گفتار درمانی کودک چیست؟
گفتار درمانی کودک از مهمترین روش‌های درمانی در زمینه اختلالات زبانی کودکان است. اختلالات زبان و گفتار جزء مشکلات شایع کودکان محسوب می‌شود. از هر هفت کودک یک نفر با مشکل ارتباطی دست به گریبان است، یعنی این که کودک با اختلالات صدا و گفتار، استفاده از زبان و درک زبان و مشکلات شنوایی یا نگارشی روبرو است.
این ناتوانایی می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. برای رفع مشکلات گفتاری و اختلال تکلم در کودکان لازم است به گفتار درمانگر مراجعه شود تا با تمرینات لازم به بهبود تکلم و رفع مشکلات گفتاری در کودکان کمک کند.
مرکز مشاوره و روانشناختی اکسیر با بهره‌مندی از متخصصان حرفه ای گفتار درمانی کودک می‌تواند با ارائه خدمات گفتار درمانی، مشکلات گفتاری را بهبود بخشد.
انواع تمرینات گفتار درمانی کودک در مرکز مشاوره و روانشناختی اکسیر
گفتار درمانی کودک از اهیمت بالایی برخوردار است. زیرا در درمان اختلالات گفتاری به دلیل تأثیر آن بر ویژگی‌های روانشناختی و روابط اجتماعی فرد، زمان از اهمیت بسیاری برخوردار است، رویکرد اصلی ما درمان در حداقل زمان ممکن است؛ که به دو روش زیر صورت می‌پذیرد:
۱) کار و آموزش مستقیم به فرد بیمار توسط متخصص گفتار درمانی کودک.
۲) آموزش تمرینات توسط متخصص گفتار درمانی به خانواده بیمار و کار با بیمار توسط خانواده در منزل و ارائه گزارش به متخصص گفتار درمانی توسط ایشان پس از یک هفته و دریافت تمرینات جدید.
که البته در بسیاری از موارد بر حسب نظر بیماران این دو روش با هم صورت می‌پذیرد.
گفتار درمانی چیست؟
گفتار درمانی کودک روشی درمانی است که گفتار کودک و توانایی او را در درک و استفاده از زبان، حتی در ارتباط غیر کلامی، بهبود می‌بخشد. متخصصان گفتار، یا آسیب شناسان گفتار و زبان، افراد متخصصی هستند که این خدمات را ارائه می‌دهند.
گفتار درمانی از دو بخش تشکیل می‌شود: اول: تمرین دادن دهان برای تولید اصوات و در نهایت شکل دادن کلمات و جمله‌ها (با توجه به بیان، روانی کلام و تنظیم بلندی صدا)؛ دوم: درک و بیان گفتار (با توجه به استفاده از زبان به شکل‌های نوشتاری، تصویری، بدنی، علائم و استفاده از زبان از طریق سیستم‌های ارتباطی مختلف مانند رسانه‌های اجتماعی، کامپیوتر و تبلت). به علاوه، متخصصان این حوزه، نقش گسترده‌ای در درمان مشکلات بلع ایفا می‌کنند که جز مشکلات تغذیه نیز به حساب می‌آید.
مقاله مرتبط: گفتار درمانی کودکان
مقاله مرتبط: گفتاردرمانی
اختلالات زبان، گفتار و تغذیه
به مشکل در تولید صحیح آواها اختلال گفتار، گفته می‌شود. منظور از اختلال زبان، مشکل در فهم زبان یا جمله سازی برای بیان افکار و عقاید است.
اختلال‌های گفتار عبارت است از:
اختلال تولید یا تلفظ: کودک نمی‌تواند آواها را در هجاهای صحیح تلفظ کند یا کلمات را به‌گونه‌ای تلفظ کند که مخاطب منظورش را متوجه شود.
اختلال روانی گفتار: اختلال روانی گفتار شامل مشکلاتی مانند لکنت زبان می‌شود. وقفه‌های غیرعادی، تکرار بخشی از لغت (پ ـ پ ـ پسر) یا کشیدن آواها یا هجاها (سسسسسلام)، روانی گفتار را از بین می‌برد.
اختلال‌های صوت یا تشدید: مشکلات مربوط به زیر و بمی، بلندی یا کیفیت صدا حواس مخاطب را پرت می‌کند. این اختلال‌ها باعث درد یا ناراحتی کودک در زمان حرف زدن می‌شود.
اختلالات زبان می‌تواند بیانی یا دریافتی باشد.
اختلالات دریافتی: دشواری در فهم یا پردازش زبان است.
اختلالات بیانی: دشواری در جمله‌سازی، دایره واژگان محدود یا ناتوانی در استفاده از زبان به شیوه‌ای مناسب و موردپسند اجتماع است.
اختلالات ارتباطی شناختی: مشکل در مهارت‌های ارتباطی مربوط به حافظه، توجه، ادراک، سازمان‌دهی، نظم و حل مسئله است.
اختلال‌های بلع/ تغذیه (دیسفاژی): دیسفاژی شامل مشکلات جویدن، بلع، سرفه و امتناع از غذا خوردن، می‌شود و غذا خوردن یا نوشیدن را برای کودک دشوار می‌کند.
بانک های طرف قرارداد آموزش گفتاردرمانی
نشانه‌های هشدار اختلالات زبان یا گفتار
اکثر والدین به طور غریزی متوجه اختلالات گفتار یا زبان فرزندشان می‌شوند. والدین متوجه می‌شوند که فرزندشان از گروه هم سن و سالان خود عقب‌افتاده یا در برقراری ارتباط و فهم زبان با مشکل مواجه است. این موارد نشانه‌های اصلی اختلالات گفتار یا زبان در کودکان است.
لیبرتی چک لیستی را ارائه کرده است که والدین با توجه به آن می‌توانند، تشخیص دهند که آیا ضرورتی برای مراجعه به آسیب‌شناس گفتار وجود دارد یا خیر. چنانچه شرایط زیر درباره فرزند شما صدق می‌کند، بهتر است به گفتار درمانگر مراجعه کنید.
- شما یا اطرافیان به راحتی متوجه حرف‌های کودک نمی‌شوید.
- شیوه خاص حرف زدن کودک باعث می‌شود که مردم سن او را کمتر از حد واقعی تخمین بزنند.
- دیگران کودک را به خاطر شیوه خاص حرف زدن او را مسخره می‌کنند و این اختلالات باعث ناامیدی کودک می‌شود.
- کودک نسبت به هم سن و سالان خود از واژگان کمتری استفاده می‌کند.
- کودک لکنت زبان دارد.
- بازی‌ها یا تعاملات کودک نامناسب و غیرعادی است.
- کودک به سختی می‌تواند بخواند یا بنویسد.
اختلالات دیگر مهم در گفتار درمانی کودک
این گروه از کودکان معمولاً مبتلا به عوارضی مانند اختلال طیف اوتیسم، تأخیر در رشد، اختلال پردازش شنیداری یا کم شنوایی هستند که بر زبان یا گفتار نیز اثر می‌گذارد.
تشخیص مشکلات گفتاری برای خردسالان دشوار است. سرعت رشد تمام کودکان یکسان نیست و تبدیل شدن آواهای نامفهوم به کلمات و سپس جملات کامل و معنادار فرایندی آهسته و چالش‌انگیز است که زمان می‌برد. در هر حال گفتار کودک روند بهبود مستمری دارد و زمانی که کودک سه ساله می‌شود، هم اکثر اطرافیان متوجه منظور او می‌شوند و هم کودک می‌تواند مفهوم گفتار دیگران را تشخیص دهد.
مقاله مرتبط: چه کسانی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟
کودکانی که باید برای گفتار درمانی اقدام کنند
- نقص‌های شنوایی
- تأخیر شناختی (ذهنی، تفکر) و دیگر مشکلات رشدی
- ضعف عضلات دهان
- گرفتگی مزمن صدا
- نقص‌های مادرزادی مانند لب شکری یا شکاف لب و کام
- اوتیسم
- مشکلات برنامه‌ریزی حرکتی
- اختلال تلفظ
- اختلال روانی گفتار
- مشکلات تنفسی
- اختلال‌های بلع و غذا خوردن
- ضربه مغزی
هرچه درمان سریع‌تر شروع شود، بهتر است. کودکانی که درمان را در سن پایین، قبل از پنج سالگی شروع کرده‌اند، نتیجه بهتری گرفته‌اند. البته منظورمان این نیست که درمان کودکان بزرگ‌تر موفقیت‌آمیز نیست، اما چون کودکان بزرگ‌تر غالباً الگوهایی را یاد گرفته‌اند که نیاز به تغییر دارد، پیشرفت آن‌ها آهسته‌تر است.
ثبت ديدگاه