آیا عدم غلبه طرفی مغز مشکل ساز است؟

در این مقاله از اکسیر قصد داریم بپردازیم به اینکه آیا عدم غلبه طرفی مغز مشکل ساز است؟ در ادامه با ما همراه باشید…

مغز انسان از دو نیمکره ی راست و چپ تشکیل شده است؛ این دو نیمکره، توسط جسم پینه ای از فعالیت های یکدیگر آگاه می شوند. در مغز، سازمان فعالیت ها برای رفتارهای مختلف، متفاوت است. بعضی از کارها مثل دیدن و شنیدن، توسط هر دو قسمت مغز کنترل می شود؛ در حالی که برخی دیگر از مهارت ها، توسط یکی از دو نیمکره ی مغز منتقل می شوند.

غلبه ی طرفی

به عبارتی، فعالیت یک طرف مغز باید برطرف دیگر غلبه داشته باشد و کلا نارسایی ها در تکلم، نوشتن، خواندن، و غیره در اثر عدم غلبه ی طرفی مغز ایجاد می شود. هر نیمکره ی مغز، کنترل یک قسمت از بدن را به عهده دارد؛ به این ترتیب نیمکره ی چپ مغز، طرف راست بدن و نیمکره ی راست مغز، سمت چپ بدن را کنترل می کند…

در غالب مردم، طرف راست بدن نسبت به طرف چپ بدن آن ها برتری دارد. بدین معنی که آن ها بیش تر از چشم راست، گوش راست، دست راست، و پای راست خود استفاد می کنند. در برخی نیز، طرف چپ برتری دارد که آن نیز امری طبیعی است.

اما افرادی نیز وجود دارند که طرف راست یا چپ آن ها تماما برتری ندارد؛ بلکه بخشی از اندام های طرف راست و بخشی از اندام های طرف چپشان برتر است. مثلا از دست راست بیش تر استفاده می کنند، در حالی که چشم چپشان را به عنوان چشم برتر به کار می گیرند.

با انجام فعالیت های زیر، برتری هرکدام از اندام ها مشخص می شود

در این گونه افراد، عدم غلبه ی طرفی مغز وجود دارد. البته همیشه این عدم غلبه مشکل ساز نیست، اما وجود برتری جانبی مغز می تواند کارایی فرد را افزایش دهد. با انجام فعالیت های زیر، برتری هرکدام از اندام ها مشخص می شود.

• توپی پلاستیکی را در فاصله ی دو متری کودک قرار دهید و از او بخواهید بدود و توپ را شوت کند. آنگاه مشخص کنید که کدام پا را برای شوت کردن مورد استفاده قرار داده است؛ (همین پا، پای برتر است) و یا از او بخواهید برایتان لی لی کند، پای برتر پایی است که کودک بر زمین می گذارد و به آن تکیه می کند.
• کاغذ یا مقوایی را به شکل یک لوله به قطر نیم تا یک سانتی متر درست کنید و به کودک بدهید تا از داخل سوراخ آن، یک هدف ریز را نگاه کند؛ آنگاه چشمی را که مورد استفاده قرار داده (یعنی چشم برتر) یادداشت کنید.
• ساعت مچیتان را به کودک بدهید و از او بخواهید که به صدای آن گوش کند. آن گاه یادداشت کنید که کودک از کدام گوش خود برای شنیدن استفاده کرده است.
• نخ و سوزن پلاستیکی به کودک داده تا نخ را از داخل سوزن عبور دهد. سپس توجه کنید که با کدام دست نخ را عبور می دهد.

بعد از انجام این فعالیت ها باید چه کرد؟

اگر سه اندام برتری راست و یکی از اندام ها دارای برتری چپ بود، باید تمرین هایی با کودک انجام شود تا آن اندام چپ برتر هم به سمت راست غلبه پیدا کند. اگر برتری با دو اندام چپ و دو اندام راست بود، سعی کنید برتری را به طرفی بدهید که دست وی در آن طرف قرار دارد.

برای انجام تمرین ها و بازی های لازم جهت برتر کردن اندام ها، حتما با یک روانشناس کودک مشورت کنید تا فعالیت ها و بازی های مناسب را به شما اموزش دهد؛ زیرا گاهی عدم استفاده ی درست از این فعالیت ها، باعث آسیب به کودک می شود و شرایط را بدتر می کند.

منبع: احمدآیی، آرزو . (۱۳۹۰). پرورش توانایی های ذهنی و رفع اختلالات یادگیری. انتشارات مبنا. تهران.

الهه عبدالرحمانی / دپارتمان بازی درمانی