امروزه اعتیاد، در میان فراگیرترین بحران های اجتماعی، فرهنگی و سلامت قرار گرفته و موج تخریب کننده آن بر کلیه زمینه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، روانی و بهداشتی اثر گذاشته است. در این مقاله از اکسیر قصد داریم از تاثیر سایکودرام بر کاهش افسردگی معتادان، برای شما همراهان بگوییم…

عمده اثرات اعتیاد

از جمله اثرات اعتیاد، می توان به مواردی مانند بیماری های جسمانی واگیردار، از قبیل هپاتیت و ایدز، بیماری های روانی مانند اضطراب و افسردگی، مشکلات اجتماعی مانند ازدیاد جرایم مرتبط با اعتیاد مانند سرقت، قتل، خودسوزی، بیکاری، خشونت خانوادگی، کودک آزاری، همسرآزاری، افزایش آمار طلاق و افت تحصیلی فرزندانی که والدین معتاد دارند، اشاره نمود.

ترک مواد و عودت به آن 

مسأله ترک مواد مخدر، از جمله مسائلی است که همواره مورد توجه مسئولین و نیز خود مبتلایان به مصرف مواد و خانواده های آنان بوده است. ترک جسمانی مواد مخدر چندان مشکل نیست؛ مشکل عمده در درمان معتادان، حتی با دوره های پاکی طولانی مدت، میزان بالای عود آن ها است.

در پژوهشی، میزان بازگشت به مصرف مواد مخدر را ۷۵ درصد ذکر کرده اند. از سوی دیگر اعتیاد به مواد افیونی، بیماری مزمنی است که در اغلب موارد با یک بیماری روان پزشکی دیگر همراه است.

اعتیاد همراه با اختلالات خلقی؛ از جمله افسردگی

اختلالات خلقی و در صدر آن افسردگی، از جمله شایع ترین اختلالات روانپزشکی همراه با اعتیاد است. شیوع اختلال افسردگی اساسی در این افراد، حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد و اختلال افسردگی جزئی، نزدیک به ۱۰ درصد است. افسردگی با ایجاد علائمی چون درماندگی، مانعی برای مقابله با ترک اعتیاد و بهره گیری از منابع مقابله ای موجود، محسوب می شود.

این مسأله در حالی مطرح می شود که نتایج برخی پژوهش ها نشان می دهد، درمان اختلالات خلقی همراه با اعتیاد، ممکن است شروع و عود مجدد را کاهش دهد.

گروه درمانی

گروه درمانی، درمان انتخابی برای بسیاری از اختلالات روان شناختی است که دارای مزایایی همچون صرفه جویی در وقت و نیرو، آموزش مهارت های اجتماعی، اصلاح و بهبود روابط بین فردی است. این مزایا باعث استفاده گسترده از این روش به عنوان درمان انتخابی برای بیماران وابسته به مواد شده است. از جمله رویکردهای رایج در گروه درمانی، سایکودرام است که توسط مورنو در اوایل دهه ۱۹۲۰پایه گذاری شد.

تاثیر سایکودرام بر کاهش افسردگی معتادان

سایکودرام

سایکودرام یکی از شاخه های هنردرمانی است، که دیدی متفاوت در حوزه روان درمانی به حساب می آید. در سایکودرام بیمار نه فقط از راه گفتگو، بلکه با به نمایش درآوردن مشکلات خود، به بازنگری آن ها می پردازد. بیمار در می یابد که هنگام ارتباط با محیط پیرامون و روابط بین فردی و اجتماعی، بهتر است چگونه عمل کند.

دراین شیوه درمانی، درمانگر نه فقط از طریق گفتگو، بلکه با “عمل و اجرا” و “مشاهده فعالانه” به بررسی و شناخت ساختار شخصیت، ارتباطات بین فردی، تعارضات درونی و مسائل هیجانی بیمار می پردازد و موجبات بینش، رشد شخصیتی و درمان را فراهم می کند.

سایکودرام به طور گسترده در درمان بیماران معتاد، به کار گرفته شده است. مورنو، الکلی ها را با سایکودرام درمان می کرد. تاثیر، این روش درمانی بر جلوگیری از بازگشت به اعتیاد، درمان وابستگی به الکل و مواد، همین طور ایجاد نگرش منفی درباره اعتیاد و ترک آن و پیشگیری از عود مصرف تایید گردیده است.

منبع: دهنوی، سعید؛ ایازی نفوتی، مریم؛ باجلان، مهین. (۱۳۹۴). اثربخشی سایکودرام بر کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در مردان وابسته به مواد افیونی. فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، سال نهم. شماره ۳۴.

مرکز روانشناسی اکسیر شهرک غرب