در این مقاله از اکسیر قصد داریم بپردازیم به ویژگی های کارکنانی که هوش معنوی بالا دارند؛ با ما در ادامه همراه باشید…

خصوصیات کارکنانی که هوش معنوی بالا دارند

  • آن ها هرگز فاقد حس خود‌شناسی نیستند و می دانند که جنسیت، ملّیت، اعتقادات، مانند برچسب هستند و آنچه من هستم، نیستند.
  • هرگز دیگران را برای چیزی سرزنش نمی کنند و همیشه مسئولیت اعمالشان را می پذیرند. چیزی را برای از دست دادن ندارند. درک کرده‌ اند که نمی توانند مالک هر چیزی باشند و برای اینکه حس خوبی درباره خودشان داشته باشند، نیازی به تأیید دیگران ندارند.
  • از همه وابستگی ها آزادند و در درون خود، احساس اطمینان ایجاد می کنند. احساس آن ها از اطمینان مبتنی بر توانایی هایشان، نقاط قوّت، استعدادها و شایستگی های ذاتی است. به عنوان یک انسان، چیزی که آن ها می دهند، بر مبنای چیزی نیست که دیگران به آن ها می دهند.
  • دوست دارند به دیگران خدمت کنند و دریافته‌ اند که تنها راه برای توسعه توانایی های شخصیشان، استفاده از آن ها در خدمت به دیگران است. ارتباط خوبی با ارباب رجوع برقرار می کنند.

ویژگی های دیگر این افراد…

  • هرگز به سبب تغییرات جهان پیرامون خود، مضطرب نمی شوند؛ زیرا آن را چیزی طبیعی می دانند و در برابر تغییرات سازمانی، مقاومت نمی کنند.
  • دریافته‌ اند آنچه که در جهان بیرون جست‌وجو می کنند (آرامش، عشق، خشنودی، رضایت)، در درون آن هاست و می توانند هیچ وقت آن را از دست ندهند.
  • کار را به عنوان یک وسیله خلاقیّت، ابراز خود و یادگیری می بینند و پول را یک پاداش دوم به شمار می آورند.
  • دیگران را به ­عنوان انسان‌ هایی می بینند که دارای قوت‌، ضعف‌، نیاز، ملاحظات و خواسته‌ هایی هستند. ارتباطات غالباً قبل از وظیفه می آید.
  • به داشتن یک زندگی آرام مورقی دارند و آن را فرصتی برای ایفای نقش و خلاقیّت می دانند.

کاربرد هوش معنوی در محیط کار

هوش معنوی در محیط کار و زندگی نیز وجود دارد، اما موانع  ممکن است که جلوی رشد و شکوفایی آن را بگیرد. یکی از موانعی که بر سر راه توسعه هوش معنوی وجود دارد این است که، متأسفانه تا کنون چنین آموخته شده که ما تمایل داریم هوش معنوی را تصادفا بیاموزیم و حتی در سطحی کم عمق.

هوش معنوی کارکنان

در بسیاری از زمینه‌ های کاری و زندگی، هوش معنوی کاربرد دارد، که سه تای آن ها از همه مهم‌ تر است:

  1. برقراری ثبات در زندگی
  2. تحول در ارتباطات افراد
  3. ارتقاء کیفیت مدیریت

اغلب آموخته ایم که باور کنیم موجودات فیزیکی و مادی هستیم و در نتیجه، طبیعتاً معتقد می‌شویم که امنیت زندگی ما بر اساس اجزای مادی و فیزیکی مثل پول و ثروت و دارایی و… است که به شغل ما بستگی دارد. در واقع این مجموعه ذهنی و مادی، احساس ناامنی ایجاد می‌ کند؛ چنان که هر شخص می‌ داند که شغل و ثروت و پول می آید و می رود و ما کنترل اندکی بر آن ها داریم و این ناامنی ترس را تعمیم می‌ دهد و موجب استرس می‌ شود که بر روابط در محل کار تاثیرگذار است. توسعه هوشیاری معنوی آگاهی عمیق از مجموعه استعدادهای جدا نشدنی است.

  – اعتقادات مایک جورج:

به عقیده «مایک جورج» که مدرس دوره‌ های هوش معنوی جهت بهبود مهارت‌ های مدیریت و رهبری است، هوش معنوی لازم است برای:

  • یافتن و به کارگیری عمیق‌ ترین منابع درونی که قابلیت توجه و قدرت تحمل و تطابق با سایرین را به ما می‌ دهد.
  • ایجاد احساس هویت فردی روشن و باثبات در محیط روابط کاری متغیر
  • توانایی درک معنای واقعی رویدادها و حوادث و قابلیت معنادار کردن کار
  • شناسایی و همسو‌سازی ارزش‌ ها با احساس هدفی روشن
  • زندگی کردن با این ارزش‌ ها و بدون سازش‌ پذیری که منجر به حس انسجام می‌ شود
  • درک این که نفس کجا و چگونه مانع از کارهای بالا می‌ شود؛ یعنی درک و اثرگذاری بر علت حقیقی

یکی از پیامدهای ایجاد و تمرین هوش معنوی، توانایی حفظ آرامش و تمرکز در مواجهه با بحران و آشوب، گرایشی فداکارانه و عاری از خودخواهی نسبت به سایرین و دیدگاه روشن‌ تر و آرام‌ تر نسبت به زندگی است. با وجود این که بسیاری افراد تصور می‌ کنند هیچ چیز معنوی در کار یا محیط کاری وجود ندارد، حوزه‌ های بسیاری در زندگی کاری وجود دارند که می‌ توان هوش معنوی را در آن ها به کار گرفت.

نتیجه گیری

چنان‌ که گذشت، هوش معنوی مفاهیم معنویت و هوش را در یک سازه جدیدتر با هم ترکیب می کند و به انسان این فرصت را می دهد که در مقابل واقعیت‌ های مادی و معنوی حسّاس باشد و تعالی را هر روز در لابه‌لای اشیا، مکان‌ها، ارتباطات و نقش‌ ها دنبال کند. هوش معنوی با زندگی درونی ذهن و نفس و ارتباط آن با جهان، رابطه دارد و شامل ظرفیت مهم فهم عمیق سؤالات وجودی و بینش نسبت به سطوح چندگانه هوشیاری می شود.

آگاهی از نفس، زمینه و بستر بودن یا نیروی زندگی تکاملی خلّاق را در بر می گیرد. هوش معنوی به شکل هشیاری ظاهر می شود و به شکل آگاهی، همیشه در حال رشد ماده، زندگی، بدن، ذهن، نفس و روح درمی آید. بنابراین، هوش معنوی چیزی بیش از توانایی ذهنی فردی است و فرد را به ماورا فرد و به روح، مرتبط می کند. علاوه بر این، هوش معنوی فراتر از رشد روان‌ شناختی متعارف است.

 

منابع فارسی:

غباری بناب، باقر و محمد سلیمی، لیلا سلیمانی و ثنا نوری مقدم. (۱۳۸۶)”هوش معنوی”، اندیشۀ نوین دینی، سال سوم، ش دهم، ص ۱۴۷ ـ ۱۲۵.

نرگسیان، عباس، ۱۳۸۶ “رهبری معنوی در سازمان‌های معاصر”، تدبیر، ش ۱۸۸

منابع لاتین:

Vaughan.f, (1998), spiritual development: outcomes and indicators, Retrieved on May 10, 2003 from http://www.csp.org/development/docs/vaughan-spiritual .

Noble, K.D. (2001). Riding the Wind horse: Spiritual Intelligence and the Growth of the Self. Cresskill, NJ: Hampton Press.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب