عنوان بخشی از برنامه درمانی تجویز می‌شود. یک بررسی در سال ۲۰۲۴ با عنوان “مدیریت اعتیاد به اینترنت: بررسی جامع مداخلات و روش‌های بالینی” توسط چادا و همکاران، توضیح داد که داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب که داروهایی برای اختلالات هم‌زمان هستند، قادر به درمان اعتیاد به اینترنت هستند. مطالعات فعلی در حال بررسی داروهایی مانند نالترکسون هستند که به طور خاص اعتیاد به اینترنت را هدف قرار می‌دهند.

تغییرات سبک زندگی

برای مدیریت اعتیاد به اینترنت و ارتقای رفاه کلی، اصلاح سبک زندگی ضروری است. ایجاد یک روال روزانه ساختاریافته با زمان‌های تعیین شده برای استفاده از اینترنت به جلوگیری از فعالیت بیش از حد آنلاین کمک می‌کند. ترویج مشارکت در فعالیت‌های آفلاین از جمله سرگرمی‌ها، فعالیت‌های بدنی و مشارکت‌های اجتماعی، منابع جایگزین لذت را ارائه می‌دهد و وابستگی به اینترنت را کاهش می‌دهد.

متخصصان مرکز مشاوره و روانشناسی اکسیر برای درمان اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی ترکیبی از روش‌های بالا را به کار می‌گیرند و اهمیت مدیریت هیجانات در ارتباط دختران و پسران نوجوان را برای شما توضیح می‌دهند.

اعتیاد به اینترنت در نوجوانی

درمان اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی در مرکز مشاوره و روانشناسی اکسیر

متأسفانه اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی یکی از معضلات والدین و معلمان است. به علل مختلفی نوجوانان به اینترنت گرایش و اعتیاد پیدا می‌کنند. اعتیاد به اینترنت مانند هر اعتیاد دیگری رفتاری به هنجار شناخته نمی‌شود و آثار مخرب زیادی بر نوجوان دارد. برای درمان اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی باید هرچه سریع‌تر اقدام نمایید. جهت درمان اعتیاد به اینترنت می‌توانید از متخصصان بهترین مرکز مشاوره کودک و نوجوان در تهران به نام اکسیر کمک بگیرید.

مرکز مشاوره اکسیر با داشتن بهترین مشاور کودک و بهترین مشاور نوجوان در تمام روزهای هفته حتی جمعه‌ها در خدمت شما عزیزان هستند. برای رزرو وقت مشاوره در بهترین مرکز مشاوره غرب تهران، از طریق شماره‌های ۸۸۰۷۸۵۸۵- ۸۸۳۷۸۷۵۳ در تماس باشید. امکان رزرو وقت آنلاین از طریق سایت مرکز مشاوره و روانشناسی اکسیر نیز وجود دارد.

سؤالات متداول

اعتیاد به اینترنت چگونه بر سلامت روان نوجوانان تأثیر می‌گذارد؟

اعتیاد به اینترنت بر سلامت روان نوجوانان تأثیر می‌گذارد و به طور قابل توجهی توانایی آنها را برای مقابله با چالش‌های روزمره زندگی مختل می‌کند. نشان داده شده است که استفاده بیش از حد از اینترنت باعث ایجاد یا تشدید تعدادی از مشکلات سلامت روان می‌شود.

اعتیاد به فضای مجازی در دوران نوجوانی چگونه می‌تواند بر عملکرد تحصیلی تأثیر بگذارد؟

استفاده بیش از حد از اینترنت توسط نوجوانان می‌تواند از طرق مختلف بر عملکرد تحصیلی آنها تأثیر بگذارد. نوجوانانی که زمان زیادی را به صورت آنلاین سپری می‌کنند، حواسشان از تحصیلاتشان پرت می‌شود همچنین کارها را با تعویق انجام می‌دهند و برای امتحانات مطالعه کافی ندارند.

اعتیاد به اینترنت چگونه بر زندگی اجتماعی و روابط نوجوانان تأثیر می‌گذارد؟

اعتیاد به اینترنت می‌تواند بر زندگی و روابط اجتماعی نوجوانان تأثیر بگذارد، زیرا باعث کناره‌گیری از تعاملات اجتماعی واقعی، ترویج رفتارهای اجتماعی منفی و ممانعت از توسعه مهارت‌های اجتماعی می‌شود.

منابع

https://stepstorecovery.com/blog/internet-addiction-in-teenagers/

https://diamondrehabthailand.com/what-is-internet-addiction/