«نمی دانم با دختر نوجوان خود چه طور رفتار کنم! دیگر خسته شده ام. هرکاری که فکرش را بکنید انجام داده ام، اما او عوض شده، دیگر حرف ما را گوش نمی دهد، مدام با ما جر و بحث می کند. همیشه رو به روی آینه نشسته، مدام گوشی موبایلش دستش است. به حرف دوستانش بیشتر از ما گوش می دهد و …»

چند توصیه برای تعامل با دختران نوجوان

    – این اشتباهات را انجام ندهید:

  × تحقیر و مقایسه ممنوع:

حواستان باشد بزرگترین اشتباهی که دخترتان را از شما دور می کند، تحقیر کردن او در جمع و حتی در خلوت است. او را به خاطر نقطه ضعف هایش تحقیر نکنید و موفقیت های دیگران و شکست هایش را بر سرش نکوبید. دخترتان را همانطور که هست بپذیرید و از او به تناسب استعدادها و توانایی هایش انتظار داشته باشید. مطمئن باشید او نیز استعدادها و توانایی های خودش را دارد. در پیدا کردن استعدادهایش و رفع نقاط ضعفش به او کمک کنید.

  × دائما نگران دخترتان نباشید:

گاهی والدین آنقدر نگران دختر نوجوان خود هستند، که او را شدیدا محدود می کنند و تحت کنترل خود قرار می دهند. اما متأسفانه دختران، در اکثر موارد، در برابر فشار والدین به دروغ گویی روی می آورند، و در مورد فعالیت ها و دوستانشان به والدین دروغ می گویند. بنابراین به جای محدودیت بیش از حد، سعی کنید مهارت رو به رو شدن با خطرات را به دخترتان بیاموزید؛ به او یاد بدهید چگونه تنها به کلاس زبان برود، در برابر شماره های ناشناسی که به او زنگ می زنند چه واکنشی بهتر است داشته باشد.

  × تمام کارها را شما انجام ندهید:

به او مسئولیت هایی را واگذار کنید. نباید همه ی کارهایش را شما انجام دهید. این که اجازه نمی دهید دست به سیاه و سفید بزند همه ی کارهای خانه و حتی کارهای شخصی او را انجام می دهید، شما را تبدیل به یک مادر خوب نمی کند، بلکه باعث می شود دخترتان به یک فرد مسئولیت گریز تبدیل شود. به او وظایفی را محول کنید و اجازه دهید مسئولیت کار و عواقب خوب و بدش کاملا به عهده ی خودش باشد.

دختر نوجوان

    – اصل هایی که باید رعایت کنید:

  × ایجاد محیطی امن در خانه:

اولین و مهم ترین پایگاه و تکیه گاه برای دختر نوجوان باید خانه ای باشد که در آن زندگی می کند. سعی کنید محیط خانه را آرام نگاه دارید. محیط پر تنش و پر از دعوای خانوادگی، او را از خانه و والدین فراری خواهد داد.

  × اجازه دهید شما را راهنمایی کند:

با او صحبت کنید، از او مشورت بخواهید، زمانی که اظهار نظر می کند، مکث توأم با تفکر داشته باشید تا به با ارزش بودن زمینه های ذهنی خودش فکر کند؛ حتی از او راهنمایی بخواهید، مسائلی را مطرح کنید و طوری نشان دهید که شما مشتاقانه منتظر راهنمایی ها و ایده های خلاقانه ی او هستید.

  × افزایش آگاهی و مطالعه درمورد نوجوانی و انتقال اطلاعات به فرزند:

در رابطه با مراحل رشد انسان و تغییرات هر مرحله به ویژه نوجوانی تا آنجا که می توانید اطلاعات کسب کنید. هر قدر دانش شما بیشتر باشد، کمتر در رویارویی با مسائل غافلگیر و مستأصل خواهید شد. علاوه بر این با فرزندانتان نیز درمورد ویژگی های سن نوجوانی صحبت کنید.

مثلا وقتی دختر نوجوانتان بداند همه ی دخترهای هم سن و سالش نگران ظاهر و قیافه ی خودشان هستند و این یک ویژگی وابسته به سن است، بیشتر احساس آرامش خواهد کرد. می توانید در این مورد حتی از خاطرات خودتان هم با او حرف بزنید و به او بگویید شما هم در نوجوانی نگران جوش های صورتتان بوده اید و فکر می کردید همیشگی خواهند بود، و این که این موضوع در آن زمان چقدر ذهنتان را به خود مشغول کرده بود، اما حالا اثری از آن ها نمانده است.

  × موضع خود را مشخص کنید:

گاهی خیلی از مشکلات بین شما و او به این خاطر اتفاق می افتد که به روشنی و وضوح با او صحبت نمی کنید. بهتر است خواسته هایتان را درمورد رابطه با دوستان و همکلاسی ها، زمان برگشتن به خانه، شرکت در مهمانی ها و استفاده از اینترنت، موبایل و … مشخص کنید و به روشنی با ذکر دلایل منطقی قوانین و انتظارات خود را توضیح دهید…

  × تصمیم گیری را به او یاد بدهید:

مهارتی مهم که دختر نوجوان باید یاد بگیرد «تصمیم گیری» است. دخترتان را در تصمیمات خانواده شریک کنید؛ مثلا در انتخاب پرده و دکوراسیون خانه نظر او را بپرسید، او را در موقعیت هایی قرار دهید که تصمیم گیرنده ی نهایی خودش باشد. یادگیری مهارت تصمیم گیری در دوران نوجوانی به او کمک می کند در تصمیم های مهم زندگی به درستی عمل کند و همه ی جوانب یک امر را بسنجد.

  × به خلوت او احترام بگذارید:

دختر نوجوان شما دوست دارد بیشتر وقتش را در اتاقش تنها باشد، موسیقی گوش دهد و شعر بخواند یا حتی برای درس خواندن تنها در اتاقش بنشیند و در اتاقش را ببندد. دوست دارد یک حریم خصوصی داشته باشد. وقتی در اتاقش را می بندد، اتاقش را قلمرو سلطنت خود فرض می کند. دوست دارد هر طور خودش دوست دارد در آنجا پادشاهی کند. به خواسته ی او، تا حدی که قوانین خانه تان اجازه می دهد، احترام بگذارید و هرگز سرزده و بدون این که در بزنید به اتاقش وارد نشوید مگر اینکه یک دلیل منطقی و مهم داشته باشید.

  × به او اعتماد کنید:

دخترتان تا زمانی که باور نکند به او اعتماد دارید، به شما اعتماد نخواهد کرد و تلاشتان بی فایده خواهد بود. اعتماد یک پل دو طرفه است، بنابراین به او اعتماد کنید و این را با رفتارتان به او نشان دهید و به او بیاموزید ما در برابر اعتمادی که به هم داریم، مسئول هستیم. البته فراموش نکنید اعتماد باید آگاهانه و هشیارانه باشد، بهتر است این اعتماد را از سال های آغازین نوجوانی شروع کنید.

  × او را تحسین کنید و انتقاد درست از او داشته باشید:

وقتی کار یا مسئولیتی را به خوبی انجام می دهد از او تشکر کنید، و به خاطر کار خوب تحسینش کنید. منطقی و درست از او تعریف و تمجید کنید، به کار خوبی که انجام داده است، اشاره کنید. این اصل را هنگام انتقاد کردن از او هم رعایت کنید و به کار اشتباهی که انجام داده است اشاره کنید و کل وجود او را به خاطر کار اشتباهی که انجام داده، زیر سؤال نبرید…

 

کوثرکسائیان- کلینیک بازی درمانی اکسیر

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب