میزان ادراک آدمی از جهان اطراف خود، تا حد زیادی از طریق بینایی حاصل می شود. منظور ما، میزان درجه دید چشم که فرضا آستیکماتیک یا ضعیف است، نیست. بیش تر برداشت ما از محیط اطراف از طریق دیدار است و چشم وسیله ای است برای ادراک ما از آن چه در اطراف می بینیم. برای مثال ما گل شبدر را می بینیم، سهراب سپهری هم می بیند؛ ولی ما چه درک می کنیم، او چه درک کرده است؟دید حرکتی

نسبت دید حرکتی و ادراک از محیط

چشم ما در هنگام حرکت، تصاویر بیش تری را نسبت به زمانی که حرکت نمی کنیم، از جهان اطراف خود دریافت می کند. پس اطلاعاتی که توسط چشم در زمان حرکت، از محیط اطراف جمع آوری شده و در مغز پدید می آید، افزایش پیدا می کند. به هر میزان که دید حرکتی ما نسبت به محیط اطراف بیش تر باشد، ادراک بیش تری از محیط اطراف خود خواهیم داشت.

کودکانی که در دوره ی طفولیت در گهواره بزرگ شده اند، با کودکانی که گهواره نداشته اند، در سنین بالاتر دو دید مختلف از زندگی خواهند داشت. چرا؟ چون کودکی که در گهواره بزرگ می شود به دلیل حرکت گهواره، زوایای دید بیش تری از محیط اطراف خود دارد و اطلاعات بیش تری از اجسام اطراف در مغز خود جمع آوری کرده، آن ها را ثبت می کند و در نتیجه در مراحل یادگیری با توجه به معلومات قبلی در مغز خود، در ایجاد طرح واره های اولیه موفق تر خواهد بود.

افزایش دید حرکتی

به طور کلی افزایش دید حرکتی در انسان، برابر است با افزایش یادگیری و توانمندی های موجود در افراد. یکی از علل افزایش فضای سبز و اضافه کردن پارک ها نیز همین است. آیا با توجه به مطالب ذکر شده دید ما در برابر جست و خیز کردن و بالا و پائین پریدن کودکانمان، درمورد بردن به پارک ها و استفاده از تاب و سرسره و الاکلنگ و سایر وسایل و انواع بازی های حرکتی تغییری نمی یابد؟

حتما این کارها را قبلا فرزندانمان انجام می دادند، ولی حال به عنوان یک مادر و یا مربی آگاه، می توانیم به این فعالیت ها جهت داده و آن را هدایت نمائیم. فرضا بخواهیم به اشیاء محیط اطراف بهتر نگاه کند و شکل های مختلفی از یک جسم را از جهات مختلف بکشد؛ مثلا شکل های متفاوتی از زوایای یک ماشین یا هر چیز دیگر بکشد.

مشکلاتی که دید حرکتی ضعیف در بر دارد

کودکی که در دید حرکتی ضعف دارد، ممکن است در موارد ذیل نیز با مشکل رو به رو شود:

  • ضعف ادراک دیداری
  • کندی حرکات
  • ضعف در تجسم فضایی
  • رسم خطوط به صورت بریده بریده
  • وجود مشکل در روان خوانی و نارسانویسی در دوران دبستان

درمانگر زمانی که با چنین کودکی رو به رو می شود، باید نقاط ضعف او در ادراک دیداری را بررسی و کشف کند و با توجه به آن ها، بازی ها و فعالیت هایی را جهت رفع مشکل طراحی کند تا کودک بتواند جهان را به عنوان یک کل درک کند و بیاموزد که حرکات دنیای پیرامونش را یکپارچه ببیند؛ در غیر این صورت ممکن است در آینده، نگرش کودک، نسبت به زندگی به صورت مقطعی و غیرمنسجم باشد.

این افراد با چنین دیدی از جهان معمولا مغرور، خودپسند، افسرده، غمگین، ناراضی و ناآرام هستند و در مقابل کودکی که جهان را به عنوان یک کل درک می کند، معمولا غمگین نمی شود، افسرده نمی گردد، ناامید نمی شود و از زندگی احساس رضایت می کند و در نهایت به دید والایی از این عالم و خالق آن دست می یابد.

 

منبع: احمدآیی، آرزو . (۱۳۹۰). پرورش توانایی های ذهنی و رفع اختلالات یادگیری. انتشارات مبنا. تهران.

الهه عبدالرحمانی / دپارتمان بازی درمانی

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب