در این مقاله از اکسیر، قصد داریم به فواید معنویت در محیط کار پردازیم؛ در ادامه با ما همراه باشید…

فواید معنویت در محیط کار

  • معنویت در محیط کار ، به توسعه اعتماد بین اعضاء تیم، در این معنی که روابط مثبت و قابل توجهی ما بین معنویت محیط کاری و اعتماد تیم وجود خواهد داشت، کمک خواهد کرد.
  • معنویت در کار، به توسعه خلاقیت در میان اعضای تیم، به این معنی که رابطه مثبت و قابل توجهی ما بین معنویت محیط کاری و خلاقیت وجود دارد، کمک خواهد کرد.
  • معنویت در محیط کار ، به توسعه احترام ما بین اعضای تیم، به این معنی که رابطه مثبت و قابل توجهی ما بین معنویت کاری و احترام بین اعضای تیم وجود دارد، کمک خواهد کرد.
  • شهود و خلاقیت: معنویت می تواند به فرد کمک نماید تا مرزهای آگاهی خود را توسعه دهد؛ این قدرت از اتصال خلاقیت فردی بالقوه خلاق ناشی از خداوند نشأت می گیرد.
  • صداقت و اعتماد: بسیاری از سازمان ها بر مبنای معنویت، تمرکز اولیه خود را بر صداقت بنا نهاده اند؛ در این سازمان ها سیاسی مبنی بر اینکه همه افراد با مشتریان و تأمین کنندگان با صداقت بر خورد می کنند.
  • خودکامیابی: معنویت ارتباط خاصی با نیازهای مراتب بالای مازلو دارد؛ مانند حس تعلق به دیگران و خودکامیابی، پرورش معنویت، منجر به احساس تکامل فرد در محیط کار و زندگی می گردد.
  • تعهد: معنویت، تعهد را از طریق ایجاد جوی آکنده از اعتماد در محیط کار افزایش می دهد. تعهد سازمانی مفهومی است که به دنبال اتصال کارکنان به سازمان به کار گیرنده آن ها می باشد.
  • عملکرد سازمانی: سازمان هایی که به ترویج و تشویق معنویت می پردازند، تجربه ارتقاء عملکرد سازمانی را نیز دارند؛ تحقیقات نشان داده است که این سازمان ها، سود آوری و موفقیت گسترده تری را تجربه کرده اند.

معنویت در محیط کار

ضرورت و اهمیت معنویت در زندگی فردی، کاری، سازمانی

  • برای درک تغییر و تحول سازمانی و به علاوه تشریح سیستم های ارزشی و توسعه مدیریت و رهبری و توانمندی، به کار برده می شود.
  • معنویت در کار و سازمان، به عنوان احساس کاری خاص برای انرژی دادن به افراد، جهت انجام دقیق کارها در نظر گرفته می شود.
  • بین معنویت در سازمان و عملکرد سازمانی، ارتباطات مستقیمی وجود دارد. معنویت، باعث بهبود عملکرد می شود.
  • مردم در بخشی از زندگی خود دچار بحران هایی می شوند که معمولاً در دوره میانسالی اتفاق می افتد؛ در این دوران بسیاری از افراد (که در سازمان مشغولند)، به زندگی کاری و زندگی خانوادگی خود می نگرند و آینده و زمانی را که پیش روی دارند، محاسبه می کنند، از خود می پرسند: “می خواهم بقیه عمرم را چه کاری انجام دهم؟ هدفم چیست؟ کاری که انجام می دهم، همان است که می خواهم؟”
  • نوسانات و تقاضای کارفرمایان برای ساعات اضافی، در محیط کار بازتاب هایی در برداشته است؛ افراد، دیگر مشاغل بی خطر و ایمنی ندارند، این موضوع نگران کننده است و نوعی خود بازبینی و خودکاویدن در افراد ایجاد کرده است.

  – کار با معنا (در سطح خودی):

یک حس عمیق معنا و مقصود در کار است. این بعد معنویت در محیط کار ، مشخص می کند که چگونه کارکنان در کار روزمره شان، در سطح خودی تعامل دارند. هر فردی، انگیزش درونی، تمایل و علایقی برای مبادرت به انجام فعالیت هایی دارد که معنای بیشتری به زندگی خود و دیگران می بخشند.

  – احساس همبستگی (در سطح گروهی):

بعد دیگر معنویت در محیط کار، احساس نوعی پیوند و احساس همبستگی عمیق با دیگران است؛ تعاملات بین کارکنان، ارتباطات ذهنی، احساس معنوی بین کارکنان در گروه های کاری می باشد.

  – همسوئی ارزش ها (در سطح سازمانی):

بعد دیگر معنویت در محیط کار، تجربه یک حس قوی از هم سویی بین ارزش های فردی کارکنان با رسالت مأموریت و ارزش های سازمان است؛ به این معنی که افراد باور دارند، مدیران و کارکنان در سازمان، دارای ارزش های مرتبط و یک نوع وجدان کاری قوی هستند و سازمان نسبت به رفاه کارکنان و همبستگی آنان، توجه دارد.

اعتقاد به معنویت دو اثر جالب در زندگی انسان دارد:

  • اول اینکه: رهنمونی درونی، به سوی هدف های انسانی و خدا پسندانه است و در نتیجه، آدمی را از اسارت خود نگری نجات می دهد و از یک عنصر خود نگر و احیاناً ستمگر، انسانی فرانگر، عدالت خواه و حق طلب می سازد.
  • دوم اینکه: از نظر انتخاب وسیله، هرگز به انسان اجازه نمی دهد حقی را ضایع سازد و آن را ناچیز بشمارد.

معنویت در کار، بیشتر به جنبه های فردی اشاره دارد و معنویت در محیط کار، بیشتر به جنبه های سازمانی اشاره دارد.

راهکارهایی برای تشویق و پرورش معنویت در محیط کار

  • غنی سازی شغلی
  • توانمند سازی کارکنان
  • توجه به لذت بخش کردن کار، ادراک کارکنان از احساس معنا در کار را بهبود بخشند.
  • ایجاد یک جو دوستانه و مبتنی بر همکاری، به جای رقابت
  • تبیین واضح رسالت و چشم انداز سازمان برای کارکنان
  • نظر سنجی از کارکنان، درباره ارزش های سازمان
  • تلاش برای توجه به سلامت روحیه و شرایط زندگی کارکنان نیز می تواند به پذیرش بیشتر اهداف و ارزش های سازمانی از سوی کارکنان منجر گردد

با چنین اقداماتی، می توان امیدوار بود که کارکنان از انجام دادن وظیفه در سازمان لذت می برند، راضی ترند و رفتارهای شهروندی سازمانی بیشتری انجام می دهند.

نتیجه گیری

هیچ تردیدی وجود ندارد که تغییرات بنیادی در حال شکل گیری در محیط کار است و معنویت یکی از موضوعات اساسی خواهد بود. ایجاد معنویت در کار، دارای مزایای بسیاری برای مدیریت کارکنان و سازمان است. معنویت، ماهیت کار را تغییر می دهد. افراد در جستجوی معنا در کارشان هستند، آن ها به دنبال راهی هستند که زندگی کاریشان را با زندگی معنویشان پیوند بزنند و با بصیرت و هدفی هماهنگ شود که فراتر از به دست آوردن پول است.

معنویت، افراد را در کارشان نیرومند می سازد و به آن ها اجازه می دهد که با خداوند متعال در همه جوانب زندگیشان، مرتبط شوند، با بر خورداری از معنویت، مدیران خواهند توانست نه تنها بهره وری را در محیط کار یا سازمان خود بهبود بخشند، بلکه از آن مهم تر، می توانند به آرامش خاطر و رضایت باطن یا یک شادی طولانی دست یابند و محیطی را فراهم آورند تا همکاران دوست و دوستان همکارشان نیز از این شادی و رضایت باطن بر خوردار شوند.

  – تغییر در ماهیت کار:

تغییر در ماهیت کار، منجر به تغییر در ماهیت سازمان ها شده است. سازمان ها، به آرامی از محیط کوچک فعالیت اقتصادی و اجتماعی محض، به مکان هایی برای بالندگی معنوی تبدیل می شوند. معنویت، به طور مثبت بر عملکرد سازمانی تأثیر می گذارد، افزایش خلاقیت رضایت، عملکرد و تعهد سازمانی، در سازمان هایی که تلاش می کنند بالندگی معنوی اعضای خود را ارتقا بخشند.

 

منابع فارسی:

رستگار، علی، ۱۳۸۹ ،معنویت درسازمان، رساله دکترا، دانشگاه تهران

فتاحی، مهدی، ۱۳۸۵، معنویت درکار، نشریه فرهنگ مدیریت، شماره سیزدهم، سال چهارم، تابستان ۱۳۸۵، ص ۱۹ ــ ۲۵

فرهنگی، علی اکبر، ۱۳۸۵، معنویت درمحیط کار و نقش آن دربهبود رفتار شهروندی سازمانی، نشریه فرهنگ مدیریت، شماره سیزدهم، سال چهارم، تابستان ۱۳۸۵، ص ۹ ــ ۱۷

کاظمی، خدیجه، ۱۳۸۳، مدیریت، تکیه برمعنویت، مجله تدبیر، شماره ۱۴۹، ص ۷۹ ــ ۸۰

 منابع لاتین:

-Dennis duchon and donde ashmos plowman ,(2005), ” nurturing the spirit at work :impact on work unit performance ” , department of management , available online at www. Sciencedirect .com , pp 809- 811

-pio Edwina , (2010), ” spirituality and ethnic entrepreneurship in Sweden ” , aut university , auck land ,new Zealand , available online at www. Emeraldinsight.com , vol.29 No.1,2010 , pp 114 – ۱۱۶

-luis Daniel jose , (2010) , ” the effect of workplace spirituality on team effectiveness ” , journal of management development , available at www. Emeraldinsight.com , pp 443-452

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب