به نظر می‌رسد با توجه به معیارهای روانشناسی آنچه که امروزه در روابط عاطفی انسان ها اتفاق می‌افتد بیشتر شکلی پنهان از باج‌گیری عاطفی است تا یک «عشق اصیل»؛ که این خود، ضرورت تفکیک این دو موضوع را از یکدیگر روشن می‌کند…

دام باج‌گیری عاطفی

اگر به سوالات پایین جواب “مثبت” داده‌اید، بدانید که در دامِ « باج‌گیری عاطفی» افتاده‌اید.

– تهدیدتان می‌کنند که اگر مطابق میل شان رفتار نکنید، رابطه خود را با شما قطع می‌کنند؟
– هر چقدر هم که به آن ها محبت کنید، همیشه، بیشتر و بیشتر می‌خواهند؟
– مرتبا فرض می‌کنند که شما تسلیمشان خواهید شد؟
– هرگز به احساسات و خواسته‌های شما توجهی نمی‌کنند؟
– وعده‌های فریبنده می‌دهند و هرگز به آن ها عمل نمی‌کنند؟
– هر زمان که از آن ها اطاعت می‌کنید تحسینتان می‌کنند و هر زمان که اطاعت نمی‌کنید، تحقیر یا تنبیه؟
– از پول به‌شکل اسلحه‌ای برای رسیدن به خواسته‌هایشان استفاده می‌کنند؟

باج‌گیری عاطفی

باج‌گیری عاطفی، شکلی از تسلط بر دیگران است که در آن نزدیکان، تهدیدمان می‌کنند در صورت بی‌توجهی به خواسته‌هایشان ما را تنبیه خواهند کرد. این باج‌گیران از آسیب‌پذیری ما و از عمیق‌ترین رازهایمان آگاهند. این افراد می‌توانند والدینمان باشند یا همسرمان، رئیس، همکارانمان، دوستان و یا دلدادگانمان. آنان از این روش استفاده می‌کنند تا پاداش لازم را کسب نمایند: اطاعت و تسلیمِ ما…!

باج‌گیرها چگونه عمل می‌کنند و چرا بعضی از ما در مقابل آن ها آسیب‌پذیریم؟

همه باج‌گیران دارای روش واحد و یا خصوصیات یکسان نیستند. بعضی‌ها بسیار آرامند و بعضی‌ها کاملا پرخاشگر. بعضی‌ها کاملا صریح و رک هستند و گروهی بسیار زیرک. بعضی‌ها اجازه می‌دهند بدانیم که در صورت عدم اجرای خواسته‌هایشان چه عواقبی در انتظار ما خواهد بود و با این حال اگرچه این گروه‌ها در ظاهر کاملا متفاوت به نظر می‌رسند، در واقع دارای خصوصیات مشترکی هستند که رفتار استثمارگرایانه آن ها را تغذیه می‌کند.

این کتاب نشان می‌دهد که چگونه رویدادهای مهمی همچون طرد شدن از جانب دلداده، از دست‌دادن شغل، طلاق، بازنشستگی و یا بیماری می‌تواند به راحتی اطرافیانمان را به افرادی باج‌گیر مبدل سازد. در این کتاب به شما راهکارهایی معرفی می‌شوند تا به‌سرعت درمقابل افراد باج‌گیر بایستید. برای شما فهرست بازبینی، تمرین‌های ساده، برنامه‌های عملی و روش‌های ارتباطی غیرتدافعی تدارک می‌بیند. این‌ها روش‌هایی هستند که در طول ۲۵ سال گذشته بکار گرفته و غربال شده‌اند و کاملا موثرند.

منبع: از کتاب « باج‌گیری عاطفی»
نویسنده: دکتر «سوزان فوروارد» Susan Forward
برگردان: منیژه شیخ‌جوادی (بهزاد)
نشر: پیکان / ۱۳۹۲

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب