روش آموزشی مونته سوری چیست؟ | مرکز مشاوره روانشناختی اکسیر

تدریس مونته سوری

مونته سوری نوعی رویکرد و روش جامع آموزشی با قدمتی بیش از یک قرن است که مبنای کار با کودک را اصول حاکم بر رشد طبیعی و نیازهای فردی هر کودک قرار می دهد. آموزش کودکان به روش مونته سوری در بسیاری از کشورهای جهان متداول است.

خانم “ماریا مونته سوری” نخستین روان شناس زیست گرا در ایتالیای قرن نوزدهم بود که با به کارگیری روش “مشاهدۀ علمی” و پژوهش بر ساختارهای ذهنی – روانی کودکان در فرآیند رشد، رویکردی را پایه ریزی کرد که در آن کودکان ۵/۲ تا ۶ سال از مناسب ترین محیط برای پرورش و شکوفایی بهره مند شود.

در محیط مونته سوری کودکان با دسترسی به مواد و ابزار کاربردی خاص، نخست از راه حواس و سپس با تفکر، ویژگی های جهان پیرامون خود را تجربه و کشف می کنند و هم زمان با در اختیار داشتن تجهیزات مناسب مهارت های زندگی را تمرین کرده و از زندگی و یادگیری در خانه ی خود لذت می برند.

کلاس های مونته سوری

دکتر ماریا مونته سوری معتقد است آموزش کودکان بهتر است حتی الامکان از ۵/۲ سالگی شروع شود و به نیازهای کودکانه و حیاتی آن ها در قالب انجام فعالیت هایی که زندگی طبیعی را به کودکان تداعی می کند توجه شود. در کلاس مونته سوری کودکان ۵/۲ تا ۶ ساله در یک کلاس هستند و در کنار هم می آموزند. این امر به هم آموزی آن ها کمک می کند و در ضمن کودکان می آموزند چگونه با دوستان بزرگ تر و کوچک تر از خود رفتار کنند و روابط اجتماعی آن ها پیشرفت می کند.

وسایل مونته سوری به گونه ای طراحی شده اند که هر فعالیت روند منطقی و منظمی را دنبال می کند و علاوه بر این که هر وسیله مفهومی معین را به کودک می آموزد اهداف غیر مستقیمی را در خود دارد که پیش نیاز تمرینات پیشرفته تر است. در ضمن در بیشتر وسایل کنترل خطا وجود دارد تا خود کودک در آخر تمرین درست یا نادرست انجام دادن تمرین را بررسی کند.

تمامی وسایل در محیط کلاس مونته سوری در سایز کودک است و کودک قادر به انجام فعالیت هایی است که بزرگ ترها همانند آن ها را انجام می دهند. محیط کلاس مونته سوری کاملا آرام است و کودکان می آموزند که باید به حقوق دیگران احترام بگذارند. ولی در عین حال هر کودکی می تواند آزادانه در کلاس به تکرار فعالیت مورد علاقه خود که قبلا آن را آموخته مشغول شود. البته حدود آزادی کودک در کلاس را آموزگار باید معین کند.

آموزگار در مونته سوری

نقش آموزگار در این روش آزاد گذاشتن هر کودک در آموختن است. در اصل در این روش آموزگار بیش تر یک مشاهده گر است تا چه از لحاظ علمی و چه از لحاظ نظری خصوصیات فردی هر کودک را مورد مطالعه قرار دهد و به طور غیرمستقیم او را هدایت کند. به زبان دیگر معلم مونته سوری باید به طور غیر مستقیم عطش کودک برای آموختن را دامن بزند.

در طول کلاس مونته سوری آموزگار نقش مهمی را بازی می کند. او نباید اصرار کند که کودک تمرین ها را تکرار کند یا نباید کاری کند که کودک احساس کند که نمی فهمد یا تمرین ها را اشتباه انجام داده. مربی زیاد مشاهده می کند چون فقط زمانی که مربی مشاهده می کند می تواند متوجه ایرادهای کودک شود و آن زمان است که می تواند او را راهنمایی کند.

اهداف کلی در تمرینات مونته سوری

نظم: وجود نظم و رسیدن به این نظم، کودک را به حس آرامش می رساند و باعث می شود بیش تر و سریع تر پیشرفت کند.

هماهنگی: تمرینات باعث هماهنگی حرکات و کنترل ماهیچه های کودک می شود.

تمرکز: کودک برای رسیدن به آرامش احتیاج به تمرکز دارد. این تمرین ها تمرکز کودک را برای انجام درست کار بر طبق الگویی که باید انجام دهد بالا می برد و باعث رسیدن کودک به آرامش می شود.

استقلال: این تمرین ها حس استقلال و عدم وابستگی را در کودک گسترش می دهد و از این حس استقلال به حس لذت و رضایت می رسد که موجب تقویت حس اعتماد به نفس در او می شود.

نکته مهمی که در روش مونته سوری باید به آن توجه شود این است که در این روش هر کودک بر اساس توانایی های فردی خود پیشرفت می کند.