اهمیت مهارت های حرکتی در کودکان بیش فعال

مهارت های حرکتی در کودکان بیش فعال

مهارت های حرکتی مطلوب هدفی است که باید برای همۀ کودکان در نظر گرفته شود تا امکان کنترل بیشتری بر محیط زندگی خود داشته باشند. انجام یک رشته حرکات هماهنگ توسط کودک، مستلزم برنامه ریزی شناختی و ذهنی است که بدون آن کودک قادر به انجام این عمل نخواهد بود.

پرداختن به موضوع مهارت های حرکتی از دو بعد حائز اهمیت است اول، نقش مهارت های حرکتی در یادگیری، موفقیت تحصیلی، کفایت اقتصادی و اجتماعی فرد و دوم، ارتباطی که مهارت های حرکتی با سایر جنبه های شخصیت از قبیل خودپنداره، رفتار اجتماعی و هیجانی دارد. در بسیاری از مطالعات ثابت شده است که یادگیری مشاغل مختلف نیازمند کسب حدودی از مهارت های حرکتی است و مهارت در شغل نیز به کفایت اجتماعی و اقتصادی فرد کمک می کند.

مقاله مرتبط: کودکان مادران شاغل، مهارت های بیشتری دارند

بیش فعالی و مهارت های حرکتی

اختلال نارسایی توجه – بیش فعالی (ADHD) اختلالی رشدی در توجه، کنترل تکانش، بیقراری و هدایت رفتار است و نتیجۀ اختلالات عصب شناختی بزرگ، حسی – حرکتی یا هیجانی است. در مورد مهارت های حرکتی افراد مبتلا به ADHD این نکته مهم است که این افراد هنگام یادگیری مهارت های حرکتی جدید مشکلاتی در هماهنگی دارند، مهارت های آموخته شده را ضعیف تر از همسالان خود اجرا می کنند و در هر سطح اجرای تکلیف، واکنش و حرکت آهسته تری دارند. آن ها اغلب دارای افسردگی، اضطراب زیاد، عزت نفس کم و مشکلات اجتماعی و رفتاری ثانویه اند و در مدرسه با مشکلات یادگیری و روان شناختی روبرو می شوند که باعث افت تحصیلی آن ها می شود. ضعف عملکرد حرکتی و آمادگی جسمانی در پی نداشتن تلاش و تمرین مداوم باعث کاهش عزت نفس می شود که خود سبب کاهش مشارکت می شود، آنگاه کمبود مشارکت نیز ضعف عملکرد حرکتی و آمادگی جسمانی را به دنبال خواهد داشت.

کودکان مبتلا به این اختلال از نظر رفتار حرکتی دارای سازماندهی حرکتی ضعیف و نارسا بوده، دیرتر راه می افتند و در نوع مرکب این اختلال، دارای مشکل ادراک دیداری حرکتی هستند. همچنین، این کودکان از نظر حرکتی بیقرار، کند و بی سازمان اند و در حرکت های ظریف و کنترل حرکتی مشکل دارند. این کودکان در تکالیف عملکردی پیوسته و در بازداری حرکتی مشکل دارند، در کنترل حرکتی بیش از سرعت حرکتی مشکل دارند و در انجام کارها با دست برتر بی دقتی های زیادی نشان می دهند. به عبارت دیگر، آن ها خام حرکت و دست و پا چلفتی هستند.

آزمایشی درباره مهارت های حرکتی

کوثری و همکاران (۱۳۸۹) برنامه ی حرکتی منتخبی برگرفته از روش حرکتی اسپارک که مربوط به توسعۀ مهارت های پایه کودکان است، انتخاب کردند و در ۱۸ جلسه بر روی کودکان ADHD آن را اجرا کردند. این برنامه شامل ورزش، بازی و خلاقیت های فعال برای کودکان است. برنامۀ حرکتی شامل ۴۵ دقیقه در هر جلسه است که به چهار بخش تقسیم می شود ۱۵ دقیقۀ اول برنامه شامل گرم کردن، پس از آن ۱۰ دقیقه بازی شامل مهارت های حرکتی جابه جایی، سپس ۱۰ دقیقه شامل مهارت های حرکتی دست کاری و در آخر ۱۰ دقیقه سرد کردن است. در پایان جلسه هجدهم پس از ارزیابی مهارت های حرکتی کودکان مشخص شد که این روش در بهبود آن ها موثر بوده است.

کوثری، سعید؛ حمایت طلب، رسول؛ عرب عامری، الهه؛ ملکی، فرزاد. (۱۳۹۰). تاثیر فعالیت های بدنی منتخب بر شرد مهارت های حرکتی ظریف کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی (ADHD). رفتار حرکتی. شماره ی ۱۱.